4 gói thầu tiết kiệm hơn 30 triệu đồng
Công ty TNHH xây dựng Phúc Anh, Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang, Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh cùng liên danh đã trúng hàng loạt các gói thầu tại Ban Quản lý dự án ĐTXD huyện Văn Bàn (tỉnh Lào Cai).
Theo đó, nhà thầu là Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang đã tham gia 5 gói thầu của bên mời thầu là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Văn Bàn, trong đó đã trúng thầu 5 gói.
Chỉ tính riêng trong tháng 12/2021, nhà thầu này đã trúng liên tiếp 4 gói thầu có tổng trị giá khoảng 40 tỉ đồng nhưng chỉ tiết kiệm cho ngân sách sau đấu thầu là 32 triệu đồng.
Cụ thể, ngày 13/12/2021, ông Phí Công Hoan – Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn đã ký Quyết định số 505/QĐ-UBND Phê duyệt Kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 1 - Thi công xây dựng Công trình: Hồ cảnh quan kết hợp hồ thuỷ lợi thị trấn Khánh Yên, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai cho Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang với giá trúng thầu 5.151.082.000 đồng.
Giá gói thầu này là 5.158.125.000 đồng, tiết kiệm 7.043.000 đồng.
Đến ngày 21/12/2021, ông Phí Công Hoan ký tiếp Quyết định số 531/QĐ-UBND Phê duyệt Kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu số 4 - Thi công xây dựng Công trình: Nhà đa năng và các hạng mục phụ trợ Trường Tiểu học Tân Thượng; Trường Tiểu học số 1 Tân An, huyện Văn Bàn. Đơn vị trúng thầu tiếp tục là Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang (liên danh với Công ty TNHH MTV Xây dựng Hoàng Anh) với giá trị trúng thầu 6.879.725.000 đồng, tiết kiệm 5.364.000 đồng so với giá trị gói thầu được duyệt là 6.885.089.000 đồng.
Liên danh với Công ty TNHH Xây dựng 19/8 (địa chỉ tại số 348 Trần Đại Nghĩa, phường Duyên Hải, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai), Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang liên tiếp trúng 2 gói thầu lớn tại huyện Văn Bàn trong tháng 12/2021 với trị giá hơn 27 tỉ đồng.
Theo đó, tại Quyết định số 547/QĐ-UBND ngày 24/12/2021, ông Phí Công Hoan đã ký phê duyệt cho liên danh này trúng thầu gói thầu số 5 - Thi công xây dựng Công trình: Trường Mầm non Khánh Yên Trung; Trường Tiểu học Khánh Yên Trung; Trường Tiểu học Minh Lương, huyện Văn Bàn.
Gói thầu này có tỉ lệ tiết kiệm sau đấu thầu rất thấp là 10.341.000 đồng. Trong khi giá trị gói thầu được duyệt là 12.439.563.000 đồng, giá trị trúng thầu là 12.429.222.000 đồng.
Gói thầu tiếp theo có giá trị lên đến 14.943.113.000 đồng nhưng chỉ tiết kiệm 9.282.000 đồng sau đấu thầu cho ngân sách (giá trúng thầu là 14.933.831.000 đồng) là gói thầu số 5 - Thi công xây dựng và cung cấp lắp đặt thiết bị và đóng điện bàn giao công trình: Trường Tiểu học Nậm Chày, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai được ông Phí Công Hoan ký Quyết định phê duyệt số 549/QĐUBND ngày 28/12/2021. Nhà thầu Công ty TNHH xây dựng Phúc Anh có người đại diện pháp luật là ông Đặng Mạnh Hùng (Đường N8, phường Bắc Cường, thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai) có tham gia 5 gói thầu của bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Văn Bàn, trong đó đã trúng thầu cả 5 gói.
Được biết, nhà thầu này trong năm 2020, 2021 trúng lần lượt 5 gói thầu có giá trị khoảng 31 tỉ đồng nhưng chỉ tiết kiệm gần 30 triệu đồng.
Trong năm 2021, vào tháng 10 và tháng 12, Công ty TNHH xây dựng Phúc Anh trúng liên tiếp 3 gói thầu lớn, các Quyết định phê duyệt trúng thầu đều do ông Phí Công Hoan – Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn ký.
Gói thầu hơn 10 tỉ tiết kiệm hơn 900.000 đồng?
Đặc biệt, tại Gói thầu số 1 - Thi công xây dựng Công trình: Trường Tiểu học Sơn Thủy, huyện Văn Bàn được phê duyệt ngày 21/10/2021 có giá trị lớn lên đến 11.056.490.000 đồng. Công ty này đã trúng gói thầu trên với giá 11.055.567.000 đồng, tiết kiệm cho ngân sách 923.000 đồng.
