/ Dọc đường tố tụng
/ Góc nhìn luật sư từ vụ việc thửa đất không được giữ nguyên hiện trạng khi đang trong quá trình thụ lý và giải quyết “tranh chấp”

Góc nhìn luật sư từ vụ việc thửa đất không được giữ nguyên hiện trạng khi đang trong quá trình thụ lý và giải quyết “tranh chấp”

29/07/2025 11:35 |

(LSVN) - Vụ án “Tranh chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ), yêu cầu huỷ Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, huỷ biến động sang tên QSDĐ và đòi lại tài sản” xảy ra ở TP. Phú Quốc đã được TAND tỉnh Kiên Giang (cũ) nay là TAND tỉnh An Giang thụ lý và giải quyết. Thế nhưng, thửa đất lại không được giữ nguyên hiện trạng ban đầu.

Trong đơn phản ánh của ông Nguyễn Thanh Bình cùng vợ là bà Đỗ Thị Mao, ở thị trấn Phú Lộc, huyện Thạnh Trị, tỉnh Sóc Trăng (cũ), cụ Đỗ Văn Năm (hay còn gọi là Đỗ Văn Thơ) là bố đẻ của bà Đỗ Thị Mao được thừa kế cho hơn 5.552m2 đất ở xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc (nay là khu phố 1, phường Dương Đông, TP. Phú Quốc).

Ngày 24/7/1998, cụ Năm qua đời để lại phần đất đó nhưng chưa được cơ quan chức năng cấp GCNQSDĐ. Do đó, các con của cụ Năm họp và thống nhất giao cho bà Đỗ Thị Buội 5.552m2 đất ở xã Dương Tơ, huyện Phú Quốc để tiện làm thủ tục kê khai và được cấp GCNQSDĐ.

Ngày 14/7/2004, bà Buội được UBND huyện Phú Quốc cấp GCNQSDĐ số AA 017063, diện tích 5.525m2 đất, trong đó 300m2 là đất ở, còn lại 5.252m2 là đất vườn tạp tại khu 1, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc.

Ngày 24/8/2004, ông Đỗ Văn Tên, bà Đỗ Thị Buội, bà Đỗ Thị Mao là con của cụ Năm bàn bạc và thống nhất giao cho bà Mao thừa hưởng 2.500m2 đất thừa kế trong tổng số 5.552m2 của bà Buội được cấp theo GCNQSDĐ số AA 017063 (có giấy thoả thuận, giấy thừa nhận, giấy giao kèo lập cùng ngày). Theo đó, vợ chồng ông Bình, bà Mao có hỗ trợ cho bà Buội 300 triệu đồng tiền công sức giữ gìn đất, có sự chứng kiến của ông Đỗ Văn Tên và ông Võ Thành Bằng (ông Bằng gọi bà Mao là chị dâu).

Toàn cảnh thửa đất nơi xảy ra vụ việc tranh chấp

Toàn cảnh thửa đất nơi xảy ra vụ việc tranh chấp

Do ông Bình, bà Mao có quốc tịch Mỹ cho nên không thể đứng tên trên GCNQSDĐ và nhờ ông Võ Thanh Bằng đứng tên giùm. Ông Bằng có lập văn bản đơn cam kết và xin xác nhận với nội dung: “Ông Nguyễn Thanh Bình và bà Đỗ Thị Mao có phần đất 2.500m2 tại khu phố 1, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang giao cho tôi đứng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quản lý. Ngoài ra tôi không được sang bán hoặc dùng bất cứ hình thức nào đối với phần đất nêu trên” vào ngày 01/9/2004.

Ngày 02/6/2005, bà Buội làm thủ tục sang tên cho ông Bằng 2.550m2 đứng tên giùm ông Bình, bà Mao. Bà Buội còn 3.002m2 đất. Sau đó, bà Buội tiếp tục cho Đỗ Thị Hiếu, Đỗ Văn Thì và Đỗ Gia Nguyễn 306m2 đất. Bà Buội còn lại là 2.696m2 đất.

Năm 2006, bà Buội thế chấp 2.696m2 đất khu phố 1, thị trấn Dương Đông cho Ngân hàng để vay tiền. Do không có khả năng trả nợ, bà Buội nhờ ông Bình, bà Mao trả số tiền 300 triệu cho Ngân hàng và cấn trừ diện tích 1.404,4m2 cho ông Bình, bà Mao. Bà Buội còn 1.291,6m2 đất.

Sau đó, ngày 2/6/2007, bà Buội sang tên toàn bộ diện tích 2.696m2 đất khu phố 1, thị trấn Dương Đông cho ông Bằng. Tổng diện tích đất ông Bằng đứng tên giùm bà Buội, ông Bình, bà Mao là 5.246m2 ở khu phố 1, thị trấn Dương Đông.

