Biến tấu ranh giới thửa đất khi cấp đổi Giấy chứng nhận
Ngày 20/02/1987, UBND thị trấn Hồng Lĩnh ban hành Quyết định số 199/QĐ-UB cấp cho bà Phan Thị Hoa (quê ở xã Đức Hồng, huyện Đức Thọ) được quyền sử dụng 200m2 đất ở trên thửa đất có ranh giới: phía Bắc giáp trục đường rộng 3m; phía Nam giáp đất xói lở khe lâm nghiệp; phía Đông giáp đất còn lại của Thị; phía Tây giáp lưu không Quốc lộ 1A.
Cán bộ Hội đồng bồi thường đứng trên phần đất bà Nguyễn Thị Thoa để xác định lại vị trí ranh giới đất đai, tài sản của gia đình bà Nguyễn Thị Minh bị thu hồi.
Ngày 06/9/1993, bà Phan Thị Hoa chuyển nhượng cho bà Cao Thị Hiền, khu phố 3, phường Bắc Hồng 9,5m bề ngang thửa đất giáp hành lang Quốc lộ 1A kéo dài cho đến bờ khe, theo đó UBND thị xã Hồng Lĩnh ban hành Quyết định số 320/QĐ-UB, cho phép bà Cao Thị Hiền sử dụng 85m2 đất “TC”; ranh giới thửa đất: phía Bắc giáp đất bà Hoa còn lại, phía Nam giáp đất anh Quyền, phía Đông giáp “bờ khe Cát”, phía Tây giáp chỉ giới xây dựng đường 1A.
Ngày 24/4/1994, bà Phan Thị Hoa chuyển nhượng cho bà Hồ Thị Hòa 4m bề ngang thửa đất, sau đó bà Hòa chuyển nhượng lại cho bà Nguyễn Thị Thoa cùng tổ dân phố. Phần đất còn lại bà Phan Thị Hoa được UBND thị xã Hồng Lĩnh ban hành Quyết định số 206/QĐ-UB cho phép bà Hoa sử dụng 80m2 đất thổ cư tại thửa 505a2, tờ bản đồ B-H, ranh giới thửa đất: phía Bắc giáp đất anh Hùng, phía Nam giáp đất chị Hồ Thị Hòa, phía Đông giáp Bờ khe, phía Tây giáp chỉ giới Quốc lộ 1A.
Quyết định cấp đất của bà Cao Thị Hiền và bà Phan Thị Hoa đều có ranh giới thửa đất phía Đông giáp bờ khe.
Ngày 02/01/2000, bà Cao Thị Hiền chuyển nhượng 44,65m2 đất ở thuộc một phần thửa đất theo Quyết định cấp đất số 320/QĐ.UB ngày 06/9/1993 cho ông Nguyễn Tấn Phú cùng vợ là bà Nguyễn Thị Lý (khối phố 3, phường Bắc Hồng). Sơ đồ vị trí thửa đất có “phía Đông giáp Bờ khe Cát” như trong Quyết định cấp đất số 320 nhưng chiều dài thửa đất chỉ được thể hiện 9,5m. Theo đó, ranh giới thửa đất được cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Nguyễn Tấn Phú được “biến tấu” từ phía Đông giáp bờ khe thành “giáp hành lang khe”.
Ngày 06/12/2004, bà Cao Thị Hiền làm đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đủ diện tích phần đất còn lại sau khi chuyển nhượng theo ranh giới thửa đất được cấp theo Quyết định số 320 ngày 06/9/1993 và hiện trạng sử dụng đất nhưng chỉ được UBND phường Bắc Hồng và UBND thị xã Hồng Lĩnh làm thủ tục cấp 74,8m2đất ở. Ranh giới thửa đất được chuyển từ phía Đông giáp bờ khe thành giáp hành lang khe rộng 15m, trong khi trên đất bà Hiền đã xây dựng nhà ở, công trình phục vụ đời sống là 116,3m2, chiều dài thửa đất 27,77m.
Ngày 13/11/2007, bà Cao Thị Hiền chuyển nhượng thửa đất cho bà Từ Thị Mậu (khối phố 3, phường Bắc Hồng), bà Mậu chuyển nhượng lại cho bà Nguyễn Thị Minh (xã Đức Lâm, huyện Đức Thọ) theo hiện trạng sử dụng đất vào ngày 13/01/2009 kèm theo Quyết định số 320 ngày 06/9/1993. Gia đình bà Minh nâng cấp nhà ở, sửa chữa công trình sử dụng ổn định, liên tục, không tranh chấp trên thửa đất có diện tích 116,3m2.
