Ảnh minh họa.
Cơ quan điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố 08 bị can về tội "Thao túng thị trường chứng khoán" trong vụ án xảy ra tại Công ty CP Louis Holdings và Công ty CP chứng khoán Trí Việt.
Theo kết luận điều tra cho thấy, ông Đỗ Thành Nhân, Chủ tịch HĐQT Công ty Louis Holdings, vay tiền từ Công ty CP Tập đoàn Quản lý tài sản Trí Việt, để mua số lượng lớn 02 mã cổ phiếu giá rẻ là BII và TGG.
Tiếp đó, ông Nhân câu kết với ông Đỗ Đức Nam, Tổng Giám đốc Công ty CP chứng khoán Trí Việt, “thổi giá” các mã cổ phiếu. Ông Nhân trực tiếp và nhờ người thân mở nhiều tài khoản tại chứng khoán Trí Việt để mua bán chéo, tạo thanh khoản ảo; còn ông Nam chỉ đạo cấp dưới thực hiện khớp lệnh mua bán theo ý muốn.
Cơ quan Công an xác định từ ngày 04/01/2021 đến ngày 06/10/2021, nhóm Chủ tịch Louis Holdings đã thu lời bất chính hơn 154 tỉ đồng từ việc thao túng 02 mã cổ phiếu BII và TGG.
Từ vụ việc trên, Cơ quan điều tra cho hay, qua công tác điều tra, xử lý vụ án trên thấy một số sơ hở, thiếu sót trong quy định pháp luật về hoạt động chứng khoán để các đối tượng lợi dụng thực hiện hành vi phạm tội.
Thứ nhất, việc mở tài khoản chứng khoán dễ dàng, không kiểm soát nên các bị can đã lợi dụng thuê, nhờ người khác mở rồi sử dụng các tài khoản này mua, bán tạo cung cầu giả, đẩy giá lên cao để thu lợi bất hợp pháp.
Thứ hai, việc kiểm soát vay vốn theo hình thức vay hợp tác đầu tư còn nhiều sơ hở, pháp luật chưa kịp điều chỉnh. Các bị can lợi dụng sử dụng công ty chứng khoán và công ty thứ ba để lách luật ký hợp đồng cho khách hàng vay (dưới dạng hợp tác đầu tư, hình thức góp vốn khác) với lãi suất hưởng cố định để thu lợi. Từ đó, các bị can có nguồn tiền giao dịch, mua bán, đẩy giá, thao túng tăng tính thanh khoản các mã cổ phiếu “rác", thu lời bất chính.
Thứ ba, tội phạm về thao túng thị trường chứng khoán diễn ra rất tinh vi, có tính tổ chức, gây ảnh hưởng và thiệt hại rất lớn đến nhà đầu tư và chính sách quản lý nhà nước đối với thị trường tài chính nói chung, thị trường chứng khoán nói riêng. Tuy nhiên, bộ luật Hình sự đang quy định mức hình phạt liên quan đến hành vi thao túng thị trường chứng khoán còn rất thấp (phạt tiền cao nhất là 4 tỉ đồng, phạt tù cao nhất là 7 năm, phạt tiền bổ sung cao nhất là 250 triệu đồng), không đảm bảo sự răn đe, phòng ngừa.
Thứ tư, việc thiếu kiểm soát hoạt động của các mạng xã hội, các bị can lợi dụng thành lập các hội, nhóm kín để hô hào, kích động, lôi kéo nhà đầu tư; từ đó điều khiển và thao túng thị trường, thu lợi bất chính cho cá nhân và gây thiệt hại cho các nhà đầu tư bị lôi kéo.
Thứ năm, hiện nay chưa có các quy định, hướng dẫn làm cơ sở pháp lý trong việc xác định thiệt hại cho các khách hàng tham gia mua bán các mã chứng khoán trong giai đoạn bị thao túng để có căn cứ xác định thiệt hại.
Theo đó, từ những kẽ hở đã nêu trên, Cơ quan điều tra Bộ Công an kiến nghị 03 vấn đề đến Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước để kịp thời khắc phục.
Thứ nhất là nghiên cứu, tham mưu xây dựng, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động của thị trường chứng khoán để bịt kín sơ hở, bất cập; tăng tính răn đe và phòng ngừa chung.
Việc sửa đổi cần thực hiện theo hướng tăng hình phạt, tăng mức xử phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi thao túng thị trường chứng khoán; quy định mỗi số điện thoại, email chỉ được sử dụng đề mở duy nhất 01 tài khoản chứng khoán/công ty chứng khoán; quy định chặt chẽ hơn về điều kiện, quy trình, hạn mức, tỉ lệ cho vay đối với các mã chứng khoán thuộc diện kiểm soát, có thanh khoản thấp, không thuộc diện cho vay margin đối với công ty chứng khoán và công ty tài chính.
Ngoài ra, cần quy định giải pháp kỹ thuật để kiểm soát giao dịch của các cổ đông nội bộ theo hướng gắn trách nhiệm kiểm soát cho công ty chứng khoán, chỉ cho phép cổ đông nội bộ giao dịch khi đã công bố thông tin đúng quy định; đồng thời nghiêm cấm người nội bộ bình luận về giá cổ phiếu của doanh nghiệp mà họ đang quản lý và quy định chế tài xử lý nghiêm khắc.
Thứ hai là phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền sớm ban hành quy định, hướng dẫn làm cơ sở pháp lý trong việc xác định thiệt hại cho các nhà đầu tư bị thiệt hại do hành vi thao túng để có căn cứ xác định cấu thành tội phạm của các tội phạm về chứng khoán.
Thứ ba, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các sở giao dịch chứng khoán cần tăng cường quản lý, kiểm tra, giám sát đảm bảo an toàn, ổn định thị trường chứng khoán; đảm bảo thị trường chứng khoán hoạt động minh bạch, lành mạnh; kịp thời phát hiện các giao dịch của các mã cổ phiếu nghi vấn, đáng ngờ được lôi kéo, hô hào thông qua các hội nhóm online, các diễn đàn, mạng xã hội, biến động giá bất thường có dấu hiệu nghi vấn thao túng.
Mục đích nhằm kịp thời hoặc phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan bảo vệ pháp luật ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động chứng khoán, đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa chung.
Riêng trong vụ án này, Cơ quan điều tra đề nghị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xem xét xử phạt vi phạm hành chính các cá nhân, pháp nhân cho mượn tài khoản dẫn đến hành vi thao túng chứng khoán.
QUẾ VÕ
Chiêu trò thổi giá cổ phiếu của Chủ tịch Louis Holdings Đỗ Thành Nhân
