Nguồn gốc căn hộ số 9 ngõ Thổ Quan
Căn hộ số 9 tập thể 79 ngõ Thổ Quan, quận Đống Đa, Hà Nội là nơi bà Phạm Thu Hà và con trai là Nguyễn Viết Nam Quân đang sử dụng để ở. Căn hộ này là một trong những căn hộ trước đây do Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội tự quản và bố trí cho gia đình các cán bộ công nhân viên của Công ty được sử dụng để ở,trong đó có chồng bà Hà là ông Nguyễn Viết Tuấn - cán bộ của Công ty này (hiện ông Tuấn đang mất tích và bà đã ly hôn từ năm 2004). Các căn hộ này đã được Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nộibàn giao sang Sở Tài nguyên môi trường và Nhà đất (nay là Sở Xây dựng Hà Nội), Công ty TNHH một thành viên Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội; Xí nghiệp Quản lý và Phát triển nhà Đống Đa quản lý từ năm 2006 để đưa vào ký Hợp đồng thuê nhà và bán nhà theo Nghị định 61/NĐ-CP cho các hộ dân. Ngay khi chuyển giao sang ngành nhà đất, đã có 20/21 hộ dân ở đây đã được mua nhà theo Nghị định 61/CPriêng gia đình bà Hà đến nay vẫn chưa được ký Hợp đồng thuê nhà và mua nhà. Từ khi chuyển giao cho cơ quan quản lý nhà Hà nội, bà Hà luôn thực hiện nghĩa vụ đóng tiền thuê nhà đây đủ đối với căn hộ bà đang ở.
Từ tháng 01/2007 đến nay, bà Hà đã rất nhiều lần có đơn gửi Xí nghiêp Quản lý và phát triển nhà Đống Đa, Công ty TNHH một thành viên Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội, Sở Xây dựng Hà Nội xin được ký hợp đồng thuê nhà ở hoặc được mua nhà ở theo Nghị định 61/CP tại căn hộ số 9 ngõ Thổ Quan, phường Thổ Quan nhưng vẫn chưa được xem xét giải quyết.
Phán quyết của Tòa án thành phố Hà Nội
Tuy nhiên, đến năm 2012, Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội khởi kiện đòi nhà đất thuộc căn hộ số 9, tập thể 79 ngõ Thổ Quan mà bà Hà và con trai đang ở. Tại bản án số 115/2013/DSPT ngảy 15/5/2013 Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội nhận định: “Xác định căn hộ số 9 Tập thể 79 ngõ Thổ Quan do bà Phạm Thu Hà và con là Nguyễn Viết Nam Quân đang sử dụng là nhà thuộc sở hữu của Nhà nước, không phải là tài sản của Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội và không thuộc quyền quản lý của Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội nên Công ty này không có quyền khởi kiện”. Vì vậy Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên: “Hủy bản án dân sự sơ thẩm số 23/2012/DS-ST ngày 29/9/2012 của Tòa án nhân dân quận Đống Đa và đình chỉ giải quyết vụ án”.
Như vậy, kể từ ngày 15/5/2013, Bản án đã có hiệu lực pháp luật, việc giải quyết tranh chấp giữa ngôi nhà này đã được chấm dứt. Ngày 30/5/2013, bà Hà đã đến Xí nghiệp Quản lý và Phát triển nhà Đống Đa và Công ty TNHH Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội làm thủ tục và nộp hồ sơ xin mua nhà theo Nghị định 61/CP của Chính phủnhưng đến nay vẫn chưa được xem xét giải quyết với lý do diện tích nhà đất của bà Hà đang sử dụng để ở có tranh chấp với Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội.
