Góc nhìn Luật sư liên quan đến vụ án tranh chấp di sản thừa kế tại xã Phù Vân, TP. Phủ Lý, Hà Nam

Từ việc chia di sản thừa kế

Vợ chồng ông Lê Văn Lưỡng ( sinh năm 1930, đã mất) và bà Nguyễn Thị Mỵ (sinh năm 1931) là chủ sở hữu thửa đất số 326, tờ bản đồ PL6 tại xã Phù Vân, Thành phố Phủ Lý, Tỉnh Hà Nam với diện tích 479m2, trong đó có 300m2 là đất ở nông thôn, 179m2 đất trồng cây lâu năm.

Năm 2014, do tuổi đã cao nên muốn chia tài sản thừa kế cho các con, gia đình ông Lưỡng đã họp gia đình để bàn bạc về việc phân chia thửa đất 326. Theo đó, vợ chồng ông Lê Văn Hà (con trai thứ hai của ông Lưỡng) được bố mẹ đồng ý tách chuyển 100m2 đất ở nông thôn tai thửa đất này, ông Lê Xuân Ngọc (con trai trưởng, đã mất) cùng vợ là bà Xuyến được chia 100m2 đất ở nông thôn và 100m2 đất ở nông thôn còn lại được chia cho ông Lê Việt Đức (con trai ông Ngọc) cũng là cháu đích tôn. Việc này được thể hiện tại “Đơn đề nghị tặng đất cho em” ngày 23/7/2014 của bà Xuyến gửi UBND xã Phù Vân.

“Cuộc họp cũng nhất trí nếu bố mẹ tôi còn sống thì bố mẹ tôi được ở quản lý toàn bộ đất đai, giấy tờ về quyền sử dụng đất, khi nào bố mẹ tôi qua đời thì tôi mới được sử dụng 100m2 được cho. Bà Xuyến lập đơn đề nghị tặng đất cho em được tất cả các thành phần gia đình họ hàng tham dự cuộc họp ký vào đơn làm căn cứ thực hiện và gìn giữ tình cảm gia đình. Việc phân chia đất thực địa cũng đã tổ chức trên thực tế, nhưng do chưa có thiết bị đo đạc hồ sơ kỹ thuật nên chưa thực hiện thủ tục tách thửa về mặt pháp lý”, Ông Hà chia sẻ.

Tuy nhiên, gần đây ông Hà phát hiện ông Đức đăng tin rao bán thửa đất trên thì phát hiện toàn bộ thửa đất 326 đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số hiệu CT736834 do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Nam cấp ngày 31/12/2019 mang tên Lê Việt Đức, nguồn gốc nhận tặng cho quyền sử dụng đất.

“Anh Đức làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất CT736834 mà không hề bàn bạc, thông báo gì với tôi, cũng chưa được sự đồng ý của tôi. Nay tôi không có nơi ở, đang ở nhờ nhà vợ, tôi yêu cầu anh Đức phải tách thửa, chuyển trả lại cho tôi 100m2 đất ở của thửa 326 để tôi có nơi ở, cũng là nơi thờ cúng gia tiên nhưng anh Đức không thực hiện” Ông Hà bức xúc chia sẻ.

Chính vì thế, ngày 22/01/2024, ông Hà đã có Đơn khởi kiện gửi TAND thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam yêu cầu giải quyết việc công nhận hiệu lực của văn bản ký ngày 23/7/2014, với tiêu đề “Đơn đề nghị tặng đất cho em” là di chúc của  ông Lê Văn Lưỡng và bà Nguyễn Thị Mỵ. Từ đó chia di sản thừa kế cho ông Hà được hưởng  100m2 đất ở nông thôn tại thửa đất 326.

Ngày 17/03/2025, TAND thành phố Phủ Lý đã ra Thông báo số 06/TB-TLVA về việc thụ lý vụ án “Kiện chia di sản thừa kế” và đến nay vụ án đang trong quá trình giải quyết.

Góc nhìn Luật sư từ nội dung vụ án

Mặc dù vụ án đã được TAND thành phố Phủ Lý thụ lý và đang trong quá trình giải quyết, nhưng hiện nay trên thửa đất 326 đang tranh chấp, gia đình ông Đức vẫn ngang nhiên tiến hành cho xây dựng nhà ở.

Trước sự việc trên, ngày 31/03/2025, ông Lê Văn Hà đã có đơn đề nghị TAND thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam ra quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo căn cứ pháp lý tại Điều 114  và Điều 127 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 về việc cấm thực hiện hành vi xây dựng trên diện tích đất đang tranh chấp thuộc thửa đất số 326, tờ bản đồ PL6 tại xã Phù Vân, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.

“Ngày 03/04/2025, tôi nhận được thông báo của TAND thành phố Phủ Lý về việc không chấp nhận áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời với lý do bị đơn không đồng ý và phía bị đơn vẫn tiếp tục ngang nhiên xây dựng nhà trên phần đất đang có tranh chấp, tôi cho rằng đây là dấu hiệu của việc coi thường pháp luật. Việc tòa án dựa vào ý kiến của bị đơn mà chưa xem xét thấu đáo các quy định của pháp luật nhằm áp dụng biện pháp ngăn chặn, để cho bị đơn và người có quyền và nghĩa vụ liên quan xây dựng ngang nhiên khi đất đang tranh chấp là hết sức vô lý gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của tôi”, ông Lê Văn Hà cho biết.

Liên quan đến sự việc này, Luật sư Nguyễn Văn Lý, Công ty Luật TNHH Pháp Lý và Cộng sự (Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An) nêu quan điểm: Trong vụ án này, Tòa án đang thụ lý giải quyết tranh chấp di sản thừa kế, cụ thể là thửa đất số 326, tờ bản đồ PL6 tại xã Phù Vân, TP. Phủ Lý, tỉnh Hà Nam. Như vậy, việc tiến hành xây dựng, thay đổi hiện trạng thửa đất sẽ gây khó khăn cho việc giải quyết vụ án. Vì vậy, việc nguyên đơn đề nghị Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định tại khoản 8 điều 114 và điều 122 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 là cần thiết, đúng với quy định pháp luật.

Căn cứ Điều 4 Nghị quyết 02/2020/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TANDTC thì Tòa án chỉ từ chối áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời trong các trường hợp theo quy định. Theo đó, việc Tòa án từ chối không áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, như phản ánh với lý do “bị đơn không nhất trí” là không khách quan.

THIỆN CÔNG