Ảnh minh hoạ.
Theo Bộ Y tế, thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, ngày 06/7/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 956/QĐ-TTg về việc thành lập Hội đồng Y khoa Quốc gia.
Theo quy định tại Quyết định số 956/QĐ-TTg ngày 06/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ: Hội đồng Y khoa Quốc gia: "có chức năng giúp Thủ tướng Chính phủ chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc tổ chức đánh giá năng lực hành nghề khám, chữa bệnh theo Nghị quyết số 20/NQ-TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình mới để đáp ứng yêu cầu phát triển, nâng cao chất lượng nhân lực y tế". Hội đồng có con dấu, có tài khoản riêng và trụ sở đặt tại Thành phố Hà Nội. Hội đồng hoạt động theo Quy chế Tổ chức và hoạt động do Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Ngày 30/3/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 495/QĐ-TTg ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Hội đồng Y khoa Quốc gia.
Theo Bộ Y tế, tại thời điểm Quyết định số 956/QĐ-TTg được ban hành, Hội đồng Y khoa Quốc gia là một mô hình mới ở Việt Nam, chưa được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật, do vậy, chưa có đủ hành lang pháp lý để Hội đồng triển khai tổ chức hoạt động. Mặt khác, trải qua 03 năm thực hiện Quyết định số 956/QĐ-TTg và Quyết định số 495/QĐ-TTg đã bộc lộ một số điểm cần điều chỉnh như:
- Quy định cụ thể vị trí pháp lý, chức năng của Hội đồng Y khoa Quốc gia.
- Quy định các nhiệm vụ của Hội đồng Y khoa Quốc gia cho phù hợp với quy định tại Điều 25 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh.
- Quy định cụ thể về tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Hội đồng, các Ủy viên Hội đồng. Tại Quyết định số 495/QĐ-TTg ngày 20 tháng 3 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ có quy định về tiêu chuẩn Ủy viên Hội đồng. Tuy nhiên các quy định về tiêu chuẩn này chưa cụ thể, chưa có quy định về trình tự, thủ tục, quy trình bổ nhiệm các ủy viên Hội đồng.
- Hội đồng Y khoa Quốc gia và Văn phòng Hội đồng Y khoa Quốc gia không được giao số lượng người làm việc. Chủ tịch, các Phó Chủ tịch Hội đồng và Ủy viên Hội đồng đều làm việc theo chế độ kiêm nhiệm. Nhân lực của Văn phòng Hội đồng Y khoa Quốc gia - cơ quan giúp việc của Hội đồng - cũng làm việc theo chế độ kiêm nhiệm hoặc biệt phái. Do vậy, Hội đồng Y khoa Quốc gia và Văn phòng Hội đồng Y khoa Quốc gia không có đủ nhân lực để đảm nhiệm các công việc thường xuyên và các nhiệm vụ của Hội đồng.
- Về kinh phí hoạt động của Hội đồng Y khoa Quốc gia: Theo quy định tại Điều 8, Quyết định số 495/QĐ-TTg của Chính phủ "Kinh phí hoạt động của Hội đồng do Hội đồng tự bảo đảm theo quy định của pháp luật". Trong khi Hội đồng Y khoa Quốc gia là một tổ chức mới được thành lập, chưa có bộ máy hoàn chỉnh, chưa có nguồn thu, nhưng phải đảm nhiệm khối lượng công việc rất lớn: chủ trì xây dựng, ban hành bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh, chủ trì tổ chức kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh. Đây là các nhiệm vụ phục vụ, hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước nên cần có sự hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước để triển khai thực hiện các hoạt động theo nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao.
Theo quy định tại Điều 3, Quyết định số 956/QĐ-TTg ngày 06/7/2020 của Thủ tướng Chính phủ, Hội đồng Y khoa Quốc gia có nhiệm vụ:
"1. Xây dựng chuẩn năng lực nghề nghiệp cho các chức danh hành nghề khám bệnh, chữa bệnh để đơn vị chức năng thuộc Bộ Y tế trình Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành; tham gia giám sát, đánh giá việc tuân thủ chuẩn năng lực nghề nghiệp của người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh sau khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề theo đề nghị của cơ quan quản lý nhà nước về y tế và theo quy định của pháp luật.
2. Chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tổ chức đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh theo quy định của pháp luật: xây dựng và thử nghiệm Bộ ngân hàng câu hỏi đánh giá năng lực hành nghề; xây dựng tiêu chuẩn của cơ sở tổ chức đánh giá năng lực hành nghề; xây dựng hệ thống thông tin, dữ liệu quốc gia về đánh giá năng lực hành nghề.
3. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Thủ tướng Chính phủ giao và theo quy định của pháp luật.".
Ngày 09/01/2023, Quốc hội đã ban hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh, tạo hành lang pháp lý cho việc thành lập và quy định về tổ chức và hoạt động của Hội đồng Y khoa Quốc gia. Chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng được quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh có sự thay đổi so với chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng được quy định tại Quyết định số 956/QĐ-TTg của Thủ tướng.
Cụ thể, khoản 1, Điều 25 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh đã quy định chức năng của Hội đồng: "Hội đồng Y khoa Quốc gia là tổ chức do Thủ tướng Chính phủ thành lập, có chức năng đánh giá độc lập năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh; có con dấu và trụ sở riêng.".
Khoản 2, Điều 25 của Luật Khám bệnh, chữa bệnh quy định nhiệm vụ của Hội đồng Y Khoa Quốc gia:
"a) Chủ trì phối hợp với các tổ chức xã hội - nghề nghiệp về khám bệnh, chữa bệnh và cơ quan, tổ chức khác có liên quan trong việc xây dựng bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh;
b) Ban hành bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh;
c) Chủ trì tổ chức kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh;
d) Tiếp nhận, giải quyết kiến nghị, khiếu nại hoặc phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về kết quả kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh;
đ) Thực hiện nhiệm vụ khác theo quy định của Thủ tướng Chính phủ."
Đồng thời, Luật Khám bệnh, chữa bệnh quy định việc kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện từ ngày 01/01/2027 đối với chức danh bác sĩ, từ 01/01/2028 đối với chức danh y sỹ, điều dưỡng, hộ sinh; từ ngày 01/01/2029 đối với các chức danh kỹ thuật y, dinh dưỡng lâm sàng, cấp cứu viên ngoại viện và tâm lý lâm sàng.
Bộ Y tế cho biết, sự ra đời của Luật Khám bệnh, chữa bệnh, sự thay đổi về chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng Y khoa Quốc gia đặt ra yêu cầu cần sửa đổi Quyết định số 956/QĐ-TTg và Quyết định số 495/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, giúp cho Hội đồng Y khoa Quốc gia có thể tổ chức thực hiện nhiệm vụ đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh đúng tiến độ quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh.
PV