Quan điểm của các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội
Ngày 27/9/2016, sau buổi tiếp công dân, UBND thành phố Hà Nội có Thông báo số 171/TB-UB trong đó có nội dung: “Giao Sở Xây dựng Hà Nội căn cứ các quy định của Nhà nước và Bản án số 115/DSPT ngày 15/5/2013 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xem xét giải quyết theo đúng quy định, đảm bảo quyền lợi của công dân”. Ngày 03/11/2016, Sở Xây dựng Hà Nội đã có Thông báo số 480/TB-SXD với nội dung: "Thu hồi và hủy Thông báo số 2409/TB-B61 ngày 21/4/2011 của Sở Xây dựng về việc hủy tiếp nhận căn hộ số 9, tập thể 79 ngõ Thổ Quan, phường Thổ Quan, Quận Đống Đa, Hà Nội do Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội chuyển giao. Sở Xây dựng tiếp tục tiếp nhận lại căn hộ số 9, tập thể 79 ngõ Thổ Quan, tên người sử dụng là ông Nguyễn Viết Tuấn, diện tích 24,4m2, Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội tiếp tục quản lý, cho thuê theo Quyết định 2106/QĐ-TNMT&NĐ-B61 ngày 10/11/2006 của Sở Tài nguyên môi trường và Nhà đất Hà Nội và các quy định hiện hành”.
Đến ngày 21/11/2018, Sở Xây dựng tổ chức cuộc họp liên ngành trong đó có Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội, Sở Tư pháp, UBND quận Đống Đa, Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội, Xí nghiệp Quản lý và Phát triển nhà Đống Đa, UBND phường Thổ Quan, Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội.Cuộc họp cũng đã kết luận: ”Căn cứ bản án số 115/2013/ DSPT ngày 15/5/2013 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội thì Căn hộ số 9, tập thể 79 ngõ Thổ Quan, quận Đống Đa, Hà Nội thuộc sở hữu Nhà nước, thuộc quyền quản lý của Sở Xây dựng, Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội là đơn vị vận hành”.
Tiếp đó, sau buổi tiếp công dân, UBND thành phố Hà Nội có Văn bản số 1892/PC-BTCD ngày 30/11/2021, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Minh Hải chỉ đạo: “Giao Giám đốc Sở Xây dựng kiểm tra, tập trung giải quyết đơn của công dân về việc kí hợp đồng mua nhà, trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị chức năng hướng dẫn cụ thể để công dân biết thực hiện, nêu rõ tiến độ cụ thể; đồng thời hướng dẫn các thủ tục, tạo điều kiện để công dân sửa chữa nhà cửa để đảm bảo ổn định cuộc sống”.
Đặc biệt ngày 15/8/2023, Công ty Vật tư Nông nghiệp Hà Nội ra Văn bản số 158/2023/CV-VTNN “Cam kết không tranh chấp Căn hộ 9, Tập thể 79 ngõ Thổ Quan” gửi UBND thành phố Hà Nội, Sở Xây dựng, Công ty Quản lý và Phát triển Nhà Hà Nội, Xí nghiệp quản lý và Phát triển Nhà Đống Đa.
Như vậy mọi việc về pháp lý đều đã rõ. Việc bà Hàđề nghị được giải quyết kí hợp đồng và mua Nhà thuộc sở hữu Nhà nước là đúng pháp luật, phù hợp với nguyện vọng cấp thiết, chính đáng của gia đình bà.
Mới đây, ngày 20/10/2023, sau khi tiếp tục nhận được Đơn đề nghị của bà Hà, ông Mạc Đình Minh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng có Công văn số 8559/SXH-QLN gửi UBND thành phố Hà Nội. Công văn nêu rõ: “Hiện nay, Chính phủ đang xem xét ban hành Nghị đjnh việc quản lý, sử dụng và khai thác quỹ nhà, đất giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà tại địa phương, tại dự thảo điều khoản xử lý chuyển tiếp có quy định xử lý cơ sở có nhà đất có nguồn gốc kinh doanh, dịch vụ, sản xuất, văn phòng giao dịch và trụ sở làm việc ( còn gọi là nhà chuyên dùng), các tổ chức, cá nhân đã tự ý chuyển ở trước ngày 19/01/2007. Do đó, “sau khi Chính phủ ban hành Nghị định mới có cơ sở để xem xét, giải quyết đề nghị của gia đình bà Phạm Thu Hà tại nhà số 9, tập thể 79 ngõ Thổ Quan, quận Đống Đa”.
Thế nhưng tại sao cùng một hoàn cảnh và điều kiện như nhau mà 20/21 hộ dân dã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, còn hộ bà Phạm Thu Hà lại chưa được giải quyết gần 20 năm nay?
Hy vọng lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội có câu trả lời thỏa đáng để đảm bảo quyền lợi cho gia đình bà Phạm Thu Hà.
LÊ HỮU