Thông tư được xây dựng nhằm bảo đảm cụ thể hóa quy định của Luật Giáo dục 2019, phù hợp với tình hình thực tiễn tại các địa phương trong công tác quản lý, tổ chức tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT. Đồng thời, bảo đảm đồng bộ, thống nhất với Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Chương trình giáo dục thường xuyên THCS, THPT hiện hành và các quy định về thi, kiểm tra đánh giá có liên quan.
Theo đó, ngoài đối tượng học sinh tiểu học, Thông tư bổ sung đối tượng tuyển sinh là học viên hoàn thành chương trình xóa mù chữ giai đoạn 2, trong độ tuổi vào học lớp 6 theo quy định tại Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học.

Ảnh minh họa.
Thông tư mới quy định cụ thể hơn về phương thức tuyển sinh THCS trên cơ sở bảo đảm phù hợp với Luật Tổ chức chính quyền địa phương, phân cấp quản lý và Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nhằm giảm áp lực cho học sinh, cha mẹ học sinh và cơ sở giáo dục.
Theo đó, tuyển sinh THCS được thực hiện theo phương thức xét tuyển. Tiêu chí xét tuyển do Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn cụ thể, bảo đảm thực hiện việc xét tuyển công bằng, khách quan, minh bạch, phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương.
Đối với trường THCS, trường phổ thông có nhiều cấp học, trong đó có cấp THCS thuộc đại học, trường đại học, viện nghiên cứu, tiêu chí xét tuyển do đại học, trường đại học, viện nghiên cứu trực tiếp quản lý hướng dẫn hoặc thực hiện theo hướng dẫn của Sở Giáo dục và Đào tạo nơi trường đặt trụ sở.
Kế hoạch tuyển sinh lớp 6 của các trường phải được công bố trước ngày 31/3 hàng năm.
Như vậy, theo quy chế mới, từ năm 2025 sẽ không còn phương thức thi tuyển vào lớp 6.
Quy định trong Thông tư mới cũng giảm thiểu thủ tục hành chính trong đăng kí tuyển sinh; phù hợp với chủ trương chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo. Việc đăng kí tuyển sinh THCS được tổ chức thực hiện bằng hình thức trực tuyến. Trường hợp chưa đủ điều kiện thực hiện đăng kí tuyển sinh bằng hình thức trực tuyến thì thực hiện bằng hình thức trực tiếp hoặc qua đường bưu điện.
Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư số 30/2024/TT-BGDĐT được xây dựng trên nguyên tắc kế thừa những nội dung phù hợp của Thông tư số 11/2014/TT-BGDĐT ngày 18/4/2014 ban hành Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT; bổ sung những quy định mới phù hợp với bối cảnh giáo dục, bối cảnh xã hội.
Quy chế mới được ban hành trên nguyên tắc cốt lõi không gây áp lực tốn kém cho cha mẹ học sinh, học sinh và xã hội; với tinh thần gọn nhẹ, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính; phù hợp với chủ trương chuyển đổi số trong lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo. Công tác tuyển sinh có tác dụng thúc đẩy hoạt động giáo dục toàn diện, chuẩn bị bước đầu cho học sinh những phẩm chất, năng lực để có đủ điều kiện học tập ở cấp học cao hơn hoặc có thể học nghề theo định hướng hướng nghiệp, phân luồng. Ngoài ra, môn thi, phương thức tuyển sinh cũng phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên với kiểm tra đánh giá định kì; phù hợp với xu thế đổi mới.
Hiện hành, tại Điều 4 Quy chế ban hành kèm theo Thông tư 11/2014/TT-BGDĐT (sửa đổi tại Thông tư 05/2018/TT-BGDĐT) quy định về tổ chức tuyển sinh trung học cơ sở như sau:
"1. Đối tượng tuyển sinh là người đã hoàn thành Chương trình tiểu học.
2. Tuyển sinh trung học cơ sở theo phương thức xét tuyển. Trường hợp cơ sở giáo dục có số học sinh đăng ký vào học lớp 6 nhiều hơn chỉ tiêu tuyển sinh, sở giáo dục và đào tạo hướng dẫn thực hiện phương án tuyển sinh theo phương thức xét tuyển hoặc kết hợp xét tuyển với kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh.
3. Sở giáo dục và đào tạo quyết định tổ chức tuyển sinh trung học cơ sở".
Như vậy, so với Thông tư 05/2018/TT-BGDĐT, Thông tư 30/2024/TT-BGDĐT đã không quy định phương án tuyển sinh theo phương thức xét tuyển kết hợp kiểm tra đánh giá năng lực học sinh.