Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội cho biết, về quy hoạch phân khu đô thị, quy hoạch chi tiết đô thị, dự thảo luật có quy định các bản vẽ thể hiện nội dung quy hoạch phân khu đô thị được lập theo tỷ lệ 1/5.000 hoặc 1/2.000.
Song, theo Luật Nhà ở 2023, Luật Đất đai 2024, thì một trong các điều kiện để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất là có quy hoạch chi tiết hoặc có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Đại biểu cho rằng, tại các khu vực thành phố đã lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 sẽ không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo Luật Đất đai được. Để đảm bảo thống nhất giữa Luật Nhà ở, Luật Đất đai với lĩnh vực quản lý quy hoạch xây dựng, đại biểu kiến nghị bổ sung một khoản tại Điều 65 quy định chuyển tiếp để xử lý đối với các địa phương đã có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 thì được phép tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Trong trường hợp cần thiết thì các địa phương đã có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 được phép lập lại quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000.
Về hệ thống quy hoạch đô thị, thực hiện Luật Quy hoạch đô thị 2009 và Quy hoạch chung xây dựng thủ đô, thành phố Hà Nội lập quy hoạch chung thủ đô, dưới quy hoạch chung Thủ đô là các quy hoạch chung, các đô thị vệ tinh, thị trấn sinh thái, thị trấn, thị tứ. Dưới quy hoạch chung đô thị mới lập các quy hoạch phân khu đô thị. Từ đó dẫn đến, để lập được quy hoạch phân khu cơ bản phải thông qua 2 cấp độ quy hoạch chung là quy hoạch chung thủ đô và quy hoạch chung đô thị, thị trấn.
Hiện nay, dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn vẫn đang tiếp tục quy định tại Điều 3, Điều 20 là quy hoạch chung thành phố trực thuộc trung ương đã được phê duyệt là cơ sở để lập quy hoạch chung thị xã, thành phố trực thuộc thành phố trực thuộc trung ương, đô thị mới… Từ đó dẫn đến, sau khi điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 được duyệt, thì thành phố Hà Nội sẽ phải tiếp tục lập quy hoạch chung 2 thành phố trực thuộc, các đô thị vệ tinh, thị xã, thị trấn, rồi mới lập được các quy hoạch phân khu.
Đại biểu đề nghị bổ sung quy định, đối với thành phố trực thuộc trung ương, chỉ lập một cấp quy hoạch chung thành phố, sau đó sẽ lập ngay các quy hoạch phân khu để tránh lãng phí, sớm khơi thông nguồn lực phát triển đất nước.
Giải trình, làm rõ một số vấn đề tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn là dự án Luật quan trọng, liên quan trực tiếp đến các dự án xây dựng của doanh nghiệp, người dân, đến nhiều quy định của các Luật khác; cũng như nhiều loại quy hoạch khác… Do vậy, trong quá trình nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật, Cơ quan soạn thảo và Cơ quan chủ trì thẩm tra đã rất thận trọng, rà soát kỹ lưỡng các quy định của dự thảo Luật để đảm bảo tính thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan về quy hoạch…
Về mối quan hệ giữa các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự thảo Luật đã quy định rõ mối quan hệ giữa quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ. Đồng thời, mối quan hệ giữa quy hoạch đô thị, nông thôn và quy hoạch cấp quốc gia, vùng cũng được quy định cụ thể.
“Nội dung này đã được chỉnh lý theo hướng quy định rõ quy hoạch chung, quy hoạch về phân khu, quy hoạch chi tiết, có tính chất cụ thể hóa, chi tiết hóa… Các nội dung này đã được giải trình, tiếp thu, giải trình rõ trong Báo cáo số 983 gửi đến các đại biểu Quốc hội”, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, phạm vi lập quy hoạch đô thị và nông thôn cũng được xác định dựa trên phạm vi lãnh thổ, đảm bảo sự đan xen, gắn kết hiệu quả giữa không gian đô thị và nông thôn. Bộ trưởng cho biết, các khái niệm như "nội thành", "ngoại thành", "ngoại thị" không thuộc phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật này mà được quy định tại các văn bản pháp luật khác.
Để đảm bảo tính khả thi trong triển khai thực hiện, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp với các bộ, ngành để trình Quốc hội sửa đổi, bổ sung các luật liên quan như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu… nhằm đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất…
Dự thảo Luật cũng đã bổ sung quy định cho phép lập đồng thời quy hoạch chung và các trường hợp quy hoạch chung khác cấp có thẩm quyền phê duyệt, thì quy hoạch chung có cấp thẩm quyền phê duyệt cao hơn được phê duyệt trước. Trường hợp quy hoạch chung có cùng cấp thẩm quyền phê duyệt, thì quy hoạch chung được lập thẩm định xong trước thì được phê duyệt trước.
Về giải quyết vướng mắc, mâu thuẫn trong các quy hoạch, dự thảo Luật cũng đã chỉnh sửa quy định tại Điều 7, tách thành Điều 8, trong đó trường hợp có mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị, nông thôn cùng cấp độ, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch, hoặc cơ quan có thẩm quyền cao hơn quyết định quy hoạch được thực hiện, thay vì phải thực hiện quy trình rà soát, điều chỉnh. Trường hợp mâu thuẫn giữa các quy hoạch đô thị, nông thôn khác cấp độ, thì các cơ quan, tổ chức lập quy hoạch thực hiện báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch để thực hiện việc điều chỉnh quy hoạch theo quy định.
Trường hợp mâu thuẫn với các quy hoạch có cùng cấp độ, thì nội dung đã được thẩm quyền phê duyệt quy hoạch quyết định thực hiện phải được cập nhật và thể hiện trong hồ sơ quy hoạch và trình tự, thủ tục thực hiện theo quy định của Chính phủ, để đảm bảo yêu cầu, nguyên tắc trong hoạt động quy hoạch đô thị, nông thôn. Đối với các mâu thuẫn giữa quy hoạch đô thị và nông thôn với các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành khác, Cơ quan chủ trì soạn thảo và Cơ quan chủ trì thẩm tra sẽ tiếp tục rà soát để hoàn thiện...
