Bộ kit Việt Á được Bộ KH&CN giới thiệu hồi tháng 3/2020.
Cụ thể, Bộ KH&CN thông tin về nhiệm vụ KHCN cấp quốc gia “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)” mã số ĐTĐL.CN.29/20, tức bộ kit xét nghiệm Covid-19 do Học viện Quân y phối hợp với Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á nghiên cứu sản xuất.
Theo nội dung đăng tải, nhiệm vụ cấp quốc gia nói trên có tên đầy đủ: “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)”.
Tổng kinh phí chi từ ngân sách cho nhiệm vụ này là 18,980 tỉ đồng. Thời gian thực hiện theo hợp đồng đã ký kết từ tháng 02/2020 đến tháng 7/2021. Thời gian thực tế thực hiện từ tháng 02/2020 đến tháng 10/2021 sau khi được gia hạn đến tháng 10/2021.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt đã ký Quyết định số 1517/QĐ-BKHCN ngày 09/6/2021 về việc điều chỉnh thời gian thực hiện đề tài trên.
Tổ chức chủ trì nhiệm vụ này là Học viện Quân y do Phó Giáo sư, Tiến sỹ Hồ Anh Sơn làm Chủ nhiệm nhiệm vụ.
Ngoài ra, có 16 thành viên khác thuộc nhóm nghiên cứu, trong đó có 4 thành viên thuộc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, số còn lại thuộc Học viện Quân y. Ông Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, người vừa bị khởi tố hình sự về hành vi vi phạm các quy định đấu thầu cũng có tên trong danh sách thành viên nhóm nghiên cứu.
Theo kế hoạch, Bộ KH&CN sẽ tổ chức đánh giá, nghiệm thu nhiệm vụ trong tháng 12/2021. Tuy nhiên, đến nay chưa thấy có thông tin gì về việc Bộ KH&CN sẽ tổ chức triển khai việc đánh giá, nghiệm thu.
Theo kết quả tự đánh giá của nhóm nghiên cứu về bộ sinh phẩm đối với hiệu quả xã hội được Bộ KH&CN đăng tải, hiện nay, hơn 20 quốc gia đã đàm phán mua bộ sinh phẩm, và đã xuất khẩu trên 500.000 test.
Như vậy, chúng ta không phải mua những kit test chẩn đoán nước ngoài với giá thành cao, giúp giảm giá thành sản phẩm, điểm quan trọng nữa là giúp chủ động nguồn cung ứng, đáp ứng nhu cầu dịch Covid-19 đang diễn biến hết sức phức tạp và khó lường hiện nay, đảm bảo sức khỏe cho nhân dân, giúp ổn định kinh tế xã hội.
Trước tình hình cấp bách cần phải chẩn đoán xác định ca bệnh nhiễm SARS-CoV-2 ở Việt Nam, theo dõi, cách ly, quản lý và điều trị thì sản phẩm của đề tài là các quy trình và bộ sinh phẩm real-time RT- PCR giúp phát hiện và xác định chính xác nhiễm SARS-CoV-2 từ các trường hợp nhiễm/nghi nhiễm.
Đây cũng là phù hợp với khuyến cáo của WHO là các quốc gia cần phát huy năng lực tự chẩn đoán xét nghiệm chủng SARS-CoV-2 khi dịch bệnh đang lây lan và bùng phát mạnh. Các bộ sinh phẩm này cần được nghiên cứu, được đánh giá chuẩn mực, tiếp cận với tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo kết quả phát hiện chính xác, tránh hiện tượng âm tính giả (bỏ sót ca bệnh) hay dương tính giả - có thể dẫn đến báo động giả, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội.
Cũng trong phần tự đánh giá về những đóng góp của nhiệm vụ, đề tài đã nghiên cứu chế tạo thành công 2 bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và real-time RT-PCR phát hiện chủng 2019-nCoV là những sản phẩm nghiên cứu có hàm lượng khoa học cao, cũng như tính ứng dụng thực tiễn thể hiện bằng những chứng nhận, sản phẩm khoa học là quyết định cấp phép lưu hành 2 bộ sinh phẩm này của Bộ Y tế Việt Nam (Quyết định số 774/QĐ-BYT ngày 04/3/2020; số 5071/QĐ-BYT ngày 04/12/2020); Giấy chứng nhận kiểm nghiệm trang thiết bị y tế chẩn đoán in-vitro số 1160/VSDTTƯ - NCYS ngày 18/8/2020; Bộ Y tế và Chăm sóc xã hội Anh cũng đã cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn Châu Âu (CE) và cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) cho bộ sinh phẩm (20/4/2020)...
Trước đó, ngay sau khi có thông tin khởi tố hình sự Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á về hành vi vi phạm các quy định đấu thầu cũng như bằng chứng việc WHO không công nhận chất lượng kit test Việt Á, Bộ KH&CN đã gỡ thông tin "WHO chấp thuận kit test của Công ty Việt Á" trên cổng thông tin chính thức của mình, đồng thời thừa nhận sai sót thông tin.
Liên quan đến vụ việc, theo Điều tra, Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập. Tháng 3/2020, sau khi Hội đồng KH&CN Quốc gia thông qua, Bộ Y tế đã cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm SARS-CoV-2 của Công ty Việt Á. Phan Quốc Việt và thuộc cấp khai lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu thiết bị xét nghiệm SARS-CoV-2 của các địa phương trên cả nước, trong đó có tỉnh Hải Dương. Việt và ông Phạm Duy Tuyến (Giám đốc CDC Hải Dương) thỏa thuận để Công ty Việt Á cung cấp sản phẩm cho CDC Hải Dương sử dụng trước, sau đó mới hợp thức thủ tục đấu thầu theo hình thức chỉ định thầu rút gọn. Bộ Công an cho rằng Công ty Việt Á đã bán kit xét nghiệm cho CDC Hải Dương thông qua 5 hợp đồng với tổng giá trị 151 tỉ đồng. Trong đó, bị can Việt đã chi tiền phần trăm ngoài hợp đồng cho ông Tuyến gần 30 tỉ đồng. Cơ quan điều tra Bộ Công an tiếp tục mở rộng vụ án đối với các cá nhân, đơn vị liên quan để đảm bảo thu hồi tài sản cho nhà nước. |
VŨ QUÝ
Đắk Lắk: Khởi tố tài xế trong vụ đưa đón học sinh khiến một em tử vong