Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, ngày 16/5/2025, tại Hà Nội, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân và dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt, tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.
Đề nghị tăng thời gian miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp
Cho ý kiến về nội dung miễn, giảm thuế, Đại biểu Quốc hội Trần Thị Vân (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh) nhận định, hỗ trợ miễn giảm thuế là chính sách nhanh, trực tiếp, không phải qua nhiều thủ tục, thiết thực, giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua khó khăn ban đầu, nâng cao khả năng cạnh tranh.
Để các chính sách này thực sự có hiệu quả khi triển khai thực hiện, Đại biểu đề nghị nâng thời hạn miễn thuế thu nhập doanh nghiệp lên 05 năm sau đó tiếp tục giảm 50% thuế phải nộp trong 05 năm tiếp theo, thay vì miễn thuế 02 năm và giảm 50% trong 04 năm tiếp theo như trong dự thảo.
Ảnh minh họa.
Đại biểu cho rằng, hoạt động khởi nghiệp sáng tạo cần vốn đầu tư lớn, thời gian kéo dài, thử nghiệm mô hình kinh doanh, xây dựng công nghệ… chấp nhận nguy cơ thua lỗ, thậm chí không có lãi trong 05-07 năm đầu. Việc miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp chỉ trong 02 năm và giảm thuế trong 04 năm chưa đủ mạnh để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất kinh doanh.
Cũng theo Đại biểu Trần Thị Vân, chính sách thuế cần được thiết kế theo hướng đồng hành với doanh nghiệp trong giai đoạn hình thành và tích luỹ ban đầu, kéo dài thời gian miễn giảm thuế, giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực cho đổi mới sáng tạo. Đây là giải pháp thiết thực để nhà nước thể hiện vai trò kiến tạo nuôi dưỡng hệ sinh thái khởi nghiệp, lực lượng tiên phong, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững lâu dài.
Bên cạnh đó, Đại biểu Trần Thị Vân cũng đề nghị nâng thời hạn miễn thuế thu nhập cá nhân lên 05 năm với thu nhập tiền lương, tiền công của các chuyên gia, các nhà khoa học nhận được từ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Theo Đại biểu, nhiều quốc gia đã có chính sách cạnh tranh mạnh mẽ trong lĩnh vực này như Thái Lan đã miễn thuế thu nhập cá nhân 10 năm cho các nhà đầu tư, nhà khoa học trong nhiều lĩnh vực.
Ngoài ra, Đại biểu còn đề nghị miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày doanh nghiệp phát sinh lợi nhuận thay vì từ khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu vì doanh nghiệp thường không có lợi nhuận trong giai đoạn đầu…
Cần có cơ chế hậu kiểm đủ mạnh, minh bạch
Cũng tại phiên thảo luận, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương) đã cho ý kiến về nguyên tắc quản lý Nhà nước đối với khu vực kinh tế tư nhân (Điều 4 của dự thảo).
Theo đó, Đại biểu nhất trí với chủ trương chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, đặc biệt trong quản lý điều kiện kinh doanh cho cho rằng đây là hướng đi phù hợp với thông lệ quốc tế, giảm chi phí cho doanh nghiệp, khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo, mở rộng sản xuất.
Song theo Đại biểu, nếu không có cơ chế hậu kiểm đủ mạnh, minh bạch, hiệu quả thì chính sách này dễ trở thành kẽ hở để lợi dụng. Thực tế, nhiều đối tượng lợi dụng chính sách thông thoáng lập ra hàng trăm công ty không hoạt động để trốn thuế, mua bán hoá đơn, rửa tiền, gây thất thu ngân sách và làm méo mó cơ chế cạnh tranh.
Từ đó, Đại biểu đề nghị Chính phủ quy định rõ các đối tượng hậu kiểm, liên thông dữ liệu các cơ quan thuế, hải quan, ngân hàng, tăng cường thanh tra kiểm tra, xây dựng chế tài đủ sức răn đe, quy định rõ các ngành, lĩnh vực buộc phải tiền kiểm trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế, tránh áp dụng tràn lan.
