Ảnh minh họa.
Lợi dụng người... không biết chữ
Ông Điểu Bảy (SN 1972) hiện trú tại thôn Bình Hà 2, xã Đa Kia trình bày: Năm 2018, ông vay của Ngân hàng HDBANK Phước Bình 200 triệu đồng, thời hạn 01 năm, lãi suất 1,2%. Ông đã trả đủ lãi suất. Năm 2019 ông Bảy cần vay số tiền lớn hơn để trả gốc cho HDBANK. Biết được nhu cầu ông Bảy cần vay 300 triệu, bà T.T.K.O ở xã Đức Hạnh (Bù Gia Mập) đã gợi ý vay hộ bằng cách làm thủ tục chuyển nhượng đất của ông sang cho bà. Bà O. cam kết: "Chỉ làm giả thôi. Khi nào hết hợp đồng hoặc có tiền trả bà, bà lại chuyển nhượng lại".
Vì ông Điểu Bảy là người dân tộc thật thà, tin người, không đọc thông viết thạo, nhu cầu nợ nần cấp bách nên đồng ý chuyển nhượng. Ông Bảy lúc đầu ký giấy viết tay nhưng không nhớ rõ diện tích bao nhiêu, chỉ nhớ giá trị 800 triệu đồng. Số tiền này ông Bảy cho biết không được nhìn thấy, không nhận đồng nào, chỉ nghe bà O. nói đã trả Ngân hàng HDBANK 200 triệu đồng mà ông vay. Giấy mua bán đất này hiện ông Phương là Công an huyện Bù Gia Mập đang giữ (ông Bảy cho biết).
Tiếp đó, bà O. hướng dẫn ông Điểu Bảy làm Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) thì mới vay được số tiền lớn. Sau khi ông Bảy ký Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, bà O. không những không vay số tiền lớn cho ông Bảy, mà đã làm bìa đỏ đứng tên mình rồi cấp tốc chuyển nhượng tiếp cho ông Phan Văn Thiệt (SN 1985) và vợ là bà Ung Thị Vân (SN 1988) tại khu phố 1, phường Phước Bình, thị xã Phước Long (Bình Phước). Theo đó, bà O. đã có đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất cho vợ chồng ông Thiệt ngày 07/6/2022. Hiện ông Thiệt đang ráo riết (kể cả thuê người) liên tục đòi đất. Ông Thiệt còn cấm ông Bảy thu hoạch, sử dụng cây cối (tài sản trên đất) trong khi Hợp đồng không thể hiện rõ.
Một nạn nhân khác cũng là người dân tộc, đó là ông Điểu Phương, (SN 1972) trú tại thôn Bình Giai, xã Phước Minh (Bù Gia Mập). Ông Điểu Phương cho biết, do thiếu vốn làm ăn nên ông đến Ngân hàng Agribank - Chi nhánh Đa Kia vay vốn. Tại đây, bà Đ.T.K.B đến làm quen và hứa sẽ giúp làm thủ tục. Tin lời, ông Phương đã nhờ bà.
Tài sản của ông Điểu Phương là 138.000m2 đất tại thôn Bình Giai (xã Phước Minh). Ông muốn thế chấp để vay 100 triệu đồng. Ông Điểu Phương đã giao Giấy CNQSDĐ, sổ hộ khẩu, chứng minh nhân dân và ký công chứng sang nhượng thửa đất trên cho bà B. Bà B. nói chỉ sang nhượng giả để vay vốn cho thuận lợi, xong trả lại cho ông. Nhưng sau đó, bà B. không vay tiền cho ông Phương như đã thỏa thuận mà âm thầm đã chuyển nhượng toàn bộ đất của ông lần lượt cho những người khác.
Ông Điểu Phương nhiều lần làm đơn tố cáo bà B., nhưng Công an, VKSND huyện Bù Gia Mập không trả lời. Mãi sau, ngày 21/01/2021, Cơ quan CSĐT Công an huyện Bù Gia Mập ra Thông báo kết quả giải quyết nguồn tin và tội phạm lại ghi "... trường hợp ông Điểu Phương nhờ Đoán đứng tên Giấy CNQSDĐ vay hộ ông Phương số tiền 100 triệu đồng", "sau đó Đoán đưa cho ông Điểu Phương số tiền 60 triệu đồng". Tuy nhiên, trình bày với phóng viên báo chí, ông Phương cho biết: "Thực tế tôi giao bìa đỏ, sổ hộ khẩu, chứng minh thư cho bà B. vay giúp. Số tiền 60 triệu đồng bà B. cũng trực tiếp đưa tôi chứ không phải bà Đoán. Có ông Điểu Đơn ở cùng thôn làm chứng".
Ép vay lãi nặng để "thôn tính" đất đai
Thêm một nạn nhân là người dân tộc nữa bị các đối tượng lợi dụng để ép vay nặng lãi, siết nợ, chiếm đoạt tài sản. Đó là ông Điểu DRơi (SN 1967) trú tại thôn Bình Hà 2, xã Đa Kia (Bù Gia Mập). Ông Điểu DRơi trình bày: Ngày 20/6/2018, do khó khăn nên ông đến nhà ông H.V.Đ (thôn 4, Đa Kia) vay 170 triệu đồng. Ngày 02/7/2018 ông Điểu DRơi vay thêm 130 triệu đồng và mua chịu một xe máy SH nữ đã cũ, trị giá 58 triệu đồng. Tổng cộng hai lần vay và mua chịu xe SH là 358 triệu đồng. Vì trong hợp đồng vay mượn ông Điểu DRơi có đọc kỹ lãi suất 2,0 triệu đồng/1 tháng nên ông mới vay và ký. Nhưng khi thanh toán số tiền lãi, ông Điểu DRơi mới "ngã ngửa": Trong vòng 04 tháng từ số tiền gốc 358 triệu đồng, ông Đ. tính lãi suất lên đến 900 triệu đồng. Chia ra, ông Đức tính lãi tới 20%/ngày (tức 6 triệu/ngày).
Từ việc trả lãi suất theo kiểu tín dụng đen (bị sửa từ 2% thành 20%), ông Điểu DRơi không trả nổi nên đã phải sang nhượng cho ông Phạm Quốc Khôi (SN 1980) ở thôn Bình Thủy (Đa Kia) mảnh đất có diện tích 17.513,2m2. Đợt đầu lấy 700 triệu đồng; đợt 2 là 200 triệu đồng để trả ông Đ.
Có hay không đường dây lợi dụng sự thật thà, thiếu hiểu biết pháp luật của người dân tộc để lừa đảo, trục lợi, đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật huyện Bù Gia Mập và tỉnh Bình Phước cần sớm vào cuộc làm rõ, để đảm bảo kỷ cương pháp luật cũng như bảo vệ quyền lợi hợp pháp của đồng bào dân tộc tại địa phương.
ĐỨC DŨNG