Tại phiên họp, Phó Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao Nguyễn Văn Tiến đã trình bày Tờ trình về dự án Pháp lệnh trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân (sửa đổi).
Đáng chú ý, về quy định chỉ định Luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người chưa thành niên (khoản 4 Điều 2 dự thảo Pháp lệnh), ông Nguyễn Văn Tiến cho biết đa số ý kiến tán thành dự thảo Pháp lệnh và cho rằng: Người chưa thành niên bị đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng mà không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp thì Tòa án phải chỉ định người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ.
Mặc dù đây là vi phạm hành chính, nhưng người chưa thành niên bị hạn chế quyền tự do theo phán quyết của Tòa án và trình tự, thủ tục áp dụng tương tự như trong thủ tục tố tụng hình sự. Luật Trợ giúp pháp lý cũng mới chỉ quy định đối tượng được trợ giúp pháp lý là trẻ em (dưới 16 tuổi) trong các lĩnh vực pháp luật mà không bao gồm người chưa thành niên từ 16 đến dưới 18 tuổi.
Do vậy, để bảo đảm quyền của người chưa thành niên bình đẳng; phù hợp với Pháp lệnh số 09 đã thi hành ổn định trong 08 năm qua; phù hợp với Điều 37 của Công ước Quốc tế quyền trẻ em, Pháp lệnh này cần tiếp tục kế thừa Pháp lệnh số 09, nội luật hóa Công ước Quốc tế quyền trẻ em và bảo đảm thống nhất, đồng bộ với Pháp lệnh số 01, ngoài việc bổ sung quy định chỉ định người thực hiện trợ giúp pháp lý thì cần giữ nguyên quy định chỉ định Luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người chưa thành niên là phù hợp, đúng với nguyên tắc vì lợi ích tốt nhất cho người chưa thành niên.
Có ý kiến đề nghị bỏ quy định chỉ định Luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người chưa thành niên mà Pháp lệnh số 09 đang quy định, vì quy định này không phù hợp với quy định tại điểm c khoản 2 Điều 21 của Luật Luật sư: “Luật sư có nghĩa vụ tham gia tố tụng đầy đủ, kịp thời trong các vụ án do cơ quan tiến hành tố tụng yêu cầu”. Theo đó, Luật sư chỉ tham gia tố tụng trong “các vụ án” mà không bao gồm các loại việc khác. Tòa án nhân dân Tối cao nhất trí với đa số ý kiến và thể hiện tại khoản 2 Điều 4 dự thảo Pháp lệnh trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho biết Ủy ban Tư pháp cơ bản tán thành với Tòa án nhân dân Tối cao và cho rằng, người chưa thành niên thuộc đối tượng yếu thế cần được pháp luật quan tâm, ưu tiên bảo vệ tại Tòa án. Việc chỉ định Luật sư trong trường hợp người chưa thành niên không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp đã được Pháp lệnh 09 quy định và thi hành ổn định 08 năm qua không có vướng mắc. Nếu không quy định việc chỉ định Luật sư thì quyền và lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể không được bảo vệ đầy đủ. Do đó, cần tiếp tục kế thừa quy định tại Pháp lệnh 09 về chỉ định Luật sư trong trường hợp người chưa thành niên không có người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp.
Góp ý về quy định chỉ định Luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người chưa thành niên (khoản 4 Điều 2 dự thảo Pháp lệnh), Trưởng ban Ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cho rằng, nên thiết kế theo hướng chế định Luật sư đối với những người cần được trợ giúp pháp lý, bao gồm cả người thành niên từ 16 đến 18 tuổi và đối tượng khác có thể trong thực tế nó sẽ phát sinh và có yêu cầu, vậy sẽ chặt chẽ và toàn diện hơn.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, về quy định chỉ định Luật sư tham gia bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người chưa thành niên, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ thống nhất cao với ý kiến của Tòa án và Ủy ban Tư pháp đề nghị cho giữ như Pháp lệnh năm 2014 và cho rằng cần phải nhấn mạnh quy định này phù hợp với tập quán và thông lệ quốc tế về vấn đề đối với người chưa thành niên như Công ước quốc tế về quyền trẻ em, Bộ Quy tắc tiêu chuẩn tối thiểu Liên hợp Quốc về tư pháp người chưa thành niên.
HỒNG HẠNH
Yêu cầu thí sinh cam kết đặt nguyện vọng 1 hay ‘đặt cọc’ là vi phạm quy chế
