Ảnh minh họa.
Mới đây, các hãng hàng không Vietjet, Bamboo Airways đã mở dịch vụ thu thêm 100.000 đồng đến 140.000 đồng tùy chuyến đối với khách muốn làm thủ tục nhanh ở sân bay Tân Sơn Nhất.
Được biết, lý giải cho vấn đề này đó là việc tránh tình trạng trễ chuyến bay cho khách hàng.
Cụ thể, vào chiều 17/7, tại quầy hỗ trợ của hãng Vietjet, một số khách đã đến đăng ký dịch vụ này với mức phí là 108.000 đồng. Sau khi đăng ký, khách được hướng dẫn đến khu vực ưu tiên làm thủ tục và chỉ mất vài phút để hoàn tất.
Theo hướng dẫn của hãng này, khách có thể đăng ký dịch vụ ưu tiên làm thủ tục khi đặt vé máy bay, hoặc mua bổ sung trước ba giờ khởi hành, cho cả các chuyến bay trong nước và quốc tế.
Dịch vụ này hiện chỉ áp dụng tại khu vực làm thủ tục của hãng, chưa triển khai ở các cửa an ninh, khởi hành.
Tương tự, hãng Bamboo Airways cũng áp dụng dịch vụ trên với mức phí 100.000 đồng cho khách bay nội địa và 140.000 đồng với chặng bay quốc tế, chưa tính thuế.
Khách có thể đăng ký khi mua vé trực tuyến, ở phòng vé, đại lý, các sân bay (trừ sân bay Quy Nhơn). Thời gian đặt dịch vụ ít nhất ba tiếng trước giờ khởi hành dự kiến với chuyến bay nội địa và 04 tiếng với bay quốc tế.
Đại diện một hãng cho biết dịch vụ trên được đơn vị triển khai đáp ứng nhu cầu của khách, không bắt buộc hay yêu cầu sử dụng.
Khách có nhu cầu sẽ lựa chọn, trả phí và khoản này không mặc định trong thuế, phí cố định. Khi cung cấp dịch vụ này, phía hãng cân nhắc kỹ chi phí cũng như các quy định, để khách thấy thoải mái, tương xứng chi phí bỏ ra.
Được đánh giá thêm sự chọn lựa cho khách, song dịch vụ trên gây tranh cãi khi một số người cho rằng có sự phân biệt, thậm chí không công bằng với khách hàng. Bởi cùng một loại vé, nhưng những lúc đông khách, một bên phải chờ đợi cả giờ, một bên được ưu tiên phục vụ sau khi đóng thêm phí.
"Các hãng nên nâng chất lượng phục vụ khách đồng đều, chứ không phải tạo dịch vụ mang tính tăng thêm khi khách đông như vậy", một trong những khách hàng chia sẻ.
Vậy, việc các hãng hàng không mở thêm phí dịch vụ để được làm thủ tục nhanh là đúng hay sai với quy định của pháp luật?
Theo Thạc sĩ, Luật sư Hoàng Hương Giang, Văn phòng Luật sư Chính pháp, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, hiện nay, chưa có quy định cụ thể về việc cấm thu loại phí ưu tiên này.
Luật sư cho hay, theo quy định về mức giá, khung giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không tại cảng hàng không, sân bay Việt Nam được điều chỉnh tại Thông tư số 53/2019/TT-BGTVT ngày 31/12/2019 của Bộ GTVT, các quy định mức giá, khung giá một số dịch vụ chuyên ngành hàng không, bao gồm:
- Dịch vụ hàng không do Nhà nước quy định mức giá: Dịch vụ điều hành bay đi, đến; Dịch vụ điều hành bay qua vùng thông báo bay do Việt Nam quản lý; Dịch vụ cất cánh, hạ cánh tàu bay; Dịch vụ bảo đảm an ninh hàng không; Dịch vụ phục vụ hành khách.
