(LSO) – Buổi tranh luận đầu tiên giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden diễn ra từ 21h đến 22h45 ngày 29/9 (giờ địa phương) tại hội trường Đại học Case Western Reserve ở Cleveland và do Chris Wallace, người dẫn chương trình của đài Fox News, điều hành.
Hai người thống nhất không bắt tay và giữ khoảng cách để tuân thủ quy định giãn cách xã hội, phòng chống lây lan Covid-19.
Không khí buổi tranh luận nóng lên ngay từ câu hỏi đầu tiên khi hai ứng viên liên tục ngắt lời nhau trong phần thảo luận, khiến người dẫn chương trình phải nhiều lần can thiệp và nhắc nhở họ về quy định tranh luận.
Một vấn đề được xoáy sâu trong tranh luận là hồ sơ thuế của Trump. Tổng thống đưa ra lời giải thích đơn giản về mức thuế thu nhập thấp mà ông đã trả trong nhiều năm: “Tôi không muốn nộp thuế”.
Tuy nhiên, Trump cũng nhấn mạnh ông đã nộp hàng triệu USD tiền thuế, trái ngược với thông tin New York Times đưa ra là ông chỉ đóng 750 USD tiền thuế thu nhập trong năm 2016 và 2017.
Sự khác biệt trong lập trường của hai ứng viên về Covid-19 cũng được thể hiện rõ ràng. Biden xoáy sâu vào số nhiễm và ca tử vong do Covid-19 cao nhất thế giới của Mỹ, nói: “Tổng thống không có kế hoạch. Ông ấy không vạch ra bất cứ điều gì”. Ông cũng cảnh báo rằng số người chết trong đại dịch của Mỹ có thể tăng gấp đôi vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, Trump khẳng định chính quyền đã xử lý tốt đại dịch và cho rằng Biden “không thể làm được công việc mà chúng tôi đã làm”.
Tổng thống nhấn mạnh kế hoạch nhanh chóng phân phối vaccine Covid-19 của chính quyền, nhưng Biden đặt câu hỏi tại sao người Mỹ nên tin tưởng một người thường xuyên nói dối như vậy.
“Đây chính là người từng nói với các bạn rằng Covid-19 sẽ nhanh chóng biến mất như một phép màu khi thời tiết ấm lên. Và ông ấy còn nói các bạn có thể tiêm một ít thuốc khử trùng vào tay để diệt virus”, Biden nói.
Từ trước khi cuộc tranh luận diễn ra, nhiều nhà phân tích đã đánh giá Trump sẽ tập trung vào Hunter, con trai vướng nhiều bê bối của Biden và quả thật, ông đã tận dụng mọi cơ hội để làm điều đó.
Phản ứng trước những cáo buộc vô căn cứ của Trump rằng Hunter lợi dụng quan hệ chính trị để tham nhũng ở Ukraine, cựu phó tổng thống cố gắng đổi đề tài bằng cách nhìn vào camera và nói: Bầu cử “không phải là về gia đình tôi hay gia đình ông ấy, đây là về gia đình của các bạn - người dân Mỹ”.
“Ông ấy không muốn nói về những gì các bạn cần biết”, Biden nói thêm.
Trong phần cuối của cuộc tranh luận, Trump cố gắng khơi lại đề tài này, bằng cách nhắc đến việc Hunter từng nghiện ma túy. “Con trai tôi từng nghiện ma túy, nhưng nó đã vượt qua và tôi tự hào về nó”, Biden đáp trả.
Một khoảnh khắc sẽ được truyền thông Mỹ mổ xẻ, bàn tán nhiều là Trump từ chối chỉ trích những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng vì kích động bạo lực tại các cuộc biểu tình sắc tộc trên khắp đất nước. Ông nói rằng bạo lực không phải là vấn đề do những người cánh hữu gây ra.
“Chắc chắn tôi sẵn sàng yêu cầu họ lùi lại, nhưng tôi phải nói rằng hầu hết mọi thứ tôi thấy là do phe cánh tả gây ra, không phải từ những người cánh hữu. Tôi sẵn sàng làm bất cứ điều gì. Tôi muốn thấy yên bình”, Trump nói.
“Ông muốn tôi lên án ai?”, Trump hỏi người điều hành Chris Wallace, đề cập đến các cuộc biểu tình bạo lực trên cả nước. “Proud Boys (một nhóm cực hữu), hãy kiềm chế và chờ đợi. Nhưng ai đó phải làm gì đó với nhóm cánh tả Antifa và phe cánh tả nói chung bởi vì đây không phải là vấn đề của cánh hữu”.
Hai đối thủ thảo luận 6 chủ đề chính trong cuộc tranh luận, nhưng quan điểm của hai người phần lớn không được thể hiện một cách trọn vẹn, khi họ liên tục ngắt lời nhau và công kích cá nhân. Chiến thuật này được Trump áp dụng nhiều đến mức người dẫn chương trình Wallace phải “cầu xin” ông tuân thủ quy định không cướp lời trong hai phút Biden trả lời câu hỏi.
Các chủ đề chính cuộc tranh luận gồm: Tòa án tối cao Mỹ, tình hình và cách xử lý đại dịch Covid-19, vấn đề kinh tế, tranh luận về bản thân hai ứng viên, biến đổi khí hậu và tính toàn vẹn của bầu cử.
Cuộc tranh luận đầu tiên kết thúc sau 105 phút, kéo dài hơn so với kế hoạch 90 phút ban đầu, nhưng giới quan sát đánh giá không có “kẻ thắng" trong cuộc “so găng” đầy hỗn loạn này, trong khi người thua rõ ràng là cử tri Mỹ.
LÊ HÙNG(t/h)
