Ảnh minh họa.
Theo Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc, hiện nay, các đối tượng mua bán người có xu hướng chuyển cách tiếp cận ban đầu với nạn nhân từ trực tiếp sang gián tiếp, thông qua không gian mạng nên công tác phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lý của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn.
Bộ Công an nhận định, thời gian qua, tình hình tội phạm mua bán người trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng diễn biến khá phức tạp, với phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, đa dạng; có sự câu kết chặt chẽ giữa người mua và người bán, môi giới, dẫn dắt, hình thành đường dây tội phạm liên tỉnh, xuyên biên giới. Nạn nhân hiện nay không chỉ là phụ nữ, trẻ em, mà đã xuất hiện tình trạng mua bán nam giới, mua bán trẻ sơ sinh, bào thai, mua bán nội tạng, đẻ thuê,...
Thủ đoạn của các đối tượng này là triệt để lợi dụng mạng xã hội qua zalo, facebook với tên, tuổi, địa chỉ giả để kết bạn, làm quen, tán tỉnh yêu đương, hứa hẹn tìm việc làm thu nhập cao, lấy chồng nước ngoài sẽ có cuộc sống giàu có, nhàn hạ. Sau đó, lừa bán nạn nhân ra nước ngoài hoặc lừa bán nạn nhân làm nhân viên phục vụ tại quán karaoke, cắt tóc, massage.
Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm 2022 xảy ra một số vụ mua bán người sang Campuchia. Các đối tượng thường thông qua mạng xã hội để dụ dỗ, lừa gạt, tuyển mộ lao động Việt Nam sang Campuchia làm việc với hứa hẹn mức lương cao, công việc nhàn hạ, sau đó tổ chức cho nạn nhân vượt biên và bán vào các cơ sở đánh bạc trực tuyến, cơ sở kinh doanh dịch vụ massage, karaoke trá hình, nhiều nạn nhân bị ép bán dâm hoặc bị cưỡng bức lao động, muốn về nước phải trả một khoản tiền chuộc lớn.
Trước tình hình trên, Bộ Công an với vai trò là Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ đã hướng dẫn, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành, địa phương quyết liệt triển khai 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong Chương trình phòng, chống mua bán người của Chính phủ giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; tổ chức tổng kết 9 năm thi hành Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011,...
Đồng thời triển khai thực hiện hiệu quả các hoạt động hưởng ứng "Ngày thế giới phòng, chống mua bán người", "Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7" tổ chức Lễ ký kết và triển khai Quy chế phối hợp giữa Bộ LĐTB&XH, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao về phối hợp liên ngành trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán vào ngày 18/7/2022 vừa qua.
Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc, công tác phối hợp giữa lực lượng Công an nhân dân với các cơ quan, ban, ngành, lực lượng chức năng có ý nghĩa rất quan trọng để triển khai hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống mua bán người mà Chính phủ đã đề ra, nhất là trong công tác tham mưu hoàn thiện, tổ chức triển khai các chính sách, pháp luật và tuyên truyền, truyền thông về phòng, chống mua bán người; đấu tranh, điều tra, truy tố, xét xử tội phạm mua bán người và công tác tiếp nhận, xác minh, xác định, giải cứu, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán.
Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2022, lực lượng chức năng đã phát hiện, điều tra 33 vụ, 75 đối tượng phạm tội mua bán người theo Điều 150 và Điều 151, Bộ luật Hình sự. Toà án nhân dân các cấp đã đưa ra xét xử 29 vụ, 61 bị cáo phạm các tội danh mua bán người được quy định Điều 150, Điều 151, Bộ luật Hình sự và 1 vụ/1 bị báo phạm tội mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người quy định tại Điều 154, Bộ luật Hình sự. Tuyên phạt tù có thời hạn đối với 62 bị cáo, trong đó, xử phạt tù từ trên 15 đến 20 năm đối với 5 bị cáo, từ trên 7 năm đến 15 năm đối với 44 bị cáo, từ trên 3 năm đến 7 năm đối với 9 bị cáo, từ 3 năm trở xuống đối với 4 bị cáo.
Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng tiếp nhận, xác minh, giải cứu, hỗ trợ là 66 nạn nhân bị mua bán.
Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết, thời gian tới, tình hình tội phạm mua bán người trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng tiếp tục diễn biến phức tạp, với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, đa dạng. Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tội phạm mua bán người, Bộ Công an sẽ tiếp tục phát huy vai trò Thường trực giúp Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 138/CP triển khai hiệu quả Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong công tác phòng, chống mua bán người.
Đồng thời, chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, truyền thông trực tiếp tại cộng đồng và trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội về chủ đề phòng, chống mua bán người.
Triển khai quyết liệt các phương án, kế hoạch đấu tranh ngăn chặn tội phạm mua bán người, nhất là trên các tuyến, địa bàn trọng điểm và tiếp tục triển khai cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn quốc trong (thời gian từ ngày 01/7/2022 đến hết ngày 30/9/2022). Tổ chức tiếp nhận, xác minh, xử lý kịp thời tố giác, tin báo và kiến nghị khởi tố về tội phạm mua bán người.
Bên cạnh đó, phối hợp với Viện Kiểm sát, Tòa án nhanh chóng điều tra, truy tố, đưa ra xét xử nghiêm minh các vụ án mua bán người, lựa chọn một số vụ án trọng điểm hoặc vụ án được dư luận xã hội quan tâm đưa ra xét xử công khai để tuyên truyền, giáo dục, răn đe, phòng ngừa chung.
Triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp giữa Bộ LĐTB&XH, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán. Tăng cường hợp tác quốc tế về phòng, chống mua bán người, nhất là với các nước có chung đường biên giới với Việt Nam; tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá việc thực hiện các cơ chế hợp tác song phương và đa phương về phòng, chống mua bán người, trọng tâm là phối hợp tổ chức Hội nghị liên Bộ trưởng các nước Tiểu vùng sông Mê-Kông mở rộng về phòng, chống mua bán người...
Từ việc cảnh báo thủ đoạn lợi dụng không gian mạng để lừa gạt, lôi kéo, lừa bán nạn nhân của tội phạm mua bán người, sẽ góp phần làm giảm các nguy cơ, đẩy lùi tội phạm mua bán người, thúc đẩy di cư an toàn và hỗ trợ có hiệu quả nạn nhân bị mua bán trở về tái hòa nhập với cộng đồng.
DUY ANH