- Dịch vụ hàng không do Nhà nước quy định khung giá: Dịch vụ thuê sân đậu tàu bay; Dịch vụ thuê quầy làm thủ tục hành khách; Dịch vụ cho thuê băng chuyền hành lý; Dịch vụ thuê cầu dẫn khách lên, xuống máy bay; Dịch vụ phục vụ kỹ thuật thương mại mặt đất trọn gói tại các cảng hàng không, sân bay (đối với các cảng hàng không còn áp dụng phương thức trọn gói); Dịch vụ phân loại tự động hành lý đi; Dịch vụ sử dụng hạ tầng hệ thống tra nạp ngầm cung cấp nhiên liệu tại cảng hàng không, sân bay; Dịch vụ tra nạp xăng đầu hàng không.
- Dịch vụ phi hàng không do Nhà nước quy định khung giá: Dịch vụ cho thuê mặt bằng tại nhà ga hành khách; Dịch vụ cho thuê mặt bằng tại nhà ga hàng hóa; Dịch vụ cơ bản thiết yếu tại nhà ga hành khách.
Hiện nay, về dịch vụ ưu tiên cho khách làm thủ tục tại sân bay không nằm trong các danh mục dịch vụ do Nhà nước quy định khung giá, mức giá mà do các hãng tự triển khai. Do đó, về việc thu phí này có thể tạo ra những luồng dư luận trái chiều nhất định.
Bởi lẽ, loại phí này không bắt buộc khách hàng sử dụng mà tùy thuộc vào nhu cầu thực tế của khách hàng, cụ thể trong trường hợp khẩn cấp trễ chuyến, cần checkin nhanh,… thì loại dịch vụ này là giải pháp tối ưu.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Luật sư cho rằng cũng có thể tạo ra hạn chế, tạo sự bất bình đẳng giữa các khách hàng hoặc một số đơn vị có thể lợi dụng loại phí ưu tiên này để làm giảm chất lượng làm thủ tục bay để tăng việc thu phí mức ưu tiên hoặc có thể xảy ra tình trạng “dọa” trễ chuyến để khách hàng làm thủ tục nhanh này.
"Chúng ta cần đánh giá, xem xét thật kỹ về sự cần thiết của loại phí này để nhằm đảm bảo quyền lợi tối ưu cho khách hàng, cũng như đảm bảo về chất lượng dịch vụ của các hãng hàng không, tránh trường hợp lợi dụng phí ưu tiên này để gây khó khăn, phiền nhiễu cho khách hàng", Luật sư bày tỏ quan điểm.
Liên quan đến vấn đề trên, theo đại diện Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cho biết, dịch vụ ưu tiên cho khách làm thủ tục tại sân bay do các hãng triển khai. Loại dịch vụ này không nằm trong các loại thuế, phí ở sân bay như an ninh kiểm soát, soi chiếu...
Tại sân bay Nội Bài, dịch vụ trên từng được một số hãng đề xuất nhưng đơn vị quản lý sân bay không đồng ý do lo ngại "bất bình đẳng giữa các khách hàng". Bởi hãng có thể giảm chất lượng làm thủ tục bay để tăng dịch vụ ưu tiên có thu phí, ảnh hưởng quyền lợi của khách. Hiện, những khách đến Nội Bài bị chậm, sân bay yêu cầu hãng hỗ trợ làm thủ tục, đưa vào làn ưu tiên kiểm tra an ninh.
Một lãnh đạo Cục Hàng không cũng cho biết, dù các hãng thông báo có ưu tiên làm thủ tục bay, song thực tế rất ít sân bay triển khai dịch vụ này. Trước đó, ngày 19/7, Cục Hàng không đã họp bàn rà soát các quy định để đánh giá các hãng thực hiện dịch vụ làm thủ tục ưu tiên là đúng hay sai.
Được biết, ngoài dịch vụ làm thủ tục có thu phí, các hãng hàng không còn cung cấp dịch vụ như hành lý trả trước, đón tiễn, bổ sung đặt suất ăn, chọn chỗ ngồi, mua hành lý ký gửi... khi khách có nhu cầu.
TRẦN VŨ