Ảnh minh họa.
Ngày 07/10/2020, Công ty DAC ký Hợp đồng mua bánsố 17/HĐMB/PL-D.A.C với Công ty Phú Long để mua 105 lô đất nền, tổng giá trị là 105 tỉ đồng, có đơn giá từng lô và phụ lục hợp đồng kèm theo. Công ty Phú Long là chủ đầu tư Dự án đầu tư xây dựng nhà ở Khu dân cư Tam Anh Nam giai đoạn 3 tại xã Tam Anh Nam, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam. Đến 21/5/2021, Công ty Phú Long đã nhiều đợt nhận tiền của Công ty DAC, tổng cộng là hơn 75 tỉ đồng/105 tỉ đồng. Theo quy định, khi nhận hơn 75 tỉ đồng, Công ty Phú Long phải xuất hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) từng lô đất và ra sổ đúng tên Công ty DAC. Khi đó hai Công ty sẽ kê khai sai thuế đầu ra, đầu vào, thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước.
Thế nhưng, Công ty Phú Long đã không thực hiện điều này dù Công ty DAC đã hai lần gửi văn bản nhắc nhở. Công ty Phú Long sau đó đã thông báo gia hạn việc sang tên sổ con cho Công ty DAC. Công ty DAC là doanh nghiệp mua giá sỉ và bán cho khách hàng là giá lẻ nên phải có đủ hóa đơn đầu vào – đầu ra. Do đó, Công ty này không thể xuất hóa đơn trực tiếp từ Công ty Phú Long cho khách hàng mà phải xuất cho Công ty DAC.
Tuy nhiên, Công ty Phú Long đã ký Hợp đồng chuyển nhượng 19 quyền sử dụng đất với 19 khách hàng tại Văn phòng Công chứng với giá ghi trên 19 hợp đồng này thấp hơn giá bán cho Công ty DAC và thấp hơn giá nhà nước quy định; đồng thời lập hóa đơn sai đối tượng đối với 19 sổ con.
Sau khi ra sổ con cho khách hàng, Công ty Phú Long có văn bản yêu cầu Công ty DAC nhận 15/19 sổ này để giao cho khách hàng, từ chối giao 15 sổ đỏ này cho Công ty Vgroup - đơn vị phát triển dự án cho Công ty DAC. Do Công ty Phú Long vi phạm Hợp đồng nhưng không chịu khắc phục, gây khó khăn cho việc kê khai hóa đơn thuế đầu ra đầu vào và gây thất thoát thuế nên Công ty DAC không đồng ý nhận 15 sổ đỏ.
Trên thực tế, Công ty Phú Long thừa nhận việc ra sổ con và lập hóa đơn GTGT trực tiếp cho khách hàng là trái quy định của pháp luật. Công ty Phú Long không chỉ vi phạm Hợp đồng số mua bán, mà còn đang xâm phạm nghiêm trọng quyền lợi của Công ty DAC (vừa bán 19 lô đất cho DAC vừa bán cho khách hàng với 2 giá khác nhau, chiếm dụng vốn của Công ty DAC...) và có dấu hiệu của trốn thuế, gây thất thu ngân sách nhà nước trong hoạt động kinh doanh bất động sản.
Theo yêu cầu của Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Quảng Nam, Cục Thuế tỉnh Quảng Nam có Công văn số 119/CTQNA-TTKT2 ngày 11/01/2022 báo cáo rằng: “Đến thời điểm hiện nay thì chưa có cơ sở kết luận Công ty Phú Long có dấu hiệu của hành vi trốn thuế theo quy định tại Điều 143 của Luật Quản lý thuế”.T háng 5/2023, Cục Thuế tỉnh Quảng Nam xác định lập hóa đơn GTGT trực tiếp cho khách hàng là sai nên yêu cầu Công ty Phú Long hủy 19 hóa đơn đã lập trái quy định cho khách hàng và yêu cầu phải xuất hóa đơn giao cho Công ty DAC đối với khoản thu hơn 75 tỉ đồng. Kết luận này của Cục Thuế có trước khi Tòa án nhân dân huyện Núi Thành xét xử sơ. Tuy nhiên, cơ quan thuế không thông báo kết quả giải quyết cho Công ty DAC và cũng không cho ý kiến đối với việc lập hóa đơn các trường hợp tương tự liên quan đến Hợp đồng số 17 đã nói.
