Ngày 04/11, Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường về Đánh kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.
Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu bày tỏ sự xúc động trước tình nhân dân, nghĩa đồng bào trong cơn bão số 3 (hay còn gọi là bão Yagi) vừa qua. Song song với đó, các đại biểu cũng nêu ra tình trạng chỉnh sửa hình ảnh, "thổi phồng" số tiền đã ủng hộ nhằm đánh bóng tên tuổi trong cứu trợ bão lũ và đề xuất các giải pháp để phân phối tốt viện trợ, giảm thiểu thiệt hại, khắc phục tốt hậu quả bão lũ hơn nữa.
Tham gia ý kiến, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Huy (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình) cho biết, trong 09 tháng đầu năm, tăng trưởng kinh tế đạt 6,82% là con số rất ấn tượng, thể hiện sự quyết tâm, nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là tinh thần vượt khó, đoàn kết, chung sức, đồng lòng của nhân dân cả nước. Tinh thần này cũng được thể hiện rõ nét trong công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả cơn bão số 3 gây ra tháng 9 vừa qua.
Cơn bão số 3 (hay còn gọi là bão Yagi) gây thiệt hại nặng nề.
Với tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, các tổ chức, cá nhân đã ủng hộ trên 2000 tỉ đồng và hàng nghìn tấn vật tư, nhu yếu phẩm để hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi bão, lũ. Những câu chuyện ấm tình người xuất hiện khắp nơi trên mọi miền Tổ quốc, tình dân tộc, nghĩa đồng bào được khơi dậy mạnh mẽ trong lúc khó khăn. Tinh thần đoàn kết, tương trợ và giúp đỡ đồng bào trong lúc khó khăn là đạo lý truyền thống quý báu, là tình cảm rất đáng trân trọng, song cứu trợ sao cho hiệu quả, an toàn và làm thế nào để hàng hóa cứu trợ đến được đúng người, đúng địa chỉ lại là vấn đề còn nhiều trăn trở...
Bên cạnh đó, Đại biểu cho rằng có một điều rất đáng án lên án là trong khi những hành động đẹp đang được lan tỏa về tinh thần thiện nguyện thì có không ít những “con sâu làm rầu nồi canh”, lợi dụng tình hình thiên tai để trục lợi, lừa đảo. Mới đây, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã công bố sao kê số tiền ủng hộ từ ngày 01 đến ngày 10/9 nhằm bảo đảm sự minh bạch trong việc phân bổ và sử dụng các khoản tiền quyên góp cho đồng bào bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.
Tuy nhiên, sau khi sao kê được công khai, nhiều cá nhân đã bị phát hiện lợi dụng sự kiện để chỉnh sửa hình ảnh, "thổi phồng" số tiền đã ủng hộ nhằm đánh bóng tên tuổi. Đại biểu nhấn mạnh, những hành vi như vậy không chỉ vi phạm đạo đức, pháp luật mà còn làm tổn thương nghiêm trọng đến niềm tin của cộng đồng. Hơn bao giờ hết, vấn đề hoạt động từ thiện, cứu trợ, quyên góp càng cần phải được thực hiện cẩn trọng, chuyên nghiệp hơn dưới sự điều chỉnh của một văn bản pháp lý mang tính chuyên biệt.
Đại biểu cho rằng, việc làm trước mắt mà Nhân dân và cử tri mong muốn để khắc phục tình trạng trên là Chính phủ cần tăng cường chỉ đạo các cơ quan chức năng kịp thời xử lý nghiêm đối với những cá nhân và tổ chức lợi dụng tình hình khẩn cấp để trục lợi. Việc áp dụng các chế tài pháp lý nghiêm ngặt không chỉ nhằm răn đe mà còn giúp củng cố niềm tin của Nhân dân và duy trì sự công bằng trong các hoạt động cứu trợ từ thiện.
Về lâu dài, Đại biểu kiến nghị Quốc hội cần sớm xây dựng và ban hành Luật về tổ chức và hoạt động từ thiện.
