Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn.
Tại văn bản góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã nêu lên một số quy định cần được điều chỉnh cho phù hợp như: Hành vi không lập hóa đơn khi vi phạm nộp thiếu thuế, hành vi không khấu trừ từ tài khoản của người nộp thuế,…
Trong đó đáng chú ý, liên quan đến chính sách xử phạt vi phạm hành chính với hộ, cá nhân kinh doanh, Nghị định 70/2025/NĐ-CP đã bổ sung quy định yêu cầu hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 01 tỉ đồng/năm trở lên phải sử dụng hoá đơn điện tử từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế. VCCI cho rằng đây là thay đổi lớn trong chính sách quản lý với nhóm đối tượng này và đây là chủ trương đúng đắn, cần thiết.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này cần cân nhắc một số vấn đề. Theo khảo sát nhanh của VCCI với 1.368 hộ kinh doanh trên toàn quốc trong tháng 6/2025, các hộ kinh doanh chưa có hiểu biết sâu về quy định, 68% hộ chỉ nắm sơ bộ hoặc không rõ làm gì; 21% chưa hiểu. Bên cạnh đó, các hộ kinh doanh gặp nhiều thách thức trong việc triển khai quy định. Thách thức lớn nhất là thiếu kiến thức, kỹ năng công nghệ (73%); khó thay đổi thói quen quản lý cũ (49%).
Các thách thức trên cùng đặc thù nguồn lực hạn chế dẫn đến tình trạng trong thời gian đầu tuân thủ, các hộ kinh doanh dễ vi phạm một số quy định về hoá đơn, đặc biệt là các lỗi về hình thức như sai chỉ tiêu, lập hoá đơn chưa đúng thời điểm,…
VCCI nhận định, đây là những lỗi vô ý do hộ kinh doanh chưa quen với cách làm mới, chưa thành thạo về công nghệ,… chứ không phải do cố tình không tuân thủ quy định của Nhà nước, cố tình trốn thuế. Do vậy, pháp luật cần có chính sách xử phạt vi phạm nhân văn, hợp tình hợp lý để giúp các hộ kinh doanh an tâm tuân thủ quy định mới, đồng thời cũng nuôi dưỡng nguồn thu lâu dài cho ngân sách.
Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định không áp dụng chế tài xử phạt hành chính với các hộ kinh doanh vi phạm quy định về hình thức trong khoảng thời gian đầu, có thể cân nhắc 2 năm. Hộ kinh doanh có trách nhiệm khắc phục các lỗi vi phạm và nộp số tiền thuế (nếu thiếu) phát sinh từ các vi phạm này.
Bên cạnh đó, đối với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế, khoản 3 Điều 24 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính với trường hợp lập hóa đơn không đúng thời điểm nhưng không dẫn đến chậm thực hiện nghĩa vụ thuế.
Theo phản ánh của doanh nghiệp, việc lập hóa đơn điện tử phụ thuộc vào việc vận hành của hệ thống công nghệ. Nhiều trường hợp, hệ thống này có thể ngừng hoạt động hoặc sai sót do nguyên nhân khách quan như lỗi phần mềm, tấn công mạng… Các tình huống này có thể dẫn đến việc lập hóa đơn không đúng thời điểm, nhưng về bản chất, doanh nghiệp không ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế phải nộp, ngân sách không bị thiệt hại.
VCCI cho rằng, hành vi này có mức độ, tính chất vi phạm rất thấp nên cũng đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng chỉ xử phạt cảnh cáo hành vi này với mức tiền phạt ở khung nhẹ nhất.
