Ảnh minh họa.
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, việc thể hiện thông tin về người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất tại trang 1 của Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng) hiện nay được quy định rõ tại Điều 5, Thông tư 23/2014/TT-BTNMT. Theo đó, không có quy ghi đầy đủ thông tin các thành viên của hộ gia đình sử dụng đất.
Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Đất đai sửa đổi này có quy định: “Sổ đỏ hộ gia đình sẽ ghi đủ tên thành viên theo nhu cầu”.
Nội dung này được nêu rõ tại khoản 5, Điều 120, dự thảo Luật Đất đai sửa đổi quy định về nguyên tắc, thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, cụ thể: "Trường hợp thửa đất thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình thì cấp một Giấy chứng nhận ghi tên đại diện hộ gia đình trên Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện hộ gia đình. Trường hợp các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình có nhu cầu thì cấp một Giấy chứng nhận ghi đầy đủ tên thành viên trên Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện. Việc xác định các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên trên Giấy chứng nhận do các thành viên này tự thỏa thuận bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật".
Như vậy, nếu quy định này được thông qua thì Giấy chứng nhận cấp cho thửa đất thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình sẽ có thay đổi lớn về thông tin được ghi tại trang 1 của Giấy chứng nhận, đó là: Nếu các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình không có nhu cầu thì Giấy chứng nhận vẫn được giữ nguyên như mẫu giấy của Bộ TN&MT hiện nay.
Quy định này được thông qua có thể giúp người dân xác định rõ hơn ai là người có chung quyền sử dụng đất, hạn chế được những tranh chấp hoặc những khó khăn khi thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp “đất hộ gia đình”. Ngoài ra, giúp cơ quan đăng ký đất đai dễ dàng hơn khi thực hiện đăng ký biến động đất đai.
Bên cạnh đó, quy định tại khoản này còn nêu rõ: “Việc xác định các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên trên Giấy chứng nhận do các thành viên này tự thỏa thuận bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật”.
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội.
Luật sư cho hay, nếu chỉ đọc quy định này nhiều người sẽ nhầm tưởng rằng các thành viên có thể tự thỏa thuận để quyết định xem ai là “người có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên trên Giấy chứng nhận”. Tuy nhiên, cần hiểu đúng thỏa thuận ở đây là thỏa thuận ghi hoặc không ghi tên, còn việc xác định ai là người có chung quyền sử dụng đất hộ gia đình vẫn cần theo khoản 29, Luật Đất đai 2013.
Quy định “Sổ đỏ đất hộ gia đình ghi đầy đủ tên thành viên có chung quyền sử dụng đất” không hẳn là ý tưởng mới. Bởi lẽ, trước đây điểm c, khoản 5, Điều 6, Thông tư 33/2017/TT-BTNMT đã quy định nội dung này như sau: "Hộ gia đình sử dụng đất thì ghi “Hộ gia đình, gồm ông” (hoặc “Hộ gia đình, gồm bà”), sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân của chủ hộ gia đình như quy định tại điểm a, khoản này;… Dòng tiếp theo ghi “Cùng sử dụng đất, cùng sở hữu tài sản gắn liền với đất (hoặc Cùng sử dụng đất hoặc Cùng sở hữu tài sản) với … (ghi lần lượt họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân của những thành viên còn lại trong hộ gia đình có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất)".
Tuy nhiên, quy định này bị ngưng hiệu lực thi hành bởi Điều 1, Thông tư 53/2017/TT-BTNMT có hiệu lực từ ngày 05/12/2017. Việc bị ngưng hiệu lực do nhiều nguyên nhân khác nhau, một trong số đó là bắt buộc ghi đầy đủ thông tin của các thành viên còn lại. Riêng, quy định được nêu tại dự thảo Luật Đất đai sửa đổi là theo nhu cầu của các thành viên.
"Cũng cần nhấn mạnh rằng đây là quy định của dự thảo, đồng thời việc ghi tên chỉ được thực hiện theo nhu cầu. Nếu quý bạn đọc có góp ý vui lòng thể hiện ý kiến của mình tại trang https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/ của Chính phủ", Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS cho biết.
TRẦN VŨ