Văn bản đơn cam kết và xin xác nhận với nội dung giao cho ông Bằng đứng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quản lý, ông Bằng không được sang bán hoặc dùng bất cứ hình thức nào đối với phần đất nêu trên

Văn bản đơn cam kết và xin xác nhận với nội dung giao cho ông Bằng đứng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quản lý, ông Bằng không được sang bán hoặc dùng bất cứ hình thức nào đối với phần đất nêu trên

Sau khi hoàn tất thủ tục tách thửa, bà Buội yêu cầu ông Bằng trả lại phần diện tích mình đã sang tên cho ông Bằng đứng tên trước đây. Năm 2017, ông Bằng sang tên lại cho bà Buội diện tích 1.291,6m2 đất. Tổng diện tích đất ông Bằng đứng tên cho bà Mao, ông Bình là 3.954,2m2 đất.

Đến ngày 20/12/2019, ông Võ Thanh Bằng và vợ là Nguyễn Thị Hồng Hạnh được Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang cấp đổi GCNQSDĐ gồm 2 thửa 70 và 71, tờ bản đồ số 100, diện tích là 3.954,2m2 đất.

Thửa thứ nhất được cấp GCNQSDĐ và tài sản gắn liền với đất số CT 570017: Diện tích 115,7m2 (trong đó đất ở đô thị là 114m2 và đất trồng cây lâu năm là 1,7m2) thuộc thửa 70, tờ bản đồ số 100 khu phố 1, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang; Thửa thứ hai được cấp GCNQSDĐ quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất số CT 570018: Diện tích 3.838,7m2 (trong đó đất ở là 150m2 và đất trồng cây lâu năm là 3.688,7m2) thuộc thửa 71, tờ bản đồ số 100 tại khu phố 1, thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.

Trong quá trình ông Bình, bà Mao nhờ ông Bằng gìn giữ đất và làm thủ tục hợp thức hóa QSDĐ từ bà Buội sang cho ông Bằng đã nhiều lần chuyển tiền cho ông Bằng, bà Hạnh để làm chi phí hợp thức hóa QSDĐ cũng như chi phí đi lại và gìn giữ, cải tạo đất. (Thời gian từ năm 2004 - 2021, ông Bình, bà Mao chuyển cho ông Bằng bà Hạnh 17 lần, với số tiền là 144.950 đô la Mỹ).

Do có nhu cầu sử dụng phần đất trên, cuối năm 2021, ông Bình, bà Mao yêu cầu ông Bằng, bà Hạnh trả lại. Tuy nhiên, ông Bằng, bà Hạnh không trả phần đất, thậm chí “doạ” sẽ bán phần đất đó. Phát hiện sự việc trên, ông Bình, bà Mao đã có đơn gửi các cấp chính quyền tỉnh Kiên Giang.

Quyết định số: 02/2025/QĐ-BPKCTT về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm ông Nguyễn Xuân Dũng thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp là quyền sử dụng đất và toàn bộ công trình xây dựng, vật kiến trúc, cây trồng trên thửa đất

Quyết định số: 02/2025/QĐ-BPKCTT về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm ông Nguyễn Xuân Dũng thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp là quyền sử dụng đất và toàn bộ công trình xây dựng, vật kiến trúc, cây trồng trên thửa đất

Sau khi tiếp nhận đơn của bà Mao, ông Bình, ngày 07/01/2022, UBND phường Dương Đông có Biên bản số: 05/BB-HGTCDĐ. Theo đó: Căn cứ vào kết quả thẩm tra xác minh và các tài liệu liên quan, UBND phường xác định việc ông Bình, bà Mao yêu cầu ông Bằng, bà Hạnh trả lại diện tích đất 3.954,2m2 là chưa có cơ sở. Toàn bộ diện tích tranh chấp trên đã được cấp GCNQSDĐ do ông Bằng đứng tên chủ sử dụng. Do vậy, đề nghị hai bên tự thương lượng thoả thuận cùng có lợi, tránh tình trạng tranh chấp kéo dài, tốn công sức, tiền của, thời gian và gây mất đoàn kết trong cộng đồng dân cư.

Tuy nhiên, do hai bên không thoả thuận hoà giải được dẫn đến buổi hoà giải không đạt được kết quả. UBND phường Dương Đông đề nghị các bên giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất.

Mặc dù ông Bình, bà Mao đã có đơn gửi các cấp chính quyền tỉnh Kiên Giang nhưng đầu năm 2022, ông Bằng và bà Hạnh lại bán thửa đất rộng 3.838,7m2 thuộc thửa 71, tờ bản đồ số 100, tại khu phố 1, phường Dương Đông, TP. Phú Quốc cho bà Trần Ánh Tuyết với giá là 3 tỉ đồng. Tháng 5/2022, bà Trần Ánh Tuyết tiếp tục chuyển nhượng QSDĐ diện tích 3.838,7m2 đó cho ông Nguyễn Xuân Dũng.