Dùng quyền tranh luận, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định) cũng góp ý về cách thức tiến hành cứu trợ người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.
Theo đó, Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng, còn rất nhiều bài học rút ra để có thể giảm hơn nữa những mất mát, đặc biệt là về người. Vấn đề đầu tiên theo đại biểu cần rút kinh nghiệm đó là việc phân phối hàng cứu trợ để tránh tình trạng chỗ cần không có, chỗ lại thừa, thậm chí phải chôn hàng tấn thức ăn, vì không kịp phân phát. Chúng ta cần ứng dụng công nghệ thông tin trong việc xác định nhu cầu thực chất cần cứu trợ là gì; số lượng, thời gian, cách thức đưa hàng cứu trợ đến trực tiếp người dân và địa phương.
Về vấn đề đại biểu nêu liên quan đến việc trồng rừng, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho biết, đến địa phương nào cũng nhận thấy màu xanh của rừng không bền vững, chủ yếu là keo bạch đàn đều là những cây có khả năng giữ đất không cao, với chu kỳ khai thác ngắn. Do đó, chúng ta cần thay đổi cách làm, tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học ở trong và ngoài nước để triển khai trồng rừng theo địa từng địa phương, từng địa hình, địa lý khác nhau. Nên tăng cường trồng cây bản địa, cây lâu năm; nếu vẫn cần khai thác kinh tế thì có thể quy hoạch những vùng trồng cây sản xuất ở phía dưới, còn phía trên đỉnh núi là những cây lâu năm, cây bản địa.
Vấn đề thứ ba, đó là khai thác tài nguyên đặc biệt là những đại dự án ở vùng lõi, vùng dự trữ sinh quyển rất cần rà soát cẩn thận, đánh giá tác động môi trường khách quan, công tâm. Đặc biệt những nhà khoa học đã lên tiếng cảnh báo thì chúng ta phải phải thận trọng. Việc khai thác gỗ tự nhiên cần chấm dứt; tuyên truyền để thay đổi sở thích sập gụ, tủ chè, bình hứng lộc làm bằng gỗ nguyên khối tự nhiên của người Việt Nam; cần nghiêm trị hành vi phá hoại môi trường cho dù là nhỏ nhất, như trồng cây mà vẫn còn nguyên bọc hay cây còn có khả năng cứu lại chặt đi để xin ngân sách trồng mới.
Cuối cùng là về phát triển y tế cơ sở, đại biểu lấy dẫn chứng ở vùng miền núi Lào Cai là một trong tỉnh chịu ảnh hưởng nhiều nhất nhưng cũng là địa phương đã có đầu tư tốt cho y tế tuyến huyện trong thời gian vừa qua có sự kết nối thường xuyên với tuyến Trung ương nên đã thực sự cứu được nhiều nạn nhân của cơn bão số 3. Chỉ những ca thật phức tạp sau khi sơ cứu ổn định mới chuyển về Bệnh viện Việt Đức, Bạch Mai. Đại biểu khẳng định, đây là mô hình tốt mà chúng ta cần nhân rộng để nâng cao sức khỏe người dân; đồng thời sẵn sàng ứng phó với những thảm họa dù không ai muốn nhưng có thể xảy ra trong tương lai.
Cùng góp ý tại nghị trường, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Bình) thay mặt cử tri, bà con nhân dân tỉnh Quảng Bình cảm ơn các tấm lòng hảo tâm đã giúp đỡ bà con gặp khó khăn trong cơn bão số 6 vừa qua.
Bên cạnh đó, qua hàng loạt cơn bão lớn đặc biệt là siêu bão Yagi vừa qua, Đại biểu đề nghị nghiên cứu quy định việc tổ chức hình thức Quốc tang.
Theo đó, bổ sung Quốc tang trong trường hợp thiên tai dịch bệnh có số người chết nhiều như cơn bão số 3 vừa qua, Nhiều quốc gia trên thế giới đã làm như Tây Ban Nha đã tổ chức Quốc tang 03 ngày tưởng niệm 158 nạn nhân thiệt mạng vì lũ quét.
