Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang.
Bắt giam cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang
Ngày 11/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với ông Cao Minh Quang, cựu Thứ trưởng Bộ Y tế về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự 2015. Cùng tội danh, Cơ quan điều tra cũng khởi tố hai bị can khác gồm ông Dương Huy Liệu và Nguyễn Nam Liên, cùng là cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính – Bộ Y tế. Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã phê chuẩn các quyết định và lệnh trên.
Đây là diễn biến tố tụng mới nhất trong quá trình mở rộng điều tra vụ án lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, xảy ra tại Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long.
Trước đó, tháng 11/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với hai bị can về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", gồm Lương Văn Hóa (cựu Tổng Giám đốc) và Nguyễn Văn Thanh Hải (cựu Kế toán trưởng Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long).
Theo điều tra, các bị can tại Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, cố ý không báo cáo Bộ Y tế, Bộ Tài chính về thực hiện, quyết toán hợp đồng đặt hàng, giữ lại 3.848.000 USD tiền giảm giá mua nguyên liệu có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước, gây thiệt hại tài sản của Nhà nước.
Với ông Cao Minh Quang, ngoài vụ án trên, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao còn cho rằng hành vi của ông Quang có dấu hiệu của tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" trong vụ buôn thuốc giả tại VN Pharma. Viện Kiểm sát đã đề nghị tiếp tục làm rõ trách nhiệm của cựu Thứ trưởng Cao Minh Quang để xem xét xử lý theo quy định.
Có thể đối mặt với hình phạt đến 12 năm tù
Trao đổi với Tạp chí Luật sư Việt Nam, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng Luật sư Chính pháp cho biết: Thời gian qua trong những vụ án tham nhũng, kinh tế lớn có sự chỉ đạo của Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng thì rất nhiều cán bộ cao cấp bị bắt trong đó có lĩnh vực y tế. Kết quả giải quyết các vụ án kinh tế tham nhũng cho thấy quyết tâm của Đảng và nhà nước ta trong phòng chống tham nhũng là liên tục, không ngừng nghỉ, không có vùng cấm, không ngoại lệ. Bởi vậy, quyết định khởi tố cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang có lẽ không bất ngờ với nhiều người bởi trước đó cơ quan điều tra đã khởi tố vụ án hình sự và tiến hành điều tra đối với một số cán bộ trong ngành y tế xảy ra tại Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long và vụ án VN Pharrma. Cả hai vụ án này đều xảy ra trong quá trình ông Cao Minh Quang đang đương chức và có những trách nhiệm có liên quan.
Ông Quang bị khởi tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015 với mức chế tài cao nhất của tội danh này có thể đến 12 năm tù.
Luật sư Cường phân tích rõ, để buộc tội ông Cao Minh Quang về tội danh này thì cơ quan điều tra sẽ thu thập các tài liệu chứng cứ để chứng minh ông Quang là người có chức vụ quyền hạn liên quan đến vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long (tại thời điểm ông này đương chức). Ông Quang vì thiếu trách nhiệm mà đã không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao dẫn đến gây thiệt hại tài sản của nhà nước từ 100.000.000 đồng trở lên.
Trường hợp gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên thì vị cựu Thứ trưởng này sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất là phạt tù từ 7 năm đến 12 năm. Đây là khung hình phạt cao nhất có thể áp dụng trong vụ án này bởi thiệt hại mà các bị can đã gây ra đối với xã hội là rất lớn.
Ngoài ra, cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ trách nhiệm của ông này đối với vụ VN Parrma và quá trình thực hiện nhiệm vụ thời kỳ đương chức, nếu còn có những sai phạm khác có đến mức phải xử lý hình sự thì sẽ tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.
"Một cán bộ với nhiều năm công tác, đạt được nhiều thành tích nhưng lại bị xử lý hình sự liên quan đến trách nhiệm trong công tác quản lý thì đó là điều rất đáng buồn. Điều này cho thấy công tác cán bộ ở nhiều địa phương còn có những tồn tại, những góc khuất khiến hàng loạt cán bộ cao cấp trong lĩnh vực này bị xử lý hình sự. Lĩnh vực y tế là lĩnh vực được cả xã hội tôn vinh và có nhiệm vụ rất cao cả là bảo vệ sức khỏe nhân dân, tuy nhiên những cán bộ cao cấp, những người được coi là tinh túy của ngành này thì lại vi phạm pháp luật đến mức bị xử lý hình sự. Những vụ án hình sự xử lý đối với những cán bộ này là những thiệt hại rất lớn về nguồn nhân lực và làm giảm sút uy tín của ngành này đối với xã hội. Vụ án cũng bộc lộ những thiếu sót trong công tác quản lý nhà nước liên quan đến lĩnh vực y tế, thiếu tu dưỡng rèn luyện đạo đức của một số cán bộ lãnh đạo dẫn đến những vụ án gây thiệt hại đến tài sản, quyền lợi của nhà nước và nhân dân", vị Luật sư chia sẻ.
Luật sư kiến nghị, cần phải có những giải pháp tích cực để tăng cường công tác quản lý trong lĩnh vực y tế, làm tốt công tác cán bộ và không để xảy ra những vụ án xuất phát từ sự thao túng của một số doanh nghiệp. Đã đến lúc cần phải hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường cơ chế chính sách để quản lý kinh tế chặt chẽ hơn nữa, đặc biệt là quản lý quyền lực nhà nước, tránh việc lạm quyền, sử dụng quyền lực nhà nước vào những mục đích tư lợi cá nhân, tạo bè phái, vây cánh để gây thiệt hại đến tài sản của nhà nước và xã hội.
Để giảm thiểu những vụ án như thế này thì cần xem lại quy trình tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo. Cần thường xuyên bồi dưỡng, giáo dục để không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của các cán bộ trong lĩnh vực này. Đồng thời cần hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách, pháp luật để có những công cụ pháp lý hữu hiệu trong việc quản lý đối với lĩnh vực y tế. Những vụ án gần đây cho thấy mỗi khi các doanh nghiệp, cá nhân bị khởi tố thường kéo theo các cán bộ liên quan đến lĩnh vực, ngành đó. Điều này cho thấy đang có hiện tượng sự cấu kết giữa cán bộ quản lý nhà nước với doanh nghiệp, hiện tượng "sân sau" đã xuất hiện trong nhiều ngành, nhiều lĩnh vực. Bởi vậy, cần phải sớm phát hiện, ngăn chặn, xử lý thì mới có thể giảm được những vụ án làm "tiêu hao" cán bộ như vụ án này.
TIẾN HƯNG