Nhận thấy tài sản của mình bị chuyển nhượng và có dấu hiệu nguy cơ mất trắng, ông Bình, bà Mao có đơn khởi kiện gửi TAND tỉnh Kiên Giang về việc buộc: Ông Bằng, bà Hạnh trả lại 115,7m2 đất tại khu 1, phường Dương Đông đã được Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất số CT 570017 đứng tên ông Bằng, bà Hạnh và 40.000 đô la Mỹ; Buộc ông Dũng phải trả lại cho ông Bình, bà Mao quyền sử dụng diện tích 3.838,7m2, thuộc thửa đất số 71, tờ bản đồ 100 khu phố 1, phường Dương Đông; Huỷ Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ diện tích 3.838,7m2 giữa vợ chồng ông Bằng, bà Hạnh và bà Tuyết; Huỷ Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ diện tích 3.838,7m2 giữa bà Tuyết và ông Dũng. Bên cạnh, ông Bình, bà Mao cũng yêu cầu các cơ quan chức năng ngăn chặn việc chuyển nhượng trên.

Văn phòng cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Kiên Giang cũ có Phiếu chuyển đơn số 279 /PC-VPCQCSĐT ngày 8/5/2025 tới Phòng CSHS, Công an tỉnh Kiên Giang.

Văn phòng cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Kiên Giang cũ có Phiếu chuyển đơn số 279 /PC-VPCQCSĐT ngày 8/5/2025 tới Phòng CSHS, Công an tỉnh Kiên Giang.

Ngày 02/3/2023, TAND tỉnh Kiên Giang có Thông báo số: 09/TB-TLVA về việc thụ lý vụ án “Tranh chấp QSDĐ, yêu cầu huỷ Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, huỷ biến động sang tên QSDĐ và đòi lại tài sản” giữa nguyên đơn là ông Bình, bà Mao và bị đơn là ông Bằng, bà Hạnh, ông Dũng và bà Tuyết.

Mới đây, ngày 26/5/2025, TAND tỉnh Kiên Giang có Quyết định số: 02/2025/QĐ-BPKCTT về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Theo đó, TAND tỉnh Kiên Giang cấm ông Nguyễn Xuân Dũng thay đổi hiện trạng tài sản đang tranh chấp là quyền sử dụng đất và toàn bộ công trình xây dựng, vật kiến trúc, cây trồng trên thửa đất có diện tích 3.838,7m2, thửa đất số 71, tờ bản đồ 100 ở phường Dương Đông, TP. Phú Quốc. Ông Nguyễn Xuân Dũng không được xây dựng nhà, vật kiến trúc, công trình khác hoặc thực hiện các hành vi làm thay đổi hiện trạng đất đang tranh chấp.

Tuy nhiên, thông tin đến cơ quan báo chí bà Mao bức xúc cho biết: “Mặc dù vụ án đang được Toà án tỉnh Kiên Giang thụ lý và giải quyết. Toà án đã ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời. Tuy nhiên, tại thửa đất 71, tờ bản đồ 100 có một số đối tượng đã phá nhà, cổng, tường bao mà trước đây vợ chồng tôi đã xây dựng để thờ liệt sĩ, Mẹ Việt Nam anh hùng cũng như lấy chỗ ở về già. Sau đó, đóng cửa, cài then xây dựng nhà, tường bao kiên cố bất chấp các quy định pháp luật. Do vậy, tôi yêu cầu phải tháo dỡ hết phần tường, nhà đang xây dựng trên thửa đất đó. Trước đó, chúng tôi đã 4 lần có đơn trình báo gửi các cơ quan TP. Phú Quốc nhưng không được xử lý dứt điểm, phải chăng sự việc có dấu hiệu “bao che” của cán bộ địa phương? Ngoài ra tôi cũng kiến nghị các cấp chính quyền tỉnh Kiên Giang cũng như Toà án tỉnh xác minh làm rõ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản trên đất giữa ông Bằng, bà Hạnh và bà Tuyết cũng như ông Dũng, bởi thửa đất có giá trị cao hơn số tiền chuyển nhượng 3 tỉ đồng rất nhiều. Ở đây liệu có dấu hiệu lừa đảo và trốn thuế? Sự việc cần xử lý nghiêm, đúng quy định pháp luật”.

Mặc dù vụ án đang được Toà án tỉnh Kiên Giang thụ lý và giải quyết. Toà án đã ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tuy nhiên tại thửa đất có một số đối tượng đã phá nhà, cổng, tường bao, xây dựng thay đổi hiện trạng đất.