Bồi thường theo kiểu “xin - cho”
Năm 2021, thực hiện dự án chống sạt lở hai bờ khe Bình Lạng, gia đình bà Nguyễn Thị Thoa được Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư thị xã Hồng Lĩnh lập phương án bồi thường 36,8m2 đất với số tiền hơn 406 triệu đồng; gia đình ông Trần Viết Hùng có 15 mục thuộc nhà cửa vật kiến trúc, cây cối, hoa màu trên đất được áp giá đền bù 55.140.560 đồng, nhưng chỉ được hỗ trợ 20% giá trị với số tiền là 14.676.112 đồng. Diện tích đất “ONT+CLN”bị ảnh hưởng 47m2, nguồn gốc sử dụng: “giao đất có thu tiền sử dụng đất” nhưng không được bồi thường; gia đình bà Nguyễn Thị Lý có 33m2 đất và 6 hạng mục công trình thuộc nhà ở, vật kiến trúc và 01 cây vú sữa đã có quả ổn định bình quân trên 10kg/năm bị ảnh hưởng được áp giá 87.019.690 đồng nhưng chỉ được hỗ trợ 20% giá trị với số tiền là 18.603.690 đồng mà không được bồi thường về đất; gia đình bà Nguyễn Thị Minh có nhà ở, công trình trên 34,7m2 đất bị ảnh hưởng nhưng chỉ được Hội đồng bồi thường đến bù 20% giá trị tài sản với số tiền là 23.432.304 đồng. Ông Hùng, bà Minh, bà Lý làm đơn khiếu nại.
Vị trí các thửa đất của các hộ: Trần Viết Hùng, Nguyễn Thị Thoa, Nguyễn Thị Minh và Nguyễn Thị Lý bị ảnh hưởng bởi dự án được thể hiện bằng đường đứt nét trên sơ đồ.
Cán bộ Hội đồng bồi thường đến kiểm tra thực địa sử dụng phần đất “giáp bờ khe” của gia đình ông Trần Viết Hùng.
Ngày 29/9/2021, Chủ tịch Hội đồng bồi thường ban hành các quyết định trả lời cho 3 hộ là không được bồi thường về đất, chỉ hỗ trợ 20% giá trị tài sản. Bởi, Chủ tịch Hội đồng bồi thường căn cứ Báo cáo số 17BC-UBND ngày 26/02/2021 của Chủ tịch UBND phường Bắc Hồng nói rằng các hộ: Trần Viết Hùng, Nguyễn Thị Lý, Nguyễn Thị Minh lấn chiếm đất sau năm 2002 đến trước năm 2014; diện tích đất lấn chiếm sau khi có quyết định điều chỉnh quy hoạch chung của thị xã Hồng Lĩnh giai đoạn 2005-2015, nay thuộc quy hoạch đất cây xanh công viên năm 2007. Tài sản trên đất cũng chỉ được hỗ trợ 20% giá trị theo quy định tại khoản 15 Điều 1 Quyết định số 34/2018/QĐ-UBND ngày 02/10/2018 của UBND tỉnh Hà Tĩnh. Nhưng tài sản của các hộ bồi thường 100% giá trị theo khoản 12 Điều 1 của Quyết định này.
“12. Nhà ở, công trình xây dựng khác của hộ gia đình, cá nhân được xây dựng vượt diện tích đất ở ghi trên GCNQSDĐ (xây dựng trên đất vườn, ao cùng thửa với đất ở hợp pháp tại thời điểm Nhà nước thu hồi đất) mà nhà ở, công trình xây dựng khác đó được xây dựng trước khi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất các công trình dự án công bố thì được hỗ trợ bằng 100% mức bồi thường giá trị công trình do UBND tỉnh quy định".
Các hộ Trần Viết Hùng, Nguyễn Thị Lý và Nguyễn Thị Minh tiếp tục làm đơn khiếu nại.
Ngày 20/12/2021, Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh Nguyễn Huy Hùng tổ chức đối thoại để giải quyết đơn khiếu nại lần 2. Tại đây, Chánh Thanh tra thị xã Hồng Lĩnh Lê Thị Thanh Hải cho trưng sơ đồ hiện trạng thửa đất xin chuyển nhượng được cán bộ địa chính vẽ, lưu trong hồ sơ chuyển nhượng và lý giải thửa đất của bà Nguyễn Thị Minh nhận chuyển nhượng có ranh giới “phía Đông giáp hành lang khe rộng 15m”. Diện tích đất bị ảnh hưởng không nằm trong GCNQSDĐ nên không được bồi thường, theo đó tài sản gắn liền với đất cũng chỉ được hỗ trợ 20% giá trị.
