Tại phiên thảo luận, các ý kiến đồng tình, nhất trí cao về sự cần thiết giảm thuế giá trị gia tăng, trong bối cảnh nền kinh tế trong nước đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức khi kinh tế thế giới có nhiều biến động không thể lường trước và các nguyên tắc chung trong quan hệ kinh tế, thương mại quốc tế bị thay đổi, làm ảnh hưởng đến khả năng bảo đảm các mục tiêu xuất khẩu.
Toàn cảnh phiên thảo luận. Nguồn: Quochoi.vn.
Theo các đại biểu, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng được coi là một trong số những chính sách tài khóa có hiệu lực ngay trong việc kích thích tiêu dùng, đặc biệt, khi thời gian tới sẽ tổ chức đại hội Đảng các cấp và tổ chức sắp xếp chính quyền hai cấp. Khi đó, Ban chấp hành khoá mới sẽ tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2025-2030, nên việc giảm thuế giá trị gia tăng sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh.
Đây là sự động viên của Đảng và Nhà nước với người dân và doanh nghiệp khi bắt tay vào thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội giai đoạn tới, tiến tới hoàn thành Chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2030.
Đại biểu Trần Khánh Thu, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình nhận định, lần này Chính phủ đã đề xuất mở rộng đối tượng được giảm thuế giá trị gia tăng đối với một số nhóm hàng hóa dịch vụ như sản phẩm dịch vụ công nghệ thông tin, sản phẩm kim loại đúc sẵn và xăng dầu.
Theo đó, khi giảm thuế giá trị gia tăng thì người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi ngay do được giảm giá mua hàng hóa dịch vụ. Cùng với đó, việc mở rộng đối tượng giảm thuế lần này với nhóm nguyên liệu đầu vào của các doanh nghiệp sẽ giúp giảm các chi phí sản xuất, giảm được giá thành sản phẩm, qua đó sẽ giảm giá bán và người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi.
Tuy nhiên, đại biểu Trần Khánh Thu còn băn khoăn khi còn 3 nhóm hàng hóa dịch vụ vẫn phải chịu thuế giá trị gia tăng 10%, trong đó có hoạt động tài chính ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm. Đại biểu tỉnh Thái Bình đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét giảm thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động tín dụng, với quan điểm, nếu giảm thuế giá trị gia tăng xuống 8% thì tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp sẽ được tiếp cận với nguồn vốn sẽ thấp hơn, tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng hoạt động tín dụng.
Ngoài ra, liên quan đến về cách diễn đạt, sắp xếp chương mục của dự thảo Nghị quyết, Đại biểu Trần Khánh Thu cho rằng cách quy định tại điều 1 Nghị quyết có thể gây khó hiểu khi sử dụng phép phủ định như: giảm 2% thuế suất giá trị gia tăng áp dụng đối với nhóm hàng hóa dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% còn 8%, trừ một số nhóm hàng hóa dịch vụ viễn thông, sản phẩm khai khoáng, hay sản phẩm hàng hóa dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trừ xăng.
Do đó, đại biểu đề nghị ban soạn thảo xem xét điều chỉnh lại là giảm 2% thuế giá trị gia tăng áp dụng đối với nhóm hàng hóa xăng dầu, khai thác than và nhóm hàng hóa dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% xuống còn 8% trừ một số nhóm hàng hóa dịch vụ sau.
Đại biểu Nguyễn Văn Thân, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Bình bày tỏ băn khoăn về trách nhiệm của cơ quan thu thuế và cơ quan hoàn thuế giá trị gia tăng.
Theo đại biểu, đây là vấn đề rất bức xúc trong doanh nghiệp vì thực tế hiện nay, hoạt động thu thuế rất nhanh chóng nhưng khi hoàn thuế lại gặp khó khăn. Đại biểu đề nghị cần có sự sòng phẳng về mặt trách nhiệm của các cơ quan thực thi.
“Tôi nghĩ là cái trách nhiệm này là rất sòng phẳng về mặt luật pháp. Tức là nếu mà chúng ta có nghi ngờ gì về trốn thuế ở đây thì tôi nghĩ là phải đưa ra luật pháp. Mà nếu theo luật pháp, ai muộn thì người ấy phải chịu trách nhiệm. Ví dụ như doanh nghiệp hiện nay là nộp chậm thuế giá trị gia tăng thì phải nộp phạt. Vậy thì cơ quan chức năng và nhà nước, nếu người ta chứng minh được người ta đúng mà muộn trả hoàn thuế cho người ta thì cũng phải chịu trách nhiệm tương tự”, Đại biểu Nguyễn Văn Thân đề xuất.
Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội đã nhất trí về sự cần thiết giảm thuế giá trị gia tăng để kích cầu tiêu dùng, ứng phó với biến động phức tạp của thương mại, kinh tế thế giới, đồng thời thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, tăng thu nhập, tạo ra tăng trưởng, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 là 8% trở lên và thực hiện các mục tiêu tăng trưởng của các năm sau, đưa đất nước vào giai đoạn phát triển mới. Những nội dung như mở rộng, phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, kéo dài thời gian áp dụng chính sách, hình thức ban hành Nghị quyết; đề nghị áp dụng mức thuế 8% cho lĩnh vực tín dụng; đánh giá kỹ hơn tác động của chính sách đến thu chi ngân sách và tăng trưởng kinh tế, tổ chức thực hiện chính sách, đảm bảo mục tiêu đề ra, không để xảy ra khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cũng là những nội dung được thảo luận sôi nổi. Bên cạnh đó, các đại biểu đề nghị bổ sung nội dung tăng cường trách nhiệm của cơ quan thuế trong việc tổ chức thu và hoàn thuế, sớm ban hành các văn bản hướng dẫn và các trường hợp chuyển tiếp và nên theo hướng có lợi cho người thụ hưởng chính sách.
Liên quan đến một số ý kiến về cách diễn đạt, sắp xếp chương mục, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan cần nghiên cứu kỹ lưỡng để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra và các cơ quan liên quan nghiên cứu ý kiến được phát biểu tại hội trưởng và ý kiến thảo luận tại tổ để tiếp thu hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét, quyết định, thông qua.
