/ Pháp luật - Đầu tư
/ Cần thay đổi tư duy về quản lý nợ công và bảo hiểm

Cần thay đổi tư duy về quản lý nợ công và bảo hiểm

03/11/2025 15:16 |

(LSVN) - Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, nhận thức trước đây về quản lý nợ công bởi nguồn vốn ODA (hỗ trợ phát triển chính thức) và vốn vay không hoàn lại là giống nhau. Tuy nhiên, hiện nay không có nguồn vốn vay nào không phải trả lãi. Cả nguồn vốn ODA và vốn vay không hoàn lại đều vẫn bị tính lãi và không có chuyện “cho không”. Các nguồn vốn ưu đãi không có nghĩa là không có lãi, mà chỉ là ưu đãi một phần. Do đó, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần phải làm rõ ràng giữa các khái niệm vay ODA, vay ưu đãi, vay không hoàn lại trong dự thảo Luật, để Chính phủ bảo lãnh về, rồi cho vay lại hay cấp phát.

Ngày 31/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương (Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi) và Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan (Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp) đã tham dự họp Tổ 12 (gồm Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi và Đồng Tháp), thảo luận ở Tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công và dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Toàn cảnh phiên thảo luận. Nguồn: Quochoi.vn.

Toàn cảnh phiên thảo luận. Nguồn: Quochoi.vn.

Cần thay đổi tư duy quản lý nợ công

Theo đó, cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho rằng, nhận thức trước đây về quản lý nợ công bởi nguồn vốn ODA (hỗ trợ phát triển chính thức) và vốn vay không hoàn lại là giống nhau. Tuy nhiên, hiện nay không có nguồn vốn vay nào không phải trả lãi. Cả nguồn vốn ODA và vốn vay không hoàn lại đều vẫn bị tính lãi và không có chuyện “cho không”. Các nguồn vốn ưu đãi không có nghĩa là không có lãi, mà chỉ là ưu đãi một phần. Do đó, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần phải làm rõ ràng giữa các khái niệm vay ODA, vay ưu đãi, vay không hoàn lại trong dự thảo Luật, để Chính phủ bảo lãnh về, rồi cho vay lại hay cấp phát.

Đối với các địa phương hoặc doanh nghiệp không đủ điều kiện vay ODA, Chính phủ sẽ đứng ra bảo lãnh và cấp phát vốn. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, chỉ nên áp dụng cho một số lĩnh vực nhất định, nếu không sẽ khiến trần nợ công tăng lên.

Cũng theo Phó Chủ tịch Quốc hội, sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công cần phát huy được nguồn vốn này và không để tình trạng Chính phủ bảo lãnh nhưng địa phương không muốn nhận ODA, đồng thời phải tương thích với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế.

Góp ý về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Quản lý nợ công, Đại biểu Quốc hội Lương Văn Hùng (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi) cho rằng, tại điểm b khoản 1 Điều 1 dự thảo Luật đã bổ sung khoản 23, 24 Điều 3 về giải thích từ ngữ đối với thuật ngữ “Điều ước quốc về vay ODA, vay ưu đãi” và “Thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài”. Tuy nhiên, chưa có sự phân biệt rõ ràng về nội hàm giữa quy định về Điều ước quốc tế về vay ODA, vay ưu đãi thỏa thuận và thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài, nội dung của 02 khoản có sự giao thoa, dễ gây nhầm lẫn, chưa rõ được trường hợp nào là thỏa thuận vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài mà không phải là điều ước quốc tế về vay ODA, vay ưu đãi thỏa thuận. Do đó, đại biểu đề nghị xem xét quy định các tiêu chí để phân biệt rõ ràng điều ước quốc tế và thỏa thuận vay theo đúng Luật Điều ước quốc tế 2016.

Cũng theo Đại biểu Lương Văn Hùng, tại Điều 6 của Chương I về những quy định chung của Luật hiện hành, quy định về các nội dung quản lý nhà nước về quản lý nợ công, trong đó có nội dung thanh tra, kiểm tra kiểm toán việc thực hiện pháp luật về quản lý nợ công (khoản 5). Tuy nhiên, trong dự thảo quy định của Luật hiện hành và dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung chưa có các quy định cụ thể về nội dung thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về quản lý nợ công. Do đó, Đại biểu đề nghị xem xét, bổ sung điều khoản cụ thể về nội dung thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật về quản lý nợ công.

Chuyển đổi tư duy bảo hiểm

Cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Kinh doanh bảo hiểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cho rằng, qua nghiên cứu về bảo hiểm nông nghiệp cho thấy tư duy bảo hiểm tại Việt Nam hiện đang theo cách truyền thống, tập trung vào giải quyết hậu quả và rủi ro cuối cùng. Trong khi đó, kinh nghiệm quốc tế đang dịch chuyển sang việc giảm thiểu và ngăn ngừa rủi ro từ xa.

Phó Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng, trong bảo hiểm sức khỏe, thay vì chỉ thanh toán viện phí khi người mua bị bệnh, công ty bảo hiểm nên thuê người tư vấn sức khỏe định kỳ để chủ động phòng ngừa, nhằm giảm thiểu bệnh tật là chủ yếu. Tương tự đối với bảo hiểm hỏa hoạn, công ty bảo hiểm thuê chuyên gia xuống kiểm tra dây điện và tư vấn định kỳ, trích kinh phí để ngăn ngừa cháy nổ, thay vì chờ bồi thường toàn bộ thiệt hại.

Phân tích sâu về lĩnh vực nông nghiệp, cách tiếp cận mới là công ty bảo hiểm sẽ thuê đội ngũ khuyến nông để tư vấn về cách kiểm soát dịch bệnh, cách ly chuồng trại, phun xịt định kỳ, thay vì chỉ đền bù khi lợn chết hàng loạt mới bảo hiểm.

“Việt Nam đang tư duy bảo hiểm theo truyền thống, còn quốc tế đã chuyển sang một đường mới, đó là giảm thiểu hậu quả. Vì vậy, chúng ta cần thay đổi cách tư duy về bảo hiểm”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

TRẦN QUÂN (t/h)

Các tin khác