Bà Minh bức xúc: “Tôi nhận chuyển nhượng đất từ đầu năm 2010 của bà Từ Thị Mậu theo hiện trạng và có nguồn gốc là đất của bà Cao thị Hiền theo Quyết định cấp đất số 320 ngày 06/8/1993. Thửa đất có ranh giới “phía Đông giáp bờ khe”, gia đình tôi chỉ sửa chữa công trình trên đất, sử dụng ổn định, không tranh chấp. Ngày 12/12/2014 Trung tâm Phát triển Quỹ đất Hà Tĩnh đo đạc theo hiện trạng sử dụng có diện tích 131,1m2. Gia đình tôi làm Hồ sơ đề nghị cấp đổi GCNQSDĐ với diện tích 131,1m2 nhưng chỉ được UBND thị xã cấp 90,1m2”.
Giải trình ý kiến của 3 hộ yêu cầu làm rõ hành vi vu cáo họ lấn chiếm đất, ông Nguyễn Viết Khanh, Chủ tịch UBND phường Bắc Hồng nói: “Phường đã căn cứ vào bản đồ, hồ sơ chuyển nhượng có ranh giới thửa đất phía Đông giáp hành lang khe 15m và Giấy GCNQSDĐ đã cấp cho các hộ từ năm 2002 đến năm 2014 để xác định nguồn gốc; phường không có Biên bản xử phạt vi phạm hành chính về lấn chiếm đất đai”.
Khi bà Lý phản ánh việc cấp GCNQSDĐ có ranh giới phía Đông giáp Hành lang khe là do phường và thị xã làm mà chưa có ai đến đo đạc, Trưởng phòng Quản lý đô thị nói rằng: “Năm 2014, Hồng Lĩnh đo đất bằng máy bay trực thăng và xác định rõ ranh giới thửa đất của các hộ phía Đông giáp hành lang khe”.
Theo các hộ dân, đất được sử dụng ổn định, có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định tại khoản 1 Điều 100 Luật Đất đai 2013, không tranh chấp, lấn chiếm với các hộ sử dụng đất liền kề nên có đủ điều kiện được cấp đổi, cấp lại GCNQSDĐ theo quy định tại khoản 5 Điều 98 Luật Đất đai năm 2013.
“5. Trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này hoặc Giấy chứng nhận đã cấp mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp với những người sử dụng đất liền kề thì khi cấp hoặc cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế. Người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích chênh lệch nhiều hơn nếu có”.
Ngày 30/12/2021, Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh Nguyễn Huy Hùng ký, ban hành Quyết định giải quyết đơn khiếu nại (lần 2) có nội dung “điệp khúc” lại Quyết định trả lời đơn khiếu nại lần 1 là không bồi thường đất, chỉ hỗ trợ 20% giá trị tài sản gắn liền với đất bị ảnh hưởng. Bà Nguyễn Thị Lý không có quyết định trả lời đơn khiếu nại lần 2 vì hồ sơ nhận chuyển nhượng đất từ bà Cao Thị Hiền được thực hiện vào ngày 25/6/2002 có ranh giới thửa đất “phía Đông giáp bờ khe Cát”.
Ngày 23/6/2021, HĐBT có Thông báo số 06/TB-HĐBT về niêm yết điều chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng (GPMB) đối với hộ Nguyễn Thị Thoa nói rằng: “Căn cứ đơn đề nghị hủy bỏ Quyết định giao đất, hủy bỏ GCNQSDĐ và cấp lại GCNQSDĐ ngày 21/6/2021; Biên bản làm việc ngày 22/6/2021 giữa UBND thị xã Hồng Lĩnh, UBND phường Bắc Hồng với hộ bà Nguyễn thị Thoa”. Theo đó, bà Thoa không nhận hơn 400 triệu đồng tiền bồi thường về đất. Bà Nguyễn Thị Lý cũng được Hội đồng bồi thường mời lên thỏa thuận và “chấp nhận” cho rút đơn mà không cần ý kiến của người được bà Lý ủy quyền toàn quyền khiếu nại.
CHÍ THÚC
Nghiên cứu chuyển biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 sang nhóm B
