Ảnh minh họa.
Bộ Nội vụ cho biết, căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 ngày 25/5/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính (gọi tắt là Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13) làm cơ sở cho việc thành lập, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính (ĐVHC) và phân loại ĐVHC các cấp.
Trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 đã phát sinh những bất cập cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, cụ thể là: Tiêu chuẩn của ĐVHC ở nông thôn tuy có sự phân biệt giữa địa bàn miền núi, vùng cao với các địa bàn còn lại nhưng chưa thực sự phù hợp với đặc thù của ĐVHC miền núi, vùng cao có diện tích tự nhiên lớn, địa hình phức tạp nhưng dân số ít. Bên cạnh đó, chưa có sự phân biệt giữa tiêu chuẩn của thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương với tiêu chuẩn của thành phố thuộc tỉnh.
Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 chỉ quy định khuyến khích việc nhập các ĐVHC, chưa quy định việc phải nhập đối với ĐVHC có quy mô nhỏ về diện tích tự nhiên và dân số… Chưa quy định rõ các trường hợp được áp dụng cụ thể về thành lập, điều chỉnh địa giới ĐVHC đô thị có yếu tố đặc thù, đặc biệt.
Từ những bất cập nêu trên việc xây dựng dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 là cần thiết.
Dự thảo bổ sung 1 điều (Điều 5a) quy định về tiêu chuẩn của thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, gồm các tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên, số ĐVHC cấp xã trực thuộc, loại đô thị và cơ cấu trình độ phát triển kinh tế - xã hội theo hướng có phân biệt cao hơn so với các đô thị cấp huyện khác, như:
(1) Quy mô dân số từ 250.000 người trở lên (quận là 200.000 người, thành phố thuộc tỉnh là 180.000 người, thị xã là 120.000 người);
(2) Diện tích tự nhiên từ 150km2 (giữ nguyên như quy định hiện nay);
(3) Tỷ lệ số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã từ 70% trở lên (thành phố thuộc tỉnh là 65%, thị xã là 50%);
(4) Trình độ phát triển đô thị từ loại II trở lên (thành phố thuộc tỉnh là loại III, thị xã là loại IV);
(5) Cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt tiêu chuẩn quy định (tiêu chuẩn cụ thể theo Phụ lục 1 ban hành kèm theo Nghị quyết).
Ngoài ra, Dự thảo cũng sửa đổi quy định về tiêu chuẩn quy mô dân số của tỉnh, huyện, xã miền núi, vùng cao theo hướng tỉnh, huyện, xã miền núi, vùng cao có diện tích tự nhiên rộng hơn từ 150% trở lên so với mức tiêu chuẩn chung thì quy mô dân số được giảm 25% so với quy định để phù hợp với đặc thù của đơn vị hành chính miền núi, vùng cao có diện tích tự nhiên lớn, địa hình phức tạp, dân số ít; Sửa đổi quy định về tiêu chuẩn quy mô dân số của thành phố thuộc tỉnh, thị xã, quận theo hướng tăng tiêu chuẩn này để phù hợp với yêu cầu của thực tiễn. Theo đó, quy mô dân số của thành phố thuộc tỉnh từ 180.000 người trở lên, thị xã từ 120.000 người trở lên, quận từ 200.000 người trở lên; Sửa đổi quy định về tiêu chuẩn diện tích tự nhiên của thị xã từ 100km2 trở lên để phù hợp với quy mô của thị xã trong tổng thể đơn vị hành chính đô thị ở cấp huyện.
NGỌC ANH
