Ảnh minh họa.
Ngày 24/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV thảo luận về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).
Góp ý tại dự thảo, Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội) bày tỏ đồng tình với việc sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) để phù hợp với những thay đổi trong tình hình mới. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, việc sửa đổi Luật lần này không nên đặt mục tiêu tăng thu ngân sách Nhà nước.
Theo Đại biểu, các thống kê của cơ quan quản lý đều cho thấy, việc thu thuế VAT luôn chiếm tỉ trọng khá cao, chiếm 1/4 so với thu ngân sách và tỉ lệ huy động từ thuế VAT của Việt Nam thuộc nhóm tỉ lệ cao so với các nước trong khu vực.
Hai chỉ số đánh giá mức độ huy động thuế là năng suất thu và hiệu suất thu thuế VAT ở Việt Nam đều cao.
Điều đó thể hiện việc thu thuế VAT rất hiệu quả. Con đường để tăng thêm thuế VAT không có cách nào khác là tăng thuế suất.
Cũng theo Đại biểu, thuế suất hiện nay đang là 10%. Nếu như so với các nước phát triển thì không cao, nhưng so với các nước trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc là tương đương, thậm chí cao hơn cả Singapore, Đài Loan (Trung Quốc).
Theo Đại biểu, thuế VAT là thuế áp dụng đối với người tiêu dùng, không phải đối với người sản xuất.
Tuy nhiên, khi áp thuế VAT giá hàng hóa tăng lên, mức tiêu thụ hàng hóa sẽ giảm, từ đó ảnh hưởng đến người sản xuất, kéo theo ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực sản xuất. Đồng thời, để phục hồi kinh tế, trong 02 năm qua Việt Nam đã phải giảm thuế mới kích thích được sản xuất.
Do đó, Đại biểu cho rằng không nên tính đến chuyện tăng thu ngân sách bằng việc điều chỉnh thuế VAT. Nếu muốn tăng thu ngân sách, tôi đề nghị nghiên cứu thuế tài sản và thuế bảo vệ môi trường.
Đại biểu cũng cho rằng thuế tài sản là sắc thuế có thể huy động nguồn thu rất lớn cho Nhà nước đồng thời có vai trò điều tiết đến tình trạng đầu cơ tài sản.
Còn thuế bảo vệ môi trường nếu được thông qua có thể giúp điều tiết, giảm những hành vi gây ô nhiễm môi trường.
Phát biểu tại hội trường, Đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai) cho rằng, đây là dự án Luật thuế liên quan đến 25% thu ngân sách, liên quan đến mọi đối tượng, do đó cần có một sắc thuế trung lập, khách quan để xây dựng nền tảng tài chính vững mạnh.
Theo Đại biểu Trịnh Xuân An, phải hết sức bình tĩnh khi đánh giá các vấn đề mà Chính phủ đề xuất. Đại biểu cho rằng, việc Chính phủ đề xuất mức thuế 5% đối với mặt hàng phân bón và các mặt hàng nông nghiệp là có cơ sở. Bên cạnh đó, phải đánh giá rất nhiều chiều, phân tích thấu đáo để tránh việc người dân đang theo dõi đánh giá Quốc hội, Chính phủ làm chính sách thế nào mà để thiệt hại đến hàng triệu người nông dân.
Đồng thời, Đại biểu Trịnh Xuân An cũng đề nghị làm rõ giá phân bón tăng thời gian qua có phải do tăng thuế không? Theo Đại biểu, quan điểm này không đúng. Phân bón tăng là do chi phí đầu vào, do vật tư… Do đó, nếu tăng mức thuế mặt hàng này lên 5% thì cần phải đánh giá hết sức kỹ lưỡng.
Để hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp thì cần nhiều phương án, chính sách khác nhau, Đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị cần nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng vấn đề này. Đại biểu không đồng tình với ý kiến đề nghị khấu trừ hoặc đưa về mức thuế suất 0%.
Cuối phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã phát biểu giải trình, làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu nêu liên quan đến Luật VAT sửa đổi.
Bộ trưởng cho biết, thuế VAT có phạm vi điều tiết rất rộng và đánh vào hầu hết các loại hàng hóa, dịch vụ nên sẽ liên quan đến lợi ích của nhiều nhà sản xuất, kinh doanh. Vì vậy, quy định trong dự thảo Luật cần làm thế nào để đảm bảo cho sản xuất phát triển, thương mại phát triển.
Ban soạn thảo dự thảo Luật đã nghiên cứu hết sức chặt chẽ và đánh giá tác động của từng vấn đề liên quan đến chính sách thuế VAT, bao quát được các nguồn thu, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Bộ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ, theo chiến lược đến năm 2030 phải huy động vào ngân sách 16-17% GDP, trong đó thuế và phí là 14-15% GDP, tỉ lệ thu nội địa phải đạt được 86-87%.
Bộ trưởng cũng cho hay, qua ý kiến của Đại biểu cơ quan soạn thảo xin tiếp thu và sẽ đánh giá lại tác động của từng gói chính sách và những vấn đề đang còn tranh luận để đảm bảo thống nhất khi ban hành.
Giải trình một số ý kiến cụ thể của Đại biểu nêu ra, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, liên quan đến quy định trong dự thảo Luật về "giao Chính phủ quy định hàng hóa, dịch vụ hộ gia đình, cá nhân không chịu thuế VAT", việc này là rất cần thiết.
Lý do vì quy định trong luật phải đảm bảo phù hợp với xu thế của thế giới, đảm bảo thuế thật sự là công cụ để bảo vệ nền kinh tế và phải thích ứng với quá trình lãnh đạo, điều hành, quản lý nền kinh tế, đặc biệt là kinh tế vĩ mô.
Do đó, việc phân cấp cho Chính phủ là hết sức quan trọng để đảm bảo sự linh hoạt và hiệu quả trong quá trình điều hành.
Về thuế đối với cổ vật, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, cổ vật do nhà nước nhập khẩu không chịu thuế, nhưng tổ chức, cá nhân nhập về để kinh doanh thì phải chịu thuế.
Đối với hàng hóa phân bón, Bộ trưởng cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ đánh giá lại tác động để trình Quốc hội tại kỳ họp cuối năm nay.
QUÝ MINH (t/h)
Chính phủ cho ý kiến đối với 3 dự án luật, 3 đề nghị xây dựng luật