Kết luận thanh tra “khuất tất”
Kết luận thanh tra số 6116/KL-CTQNA ngày 22/8/2023 của Cục Thuế tỉnh Quảng Nam kết luận Công ty Phú Long đã kê khai số tiền chuyển nhượng 19 lô đất “không làm thất thoát ngân sách”. Tuy nhiên, theo nhận định của Luật sư, căn cứ Hợp đồng mà 2 bên đã ký chuyển nhượng tại Văn phòng công chứng về bản chất là hành vi gian dối trong bán hàng nhằm trốn thuế gây thiệt hại cho Công ty DAC và làm thất thoát ngân sách, ước tính khoảng 20 tỉ đồng.
Lưu ý rằng , Kết luận thanh tra ban hành trước khi Bản án phúc thẩm số 08/2023/KDTM-PT ngày 28/09/2023 có hiệu lực. Tuy nhiên Công ty Phú Long không xuất trình chứng cứ này tại Tòa. Cục Thuế Quảng Nam không có Văn bản thông báo cho Công ty DAC về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, hướng dẫn lập hóa đơn liên quan đến Hợp đồng số 17.
Cục Thuế tỉnh Quảng Nam còn “ưu ái” Công ty Phú Long khi không thực hiện đủ các biện pháp áp dụng sau thanh tra thuế đối với hành vi trốn thuế của Công ty này (được quy định tại Điều 121,122,123 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14). Đặc biệt, với số tiền mà Công ty Phú Long đã nhận từ Công ty DAC là 75.695.912.820 đồng thì số tiền mà Công ty Phú Long đã trốn thuế đã hơn 1 tỉ đồng, có dấu hiệu vi phạm khoản 3 Điều 200 Bộ luật Hình sự: “Phạm tội trốn thuế với số tiền 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 1.500.000.000 đồng đến 4.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 02 năm đến 07 năm”.
Sau thanh tra, Cục Thuế cũng không cung cấp Kết luận cho Cơ quan Cảnh sát điều tra Công An tỉnh Quảng Nam. Điều 108 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 nói rõ: “Trường hợp kiểm tra thuế, thanh tra thuế mà phát hiện hành vi trốn thuế có dấu hiệu tội phạm thì cơ quan quản lý thuế chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra có thẩm quyền để điều tra theo quy định của pháp luật; cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm phối hợp với cơ quan tiến hành tố tụng trong việc điều tra, truy tố, xét xử theo quy định của pháp luật”. Theo quy định của pháp luật về thuế, Cục Thuế Quảng Nam phải giải quyết, xử lý Công ty Phú Long về các hành vi không chấp hành Kết luận Thanh tra, kiểm tra việc “hủy 19 hóa đơn; lập hóa đơn cho khoản thu hơn 75 tỉ đồng; kê khai doanh thu, thuế đúng quy định”.
Cục Thuế Quảng Nam cho rằng, Công ty Phú Long tự nguyện kê khai, khắc phục hậu quả, nhưng trên thực tế, khi có đơn tố cáo và bị kiểm tra thì Công ty Phú Long mới kê khai, tức là có hành vi cố ý không lập hóa đơn để không kê khai thuế.
Hiện nay, Công ty Phú Long vẫn chưa được kê khai đúng, đủ số tiền 75.695.912.820 đồng đã nhận của Công ty DAC và khoản thu của 15 hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Văn phòng Công chứng Đinh Xuân Nghiêm. Vậy, các vi phạm của Công ty Phú Long dù đã rõ ràng nhưng vẫn được bao che?
NGÔ ĐỨC HÀNH