Sở Văn hóa Thể thao Hải Phòng - cơ quan Thường trực Ban Vận động UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm nhân kỷ niệm 450 năm ngày mất (1585 - 2035) vừa tổ chức triển khai xây dựng hồ sơ khoa học, đề nghị UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm trong năm 2024.
Xây dựng hồ sơ khoa học về Nguyễn Bỉnh Khiêm
Theo đó, năm 2024, công tác tuyên truyền, quảng bá về thân thế, sự nghiệp của Trạng Trình được triển khai rộng rãi. Nhiệm vụ nghiên cứu về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm như: sưu tầm tài liệu, tổ chức Hội thảo khoa học... được triển khai bài bản. Nội dung các tham luận tại hội thảo được các nhà khoa học nghiên cứu cẩn trọng, sâu sắc.
Căn cứ nhiệm vụ được giao, Ban Vận động đã ban hành Kế hoạch hoạt động, trong đó đặt ra các nhiệm vụ cần triển khai và phân công cụ thể cho từng sở, ngành thành viên. Với sự quan tâm chỉ đạo của TP. Hải Phòng, các sở, ngành, địa phương thành viên Ban Vận động đã chủ động, tích cực triển khai các hoạt động và đã đạt được những kết quả nổi bật.
Đến nay, Ban Vận động đã sưu tầm, kiểm kê, lập thư mục 48 tác phẩm của Nguyễn Bỉnh Khiêm, tiêu biểu như: Bạch Vân am thi tập, Bạch Vân am thi tập tịnh tự, Bạch Vân am thi văn tập, Bạch Vân am Tiên sinh, Bạch Vân am Trình Quốc công thi tập, Bạch Vân gia huấn, Bạch Vân quốc ngữ thi tập...; 184 công trình nghiên cứu, sáng tác về Nguyễn Bỉnh Khiêm; 253 bài viết về Nguyễn Bỉnh Khiêm qua các trang tư liệu, báo, tạp chí. Trên cơ sở các tài liệu sưu tầm được đã biên soạn thư mục “Nguyễn Bỉnh Khiêm tác gia và tác phẩm” gồm 487 tài liệu với 1.355 trang.
Cùng với đó, Ban Vận động cũng tổ chức thành công Hội thảo cấp thành phố về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Hội thảo “Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm với lịch sử dân tộc thế kỷ XVI” thu hút sự tham gia của đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các cơ quan, Viện nghiên cứu Trung ương và địa phương.
Ngoài ra, Sở Văn hoá và Thể thao Hải Phòng đã chủ trì xây dựng đề tài nghiên cứu khoa học “Nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá liên quan đến Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm tại Hải Phòng”.
Ngày 09/01/2024, nhân dịp Lễ hội kỷ niệm 438 năm ngày mất của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (28/11/1585-28/11/2023 âm lịch), Ban Vận động đã tổ chức Lễ phát động Cuộc thi sáng tác văn học nghệ thuật (ca khúc và kịch bản sân khấu) về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm. Đến nay, Ban tổ chức cuộc thi đã tiếp nhận được 16 tác phẩm kịch bản sân khấu (ở cả 2 thể loại kịch nói và chèo); gần 50 tác phẩm âm nhạc.
Đẩy mạnh tuyên truyền, lan tỏa giá trị của Trạng Trình
Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng Lê Khắc Nam cho biết: Đến nay, nhiệm vụ lập quy hoạch bảo tồn ở tu bổ, phục hồi di tích quốc gia, đặc biệt Đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm đã hoàn thiện hồ sơ, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Công tác trùng tu, tôn tạo di tích đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm tiếp tục được quan tâm; TP. Hải Phòng đã phê duyệt tu sửa, cấp thiết một số hạng mục tại di tích với tổng kinh phí là 3,8 tỉ đồng.
Công tác tuyên truyền, quảng bá về thân thế, sự nghiệp của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm được triển khai rộng rãi, lan tỏa trong đời sống xã hội và được nhân dân thành phố tin tưởng phấn khởi ủng hộ.
Thời gian tới, TP. Hải Phòng và Ban vận động sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, như: Tổ chức trao giải Cuộc thi sáng tác văn học nghệ thuật (ca khúc và kịch bản sân khấu) về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (dự kiến vào tháng 5/2025); tiếp tục sưu tầm, biên soạn và xuất bản các sáng tác văn học, nghệ thuật liên quan đến Nguyễn Bỉnh Khiêm, triển khai dịch sang tiếng nước ngoài.
Đồng thời, TP. Hải Phòng sẽ tổ chức Hội thảo Quốc gia về Nguyễn Bỉnh Khiêm, dự kiến tháng 11/2025; thống kê danh từ riêng về Nguyễn Bỉnh Khiêm được đặt tên cho các đường, phố và công trình công cộng trong và ngoài TP. Hải Phòng; số hoá dữ liệu, thông tin về Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Đánh giá cao các hoạt động của TP. Hải Phòng và Ban vận động UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm nhân kỷ niệm 450 năm ngày mất (1585-2035), GS.TSKH.NGND Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho rằng, Ban vận động cần sớm lựa chọn những tác phẩm trước tác của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và những công trình nghiên cứu có giá trị về Trạng Trình để dịch ra tiếng Anh và các ngôn ngữ nước ngoài, nhằm lan toả đến bạn bè thế giới.
Các chuyên gia, nhà khoa học tham dự Hội nghị cũng cho rằng, TP. Hải Phòng cần tận dụng, phát huy vai trò cầu nối văn hoá của đại sứ các nước tại Việt Nam, đại sứ Việt Nam ở nước ngoài, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài để giới thiệu lan toả các giá trị của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm đến bạn bè thế giới; đồng thời, đề xuất TP. Hải Phòng đưa nhiệm vụ vận động UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm thành một điểm trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ sắp tới của thành phố.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa về Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm không chỉ nhằm tôn vinh danh nhân văn hóa mà còn khơi dậy niềm tự hào dân tộc, góp phần truyền cảm hứng học tập và rèn luyện cho thế hệ trẻ. Lễ hội Đền thờ Nguyễn Bỉnh Khiêm sẽ tiếp tục được tổ chức thường niên cùng với các hoạt động biểu dương học sinh, sinh viên xuất sắc tại khu di tích, tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
TP. Hải Phòng kỳ vọng hồ sơ khoa học đề nghị UNESCO vinh danh Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm sẽ đạt được kết quả như mong đợi trong thời gian tới.
Năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận xếp hạng Khu di tích Đền thờ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm là Di tích Quốc gia đặc biệt. Năm 2019, Lễ hội Đền thờ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Danh nhân văn hoá Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) là một nhà thơ, nhà tiên tri, một nhà tư tưởng lớn và là một Danh nhân văn hoá.