(LSO) - Chiều 16/6, phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu đối với dự án Luật Cư trú (sửa đổi), Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Công an cho biết trước mắt lực lượng công an có thể hoàn thành cơ bản việc cấp căn cước công dân cho khoảng 50 triệu người người từ 14 tuổi trở lên trong 1 năm (đến ngày 01/7/2021), sau đó tiếp tục hoàn thành việc cấp cho người từ 14 tuổi trở xuống.
Thảo luận ở hội trường về dự án Luật Cư trú (sửa đổi), đa số các ĐBQH đều tán thành với việc cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính trong công tác đăng ký, quản lý cư trú như quy định của dự thảo Luật.
Bên cạnh đó, đại biểu Triệu Thị Huyền (Yên Bái) cùng một số đại biểu cho rằng, nền tảng công nghệ để vận hành phương thức quản lý cư trú mới là Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu về cư trú. Để bảo đảm tính khả thi của Luật thì đến thời điểm Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực, các cơ sở dữ liệu này phải được xây dựng xong đồng bộ, đưa vào vận hành và bảo đảm kết nối, cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin thông suốt giữa các cơ quan đăng ký, quản lý cư trú từ trung ương đến cơ sở.
Theo quy định của Luật Căn cước công dân, chậm nhất từ ngày 01/01/2020 phải thực hiện thống nhất công tác quản lý công dân thông qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, đến nay Cơ sở dữ liệu này vẫn đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện.
Đại biểu Leo Thị Lịch (Bắc Giang) cùng một số đại biểu có ý kiến, theo quy định của Luật Căn cước công dân, số định danh cá nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, do Bộ Công an thống nhất quản lý và cấp cho mỗi công dân Việt Nam. Sau hơn bốn năm triển khai thực hiện, theo tờ trình của Chính phủ, đến nay mới có hơn 18 triệu công dân được cấp số định danh cá nhân và dự kiến đến tháng 12/2020 sẽ hoàn thành việc xác lập số định danh cá nhân cho toàn bộ công dân Việt Nam.
Ngoài ra, theo ý kiến của một số đại biểu, khi chuyển đổi sang phương thức quản lý cư trú thông qua số định danh cá nhân, bỏ Sổ hộ khẩu sẽ tác động, ảnh hưởng lớn tới các quy định về giấy tờ công dân trong nhiều thủ tục hành chính hiện hành, tác động tới các chính sách, quy định về hộ gia đình (trong các lĩnh vực như giáo dục, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, kinh doanh, đất đai, nhà ở…) cũng như việc xác định quan hệ nhân thân để hưởng quyền lợi và thực hiện nghĩa vụ công dân, như: về hưởng thừa kế, nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng…
Thay mặt cơ quan chủ trì soạn thảo, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an cảm ơn các ý kiến tham gia của các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) vào dự thảo Luật Cư trú (sửa đổi).
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, cơ quan soạn thảo nhận thấy, cơ bản dư luận nhân dân và ĐBQH ủng hộ dự thảo luật này. Nhưng cũng có một số ý kiến cho rằng cần bổ sung, hoàn chỉnh hoặc còn băn khoăn thì Bộ Công an xin tiếp thu một số nội dung cụ thể mà đại biểu quan tâm trên một số nhóm vấn đề lớn như: Việc thay thế phương thức quản lý dân cư thông qua sổ hộ khẩu, sổ tạm trú bằng phương pháp quản lý theo số định danh cá nhân, cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú; điều kiện để được đăng ký thường trú vào thành phố trực thuộc Trung ương; việc xóa đăng ký thường trú; quy định chuyển tiếp khi luật có hiệu lực thi hành; một số khái niệm nội hàm của một số nội dung được quy định trong luật.
Hiện nay, Bộ Công an đã hoàn thành cơ bản, cấp được khoảng 18 triệu số định danh và căn cước công dân trên tổng số 90 triệu dân. Nghĩa là còn khoảng gần 80 triệu công dân chưa được cấp căn cước công dân, trong đó người dưới 14 tuổi khoảng 30 triệu. Như vậy, ít nhất còn khoảng 50 triệu người cần được cấp căn cước công dân. Về thời gian, dự kiến còn 1 năm nữa để thực hiện luật này, nếu Chính phủ và Quốc hội ủng hộ thì hoàn toàn có cơ sở để có thể cấp được, lực lượng Công an có 1 năm để hoàn thành.
Về băn khoăn của đại biểu việc cấp số định danh cá nhân, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết đã thu thập, thông tin dữ liệu của khoảng 80 triệu công dân so với trước đây trong 4 năm chỉ làm được 18 triệu số định danh cá nhân. Thời gian vừa qua lực lượng công an xã chính quy đã đóng góp rất quan trọng trong thực hiện việc này và đã hoàn thành 99% ở các xã, kiểm tra độ chính xác của thông tin để đưa vào cơ sở dữ liệu.
Với đề xuất luật có hiệu lực từ 01/7/2021, lực lượng công an có thể hoàn thành cơ bản việc cấp căn cước công dân cho những người từ 14 tuổi trở lên, sau đó tiếp tục hoàn thành việc cấp cho người từ 14 tuổi trở xuống.
Khi đó một số văn bản thực hiện theo sổ hộ khẩu giấy mặc nhiên sẽ hết hiệu lực thi hành. Còn một số văn bản khác, cơ quan soạn thảo sẽ có đề xuất với Chính phủ và Quốc hội điều chỉnh giao dịch để thuận lợi cho người dân cho phù hợp cách thức quản lý mới.
Ngoài ra còn một số ý kiến khác, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra và các cơ quan khác tiếp thu, chỉnh lý, trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV.
THANH THANH