Ảnh minh họa.
Theo dự thảo Thông tư của TAND Tối cao, những vụ án hình sự mà người phạm tội là một trong những đối tượng sau đây thì thẩm quyền xét xử thuộc về Tòa án Quân sự, không phụ thuộc vào việc họ phạm tội gì và phạm tội ở đâu: Quân nhân tại ngũ, công chức quốc phòng, công nhân và viên chức quốc phòng, quân nhân dự bị hoặc dân quân tự vệ trong thời gian tập trung huấn luyện, công dân được điều động hoặc trưng tập vào phục vụ trong quân đội.
Trừ các trường hợp trên, Tòa án Quân sự chỉ xét xử vụ án nếu người phạm tội có liên quan đến bí mật quân sự hoặc gây thiệt hại cho quân đội hoặc phạm tội trong doanh trại quân đội hoặc khu vực quân sự do quân đội nhân dân quản lý, bảo vệ.
Về thẩm quyền xét xử theo lãnh thổ, dự thảo quy định vụ án xảy ra trên địa bàn của Tòa án Quân sự nào thì Tòa án Quân sự đó xét xử. Việc phân định địa bàn trong quân đội để xác định thẩm quyền xét xử của Tòa án Quân sự theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Người phạm tội thuộc đơn vị của Quân chủng Hải quân thì thuộc thẩm quyền xét xử của các Tòa án Quân sự thuộc Quân chủng Hải quân, không phụ thuộc vào nơi thực hiện tội phạm.
Trường hợp không xác định được nơi thực hiện tội phạm hoặc trường hợp có nhiều Tòa án Quân sự khác nhau có thẩm quyền xét xử do trong vụ án có nhiều người phạm tội thuộc nhiều đơn vị khác nhau, hoặc do người phạm tội thực hiện tội phạm ở nhiều nơi thì tòa án có thẩm quyền xét xử là tòa án nơi kết thúc việc điều tra.
Riêng, trường hợp bị cáo là đối tượng thuộc thẩm quyền xét xử của Tòa án Quân sự phạm tội ở nước ngoài, nếu xét xử ở Việt Nam thì do Tòa án Quân sự thủ đô Hà Nội hoặc Tòa án Quân sự Quân khu 7 xét xử theo quyết định của Chánh án Tòa án Quân sự Trung ương.
Về thẩm quyền xét xử theo các cấp, dự thảo nêu rõ, Tòa án Quân sự khu vực có thẩm quyền xét xử sơ thẩm những vụ án hình sự về các tội phạm ít nghiêm trọng, nghiêm trọng và rất nghiêm trọng, mà đối tượng khi phạm tội hoặc khi bị khởi tố có cấp bậc quân hàm từ trung tá trở xuống hoặc giữ chức vụ theo quy định có cấp bậc quân hàm cao nhất từ trung tá trở xuống.
Tòa án Quân sự quân khu và tương đương có thẩm quyền xét xử sơ thẩm những vụ án hình sự về tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm an ninh quốc gia, phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh, các tội phạm được thực hiện ở ngoài lãnh thổ nước Việt Nam.
Ngoài ra là các tội phạm mà đối tượng là người khi phạm tội hoặc khi bị khởi tố có cấp bậc quân hàm từ thượng tá trở lên hoặc giữ chức vụ theo quy định có cấp bậc quân hàm cao nhất từ thượng tá trở lên; vụ án mà bị cáo là thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra viên, cán bộ lãnh đạo chủ chốt ở cấp huyện, người có chức sắc trong tôn giáo hoặc có uy tín cao trong dân tộc thiểu số…
Cũng theo dự thảo Thông tư, Tòa án Quân sự có thẩm quyền xét xử tất cả các tội phạm xảy ra ở địa phương trong thời gian thi hành lệnh thiết quân luật.
Trường hợp vụ án xảy ra ở nhiều nơi, trong đó có nơi đang thi hành lệnh thiết quân luật, Tòa án Quân sự ở nơi thiết quân luật có thẩm quyền xét xử toàn bộ vụ án.
Trường hợp sau khi Tòa án Quân sự đã thụ lý vụ án mà địa bàn nơi tội phạm xảy ra không còn trong tình trạng thi hành lệnh thiết quân luật thì Tòa án Quân sự tiếp tục xét xử vụ án.
MINH QUÝ