Cũng tại một gói thầu lớn khác là gói thầu số 5 - Thi công xây dựng Công trình: Nhà đa năng Trường Tiểu học Khánh Yên Trung; Nhà đa năng Trường Tiểu học Khánh Yên Thượng, huyện Văn Bàn được phê duyệt ngày 21/12/2021. Công ty TNHH xây dựng Phúc Anh đã trúng thầu với giá là 10.974.012.000 đồng, tiết kiệm được 8.097.000 đồng so với giá gói thầu là 10.982.109.000 đồng.
Liên danh với Công ty TNHH xây dựng tổng hợp Đức Mạnh, Công ty TNHH Xây Dựng Phúc Anh tiếp tục trúng gói thầu số 5 – Thi công xây dựng Công trình cầu thôn Tùn Dưới, ngầm tràn thôn Tùn Dưới, xã Dương Quỳ; cầu Khe Đá Trắng và Cầu Khe Sổ, xã Tân An, huyện Văn Bàn (được phê duyệt ngày 15/12/2021).
Gói thầu này ngân sách tiết kiệm được 2.807.000 đồng, giá gói thầu là 5.901.189.000 đồng, giá trúng thầu là 5.898.382.000 đồng.
Nhà thầu thứ 3 cũng được coi là “quen mặt” tại Ban Quản lý dự án ĐTXD huyện Văn Bàn đó là Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh (số nhà 305, đường Quang Trung, thị trấn Khánh Yên, huyện Văn Bàn) do ông Nguyễn Đình Vượng là người đại diện pháp luật. Nhà thầu này có tham gia 4 gói thầu của bên mời thầu là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Văn Bàn, trong đó đã trúng thầu cả 4 gói với tổng giá trị gần 22 tỉ đồng.
Chỉ trong tháng 12/2021, Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh đã liên danh với hai nhà thầu để trúng thầu tại huyện Văn Bàn. Trong đó, nhà thầu này đã liên danh với Công ty TNHH MTV Huy Hùng trúng gói thầu số 5 - Thi công xây dựng Công trình đường giao thông liên xã Nậm Mả - Võ Lao, huyện Văn Bàn (Quyết định phê duyệt ngày 10/12/2021) với giá 7.812.421.000 đồng. Giá gói thầu là 7.828.086.000, tiết kiệm được 15.665.000 đồng.
Ngày 21/12/2021, nhà thầu Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh đã liên danh Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang trúng gói thầu số 4 - Thi công xây dựng Công trình Nhà đa năng và các hạng mục phụ trợ Trường Tiểu học Tân Thượng; Trường Tiểu học số 1 Tân An, huyện Văn Bàn với giá trị gói thầu là 6.885.089.000 đồng, giá trúng thầu là 6.879.725.000 đồng, tiết kiệm được 5.364.000 đồng.
Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh cùng liên danh trúng gói thầu trị giá 7.828.086.000 đồng nhưng, tiết kiệm sau đấu thầu tại Ban QLDA ĐTXD huyện Văn Bàn chỉ có 15.665.000 đồng.
Quy trình đấu thầu dự án bằng tiền ngân sách
Theo quy định của pháp luật, quy trình đấu thầu sự án bằng tiền ngân sách được thực hiện như thế nào? Luật sư Hoàng Tùng, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, theo quy định tại khoản 12 Điều 4 Văn bản hợp nhất số 17/VBHN-VPQH Luật Đấu thầu 2020 quy định, đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư có thể là đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp, tự thực hiện,…Phương thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, gồm: Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ, phương thức hai giai đoạn một túi hồ sơ, phương thức hai giai đoạn hai túi hồ sơ. Đối với mỗi hình thức lựa chọn nhà thầu và phương thức lựa chọn nhà thầu sẽ áp dụng cho các trường hợp khác nhau và quy trình thực hiện khác nhau.
Quy định chi tiết về quy trình thực hiện theo các phương thức được hướng dẫn tại Nghị định 63/2014/NĐ-CP. Cơ bản gồm các bước như sau:
Bước 1: Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu, bao gồm: Lựa chọn danh sách ngắn (nếu cần thiết); lập hồ sơ mời thầu; thẩm định và phê duyệt hồ sơ mời thầu.
Bước 2: Tổ chức lựa chọn nhà thầu, bao gồm: Mời thầu; phát hành, sửa đổi, làm rõ hồ sơ mời thầu; chuẩn bị, nộp, tiếp nhận, quản lý, sửa đổi, rút hồ sơ dự thầu; mở hồ sơ đề xuất về kỹ thuật; mở thầu.
Bước 3: Đánh giá hồ sơ dự thầu, bao gồm: Kiểm tra, đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ dự thầu; đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu; xếp hạng nhà thầu. Đánh giá hồ sơ đề xuất về kỹ thuật, đánh giá hồ sơ đề xuất về tài chính,…
Bước 4: Thương thảo hợp đồng.
Bước 5: Trình, thẩm định, phê duyệt và công khai kết quả lựa chọn nhà thầu.
Bước 6: Hoàn thiện, ký kết hợp đồng.
Ngoài ra, còn có thể lựa chọn nhà thầu qua mạng với trình tự, thủ tục được quy định tại Điều 88 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu.
