Ảnh minh họa.
Đây là một trong những nội dung đáng chú ý tại Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023 vừa được Quốc hội khóa XV, Kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 28/11/2023 (có hiệu lực ngày 01/7/2024).
Cụ thể, tại Điều 14, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023 quy định về bố trí lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở như sau:
- Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được kiện toàn từ lực lượng bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng và Đội trưởng, Đội phó đội dân phòng hoặc được tuyển chọn theo quy định của Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023;
- Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được bố trí thành Tổ bảo vệ an ninh, trật tự. Địa bàn phụ trách của Tổ bảo vệ an ninh, trật tự là một hoặc một số thôn, tổ dân phố thuộc đơn vị hành chính cấp xã hoặc tại huyện không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã;
- Căn cứ tình hình, yêu cầu bảo đảm an ninh, trật tự, điều kiện kinh tế - xã hội, quy mô dân số, diện tích tự nhiên của địa phương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định tiêu chí thành lập Tổ bảo vệ an ninh, trật tự và tiêu chí về số lượng thành viên Tổ bảo vệ an ninh, trật tự trên địa bàn quản lý;
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định số lượng Tổ bảo vệ an ninh, trật tự cần thành lập, số lượng thành viên Tổ bảo vệ an ninh, trật tự tại thôn, tổ dân phố thuộc phạm vi quản lý đến từng đơn vị hành chính cấp xã;
- Căn cứ Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định tại khoản 4, Điều 14, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã theo đề nghị của Công an cấp xã quyết định thành lập Tổ bảo vệ an ninh, trật tự và từng thành viên Tổ bảo vệ an ninh, trật tự.
Như vậy, lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở được kiện toàn từ lực lượng bảo vệ dân phố, Công an xã bán chuyên trách đang được tiếp tục sử dụng và Đội trưởng, Đội phó đội dân phòng hoặc được tuyển chọn theo quy định. Đồng nghĩa với việc thống nhất 03 lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng và Công an xã bán chuyên trách thành lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở.
Bên cạnh đó, tại Điều 13, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023 cũng quy định, tiêu chuẩn, điều kiện tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở như sau:
Công dân Việt Nam có nguyện vọng và có các tiêu chuẩn, điều kiện sau đây được xem xét, tuyển chọn tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở:
- Từ đủ 18 tuổi đến đủ 70 tuổi; trường hợp trên 70 tuổi mà bảo đảm sức khỏe thì Chủ tịch Ủy ban nhân cấp xã xem xét, quyết định trên cơ sở đề nghị của Công an cấp xã;
- Có lý lịch rõ ràng; phẩm chất đạo đức tốt; bản thân và gia đình chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không phải là người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, đang chấp hành án hình sự ở xã, phường, thị trấn, chấp hành biện pháp tư pháp hoặc chấp hành biện pháp xử lý hành chính. Trường hợp đã chấp hành xong bản án của Tòa án thì phải được xóa án tích; đã chấp hành xong quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính thì phải hết thời hạn được coi là chưa bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính theo quy định của pháp luật;
- Có bằng tốt nghiệp hoặc đã hoàn thành chương trình giáo dục trung học cơ sở trở lên. Đối với khu vực biên giới, hải đảo, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số thì có thể tuyển chọn người đã học xong chương trình giáo dục tiểu học;
- Đang thường trú hoặc tạm trú từ 01 năm trở lên và thường xuyên sinh sống tại nơi công dân nộp đơn đề nghị tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở. Trường hợp quy định tại khoản 3, Điều 15, Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023 thì phải đang thường trú hoặc tạm trú tại nơi nộp đơn đề nghị tham gia lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở;
- Có đủ sức khỏe theo giấy chứng nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thành lập, hoạt động theo quy định của pháp luật.
Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở 2023 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024.
Trước đó, vào tháng 5/2023, tại báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, Chính phủ khẳng định, việc thống nhất 03 lực lượng (bảo vệ dân phố; Công an xã bán chuyên trách; các chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng) thành 01 giúp tinh gọn đầu mối, không làm tăng chi ngân sách.
Cụ thể, theo Chính phủ, nếu dự án Luật được ban hành và quy định thành lập tổ bảo vệ an ninh, trật tự; bố trí các chức danh tổ trưởng, tổ phó tổ bảo vệ an ninh, trật tự đồng thời là đội trưởng, đội phó đội dân phòng thì sẽ có tác động tích cực. Khi thành lập các đội dân phòng còn thiếu theo quy định của pháp luật phòng cháy, chữa cháy sẽ không phải tuyển chọn, bổ nhiệm chức danh đội trưởng, đội phó đội dân phòng.
Các chức danh này sẽ do các chức danh tổ trưởng, tổ phó tổ bảo vệ an ninh, trật tự đã được công nhận trước đó kiêm nhiệm, từ đó góp phần tinh gọn đầu mối và bảo đảm tính khả thi.
Chính phủ cũng khẳng định sẽ không làm tăng chi ngân sách khi kiện toàn thống nhất các lực lượng, chức danh thành một lực lượng và sẽ bảo đảm cân đối.
Tổng mức chi trung bình dự kiến của 01 tỉnh, thành phố để chi trả chế độ, chính sách, bảo đảm điều kiện hoạt động của lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở sau khi được kiện toàn thống nhất khoảng 2,4 tỉ đồng/01 tháng, trung bình khoảng 28,8 tỉ đồng/01 năm.
VŨ QUÝ
Đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định về chương trình thưởng cổ phiếu
