Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ra mắt tài liệu “Cẩm nang bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng 2024.” Đây là một trong số những giải pháp quan trọng mà Cục An toàn thông tin triển khai nhằm tăng cường kỹ năng số cho thế hệ công dân số của Việt Nam.
Trên cơ sở các thông tin được cung cấp trong cẩm nang, sự phối hợp của gia đình, nhà trường và xã hội cùng sự chủ động tiếp cận của trẻ em sẽ là điều kiện tiên quyết để hình thành lá chắn số cho trẻ em trên không gian mạng. Điểm mới là phiên bản tài liệu mới không chỉ cập nhật những rủi ro trên môi trường mạng đối với trẻ em mà còn cung cấp các công cụ, giải pháp thiết thực, giúp trẻ tự bảo vệ bản thân và hỗ trợ phụ huynh đồng hành cùng con an toàn trên Internet.
Bộ cẩm nang gồm 5 phần, được trình bày đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ và dễ làm theo.
Phần thứ nhất là “Cẩm nang chung” với các thông tin cơ bản về internet, lợi ích, rủi ro trên môi trường mạng với trẻ em, một số khái niệm về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng; hướng dẫn trẻ em cách thức phản ánh khi phát hiện nội dung độc hại, nội dung không phù hợp đối với mình.
Phần hai là “Cẩm nang cho trẻ dưới 6 tuổi” cung cấp các nguyên tắc bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng dưới 6 tuổi. Giai đoạn này còn gọi là giai đoạn “Ươm mầm,” là thời điểm trẻ mới bắt đầu tiếp cận với internet dưới sự hướng dẫn hỗ trợ của gia đình, cha mẹ, thầy cô. Phần nội dung này chủ yếu để hướng dẫn cho cha mẹ, thầy cô nhận biết các rủi ro có thể gặp phải và một số cách để hướng dẫn ban đầu cho trẻ em tham gia môi trường mạng.
Phần ba là “Cẩm nang cho trẻ từ 6 tới 11 tuổi” với nội dung cung cấp các nguyên tắc bảo vệ trẻ em từ 6 đến 11 tuổi. Đây là “Giai đoạn phát triển,” trẻ em đã bắt đầu học tập và tìm hiểu tương tác trên môi trường mạng trong một giới hạn nhất định, bắt đầu hình thành các kỹ năng số. Phần nội dung này gồm: Hướng dẫn dành cho trẻ em hình thành các kỹ năng ban đầu; hướng dẫn và lời khuyên dành cho phụ huynh để hỗ trợ con một cách hiệu quả.
Tiếp theo là phần “Cẩm nang cho trẻ từ 11 tới 16 tuổi” cung cấp các nguyên tắc bảo vệ trẻ em từ 11 đến 16 tuổi. Đây là “Giai đoạn tiền trưởng thành ” - lứa tuổi trẻ em đã bắt đầu sử dụng internet một cách độc lập. Phần nội dung chính vì thế sẽ bao gồm các hướng dẫn cụ thể cho trẻ em trong hình thành các kỹ năng cụ thể sử dụng internet an toàn, lành mạnh và có trách nhiệm với các hành vi của trẻ trên không gian mạng.
Phần cuối cùng của tài liệu là một số công cụ, phần mềm hỗ trợ bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng với nội dung giới thiệu, cập nhật các công cụ cập nhật kiến thức bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và các công cụ hỗ trợ phụ huynh kiểm soát truy cập sử dụng Internet trong nước và quốc tế.
Đại diện Cục An toàn thông tin kỳ vọng cẩm nang này sẽ trở thành tài liệu thiết yếu, giúp phụ huynh, giáo viên và người chăm sóc trẻ nắm bắt kiến thức mới, kỹ năng cơ bản để hỗ trợ trẻ em tham gia môi trường mạng một cách tự tin và an toàn, từ đó giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực mà internet có thể gây ra.