Tiêu chí của nhà thầu
Một nhà thầu đủ năng lực để thực hiện dự án dựa trên những tiêu chí nào, theo Luật sư Hoàng Tùng, tại khoản 1, Điều 15 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc đánh giá hồ sơ dự thầu phải căn cứ vào tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu và các yêu cầu khác trong hồ sơ mời thầu, căn cứ vào hồ sơ dự thầu đã nộp, các tài liệu giải thích, làm rõ hồ sơ dự thầu của nhà thầu để bảo đảm lựa chọn được nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm, có giải pháp khả thi để thực hiện gói thầu.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 43 Luật Đấu thầu, nhà thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp được xem xét, đề nghị trúng thầu khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
- Có hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất hợp lệ;
- Có năng lực và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu;
- Có đề xuất về kỹ thuật đáp ứng yêu cầu;
- Có sai lệch thiếu không quá 10% giá dự thầu;
- Có giá đánh giá thấp nhất đối với phương pháp giá đánh giá; có điểm tổng hợp cao nhất đối với phương pháp kết hợp giữa kỹ thuật và giá;
- Có giá đề nghị trúng thầu không vượt giá gói thầu được phê duyệt. Trường hợp dự toán của gói thầu được phê duyệt thấp hơn hoặc cao hơn giá gói thầu được phê duyệt thì dự toán này sẽ thay thế giá gói thầu để làm cơ sở xét duyệt trúng thầu.
Vi phạm đấu thầu bị xử lý thế nào?
Đối với những đơn vị liên tiếp trúng thầu dự án nhưng đạt tiêu chí tiết kiệm thấp có đặt ra nghi vấn thông thầu, việc xử lý hành vi này thế nào? Luật sư Tùng cho rằng, thông thầu là hành vi tiêu cực, làm mất đi tính cạnh tranh công bằng, minh bạch của đấu thầu, khiến cho các nhà thầu khác dù có đủ điều kiện kỹ thuật đáp ứng được gói thầu tốt hơn nhưng lại không có cơ hội tham gia đấu thầu. Điều 89 Luật đấu thầu 2013 quy định, thông thầu thuộc một trong các hành vi bị cấm trong đấu thầu. Biểu hiện của thông thầu bao gồm các hành vi, như: thỏa thuận về việc rút khỏi việc dự thầu, hoặc rút đơn dự thầu được nộp trước đó để một hoặc các bên tham gia thỏa thuận thắng thầu; thỏa thuận để một hoặc nhiều bên chuẩn bị hồ sơ dự thầu cho các bên tham dự thầu để một bên thắng thầu,…
"Như vậy, chỉ với yếu tố “liên tiếp trúng dự án nhưng đạt tiêu chí tiết kiệm thấp” của một đơn vị thì chưa đủ để kết luận 'thông thầu'. Song, chính chi tiết này lại đặt ra nghi vấn về vấn đề này. Bởi lẽ, nếu một đơn vị liên tiếp trúng dự án và giúp cho chi phí được tiết kiệm đạt mức cao là đương nhiên. Còn nếu đạt tiêu chí tiết kiệm thấp nhưng vẫn cứ liên tiếp trúng thầu mà không thể đưa ra một lý do thuyết phục thì chứng tỏ đang có sự không rõ ràng và minh bạch ở đây. Các dự án mà Công ty TNHH xây dựng Phúc Anh, Công ty TNHH MTV xây dựng Long Giang và Công ty TNHH MTV xây dựng Hoàng Anh cùng liên danh đã trúng hàng loạt các gói thầu có giá trị rất lớn nhưng có chi phí tiết kiệm sau đấu thầu lại rất thấp, có dự án còn chưa đạt được 1% chi phí tiết kiệm của giá trị gói thầu. Cần làm rõ tại thời điểm tham gia vào quá trình đấu thầu, ngoài các công ty trên thì còn những công ty nào khác tham gia vào quá trình này không? Trình tự, thủ tục những lần đấu thầu có sự tham gia của các công ty đó xuất hiện vấn đề gì không minh bạch, không đúng với trình tự, thủ tục thông thường hay không?", Luật sư nói.
Cũng theo Luật sư Hoàng Tùng, Luật Đấu thầu năm 2013 và Nghị định số 63/2014/NĐ-CP quy định, nếu có hành vi thông thầu sẽ bị hủy thầu và cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 03 năm đến 05 năm. Thẩm quyền hủy thầu, cấm tham gia hoạt động đấu thầu thuộc bên mời thầu và việc cấm này có giá trị trong phạm vi quản lý của bên mời thầu. Ngoài ra, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm mà còn có thể bị xử lý hành chính, truy cứu trách nhiệm hình sự và bồi thường thiệt hại (nếu có) theo quy định của pháp luật (Điều 121, 122, 123, 124 Nghị định 63/2014/NĐ-CP).
PV
Khởi tố Giám đốc Bệnh viện TP. Thủ Đức Nguyễn Minh Quân do vi phạm đấu thầu