Mặc dù vụ án đang được Toà án tỉnh Kiên Giang thụ lý và giải quyết. Toà án đã ra quyết định về việc áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời tuy nhiên tại thửa đất có một số đối tượng đã phá nhà, cổng, tường bao, xây dựng thay đổi hiện trạng đất.

Trên các tài liệu chứng chứ có trong hồ sơ vụ án vụ án, Luật sư Đồng Anh Tuấn, Công ty cổ phần luật Vương Group đưa ra những nhận định trong vụ việc này có 2 tài liệu cần chú ý là văn bản xác nhận đứng tên giùm trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào 27/01/2005 và đơn xin xác nhận của ông Bằng viết và có xác nhận của UBND phường Ninh Kiền, TP. Cần Thơ (cũ), xác nhận vào ngày 1/9/2004.

Tại đơn xin xác nhận này ông Bằng xác nhận chỉ đứng tên giùm ông Bình bà Mao chứ không có quyền sở hữu, sử dụng và không được sang bán dưới bất kì hình thức nào. Như vậy vợ chồng ông Bằng bà Hạnh chỉ đứng tên giùm ông Bình bà Mao chứ không có quyền sở hữu sử dụng đang tranh chấp này. Dựa trên tài liệu chứng cứ trong vụ án, có thể khẳng định Hợp đồng chuyển nhượng ông Bằng bà Hạnh bà Tuyết và ông Dũng nhằm tẩu tán tải sản, có dấu hiệu vi phạm tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt quy định tài sản theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi năm 2017 bởi:

- Biên bản hoà giải của UBND phường Dương Đông (cũ) số 05/BB-HGTCDĐ ngày 7/1/2022. Các bên cam kết không chuyền dịch tài sản đang tranh  đối với thửa đất rộng 3.954,2 m2, thửa đất số 70 và 71, khu phố 1 phường Dương Đông, TP. Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang (cũ). Tuy nhiên, ông Bằng bà Hạnh không thực hiện theo Biên bản hoà giải số 05/BB-HGTCDĐ ngày 20/1/2022, vợ chồng ông Bằng bà Hạnh đã kí hợp đồng chuyển nhượng cho bà Trần Ánh Tuyết với giá 3 tỉ đồng (theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 188 Luật Đất đai năm 2013, có hiệu lực thời điểm giao dịch giữa các bên năm 2022, thì đất đang tranh chấp không đủ điều kiện để chuyển nhượng QSDĐ. Nhưng chỉ 7 ngày sau, bà Trần Ánh Tuyết lại chuyển nhượng cho ông Nguyễn Xuân Dũng với giá 50 tỉ đồng. Điều đáng chú ý là số tiền 50 tỉ đồng, đáng nhẽ bên mua là ông Nguyễn Xuân Dũng phải thanh toán cho bà Trần Ánh Tuyết nhưng trong hợp đồng chuyển nhượng lại thể hiện nội dung ông Nguyễn Xuân Dũng phải thanh toán vào số tài khoản của ông Võ Thanh Bằng.

- Hai chứng cứ gồm: việc vợ chồng ông Bằng bà Hạnh không có quyền sử dụng thực sự thửa đất rộng 3.954,2 m2 của vợ chồng ông Bình bà Mao đó là văn bản Xác nhận đứng tên giùm và đơn xin xác nhận do ông Võ Thanh Bằng Viết.

- Vợ chồng ông Bằng bà Hạnh đã lợi dụng sự tin tưởng của ông Bình bà Mao về việc ông Bằng bà Hạnh đã cam kết không chuyển nhượng tài sản đứng tên dùm nhưng đã tự ý chuyển nhượng khi chưa được sự đồng ý của ông Bình bà Mao nhằm tư lợi bất chính.

Mới đây, Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang cũ có Phiếu chuyển đơn số 279 /PC-VPCQCSĐT ngày 8/5/2025 tới Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Kiên Giang. Theo đó, Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang nhận được Phiếu chuyển đơn số 469/PC-UBKT, ngày 18/4/2025 của Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, kèm theo đơn ghi ngày 14/4/2025 của ông Nguyễn Thanh Bình và bà Đỗ Thị Mao có đơn tố giác ông Võ Thanh Bằng và vợ là Nguyễn Thị Hồng Hạnh có hành vi chiếm đoạt 02 lô đất diện tích 3.954,4m2, ở Khu phố 1, phường Dương Đông, TP. Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Thông qua việc, ông Bình, bà Mao nhờ ông Bằng bà Hạnh đứng tên giùm, đến khi có nhu cầu sử dụng đất đã yêu cầu ông Bằng bà Hạnh trả lại, nhưng không trả và tự ý đem bán 01 lô đất cho bà Tuyết, sau đó bà Tuyết tiếp tục bán cho người khác.

Căn cứ theo quy định của pháp luật, Văn phòng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang chuyển đơn trên đến Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Kiên Giang giải quyết theo thẩm quyền.

PV