Toàn cảnh hội thảo.
Phát biểu khai mạc tại hội thảo, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào 1971 là một sự kiện quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, có ý nghĩa chiến lược to lớn, trực tiếp đánh bại cuộc thử nghiệm khả năng chiến đấu của quân đội Sài Gòn, phá tan mưu đồ ngăn chặn tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh của Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào 1971 đánh dấu bước trưởng thành của quân đội ta trong tác chiến hiệp đồng binh chủng quy mô lớn. Thắng lợi đó còn là minh chứng sống động cho tình đoàn kết chiến đấu đặc biệt giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt Nam - Lào.
Tuyến đường 9 gắn liền với chiến thắng vẻ vàng Đường 9 – Nam Lào 1971.
Được biết, trải qua hơn 50 ngày đêm (30/01/1971 – 23/3/1971) liên tục tiến công quân địch, quân và dân ta trên Mặt trận Đường 9 - Nam Lào đánh cho quân đội Sài Gòn - công cụ nòng cốt của chiến lược “Việt Nam hoá chiến tranh” một đòn chí mạng. Ta đã tiêu diệt 2 lữ đoàn, 1 trung đoàn bộ binh, 8 tiểu đoàn pháo binh, 4 thiết đoàn xe tăng, thiết giáp, đánh thiệt hại nặng một số lữ đoàn, trung đoàn khác, loại khỏi chiến đấu hơn 21.000 quân (bắt 1.142 quân), bắn rơi và phá hủy 556 máy bay, 528 xe tăng, xe bọc thép, 112 khẩu pháo, cối, thu 2 máy bay trực thăng, 24 xe quân sự, 78 khẩu pháo, cối, hơn 2.000 súng bộ binh... Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào 1971 đánh dấu bước trưởng thành về trình độ tác chiến của Quân Giải phóng miền Nam, tạo ra bước ngoặt quan trọng trong so sánh tương quan lực lượng và thế chiến lược có lợi cho cách mạng miền Nam.
Thắng lợi của quân và dân ta trên Mặt trận Ðường 9 - Nam Lào năm 1971 có ý nghĩa chiến lược rất quan trọng cả về quân sự và chính trị. Chúng ta đã đánh bại chủ lực quân đội Sài Gòn có sự yểm trợ của quân đội Mỹ, đánh dấu bước thất bại nghiêm trọng của đế quốc Mỹ trong thực hiện chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh”. Chiến thắng Ðường 9 - Nam Lào đã chấm dứt quá trình tiến công - phản kích đánh ra vòng ngoài bằng các cuộc hành quân lớn của quân đội Sài Gòn được Mỹ yểm trợ, mở ra bước phát triển mới, tạo đà đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta đến ngày toàn thắng.
Phát biểu tại hội thảo ông Lê Quang Tùng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị nhấn mạnh, thực tiễn thắng lợi của Chiến dịch phản công Đường 9 - Nam Lào đã khẳng định vai trò của mối quan hệ đoàn kết đặc biệt và Liên minh chiến đấu Việt Nam - Lào, của quân và dân tỉnh Quảng Trị phối hợp với bộ đội chủ lực, để lại nhiều kinh nghiệm sâu sắc, làm phong phú thêm nghệ thuật quân sự Việt Nam. Từ đó, đúc rút nhiều kinh nghiệm quý trong xây dựng mối quan hệ hữu nghị Việt - Lào trong tình hình mới, trong tổ chức, bố trí, sử dụng và phối hợp xây dựng thế trận phòng thủ, thế trận quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Giá trị của Chiến thắng Đường 9- Nam Lào đã vượt ra ngoài khuôn khổ chiến thắng của một chiến dịch. Sức lan tỏa của nó vượt ra khỏi giới hạn cả về không gian và thời gian; xứng đáng là một trong những bản anh hùng ca của thời đánh Mỹ.
Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo nối liền hai nước Việt Nam - Lào.
Hội thảo đã nhận được hơn 80 tham luận của các đồng chí lãnh đạo Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, Bộ Tổng Tham mưu, các địa phương, quân khu, quân đoàn, quân chủng, binh chủng, các học viện, viện nghiên cứu, các nhà khoa học; nhân chứng lịch sử đã trực tiếp chiến đấu và chỉ huy chiến đấu trong Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971.
Các tham luận đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau của chủ đề hội thảo, trong đó tập trung làm rõ những vấn đề cơ bản: Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào 1971 - một thành công xuất sắc trong lãnh đạo, điều hành cuộc chiến tranh cách mạng của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị; Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào thể hiện tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta; Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào đánh bại một bước cơ bản chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” của Mỹ; Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào đánh dấu bước phát triển về nghệ thuật chiến dịch trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào - biểu hiện sinh động liên minh đoàn kết chiến đấu đặc biệt giữa quân đội và nhân dân hai nước Việt Nam – Lào.
HOÀNG NGHĨA
