HoREA vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế - Tài chính Quốc hội cùng nhiều bộ, ngành liên quan, đề xuất giảm 80% tiền sử dụng đất đối với hộ dân tái định cư. Theo đó, giá đất tái định cư chỉ bằng 20% giá đất trong bảng giá đất nhân với hệ số điều chỉnh giá đất, thay vì áp dụng toàn phần như hiện hành. Cơ quan này cho rằng đây là mức hợp lý, phản ánh đúng khả năng chi trả của người dân, đặc biệt là những hộ bị giải tỏa, mất đất sản xuất hoặc nhà ở nhưng chỉ được bồi thường phần xây dựng.
Hiện nay, phần lớn người dân sống trên và ven kênh rạch không đủ điều kiện được bồi thường đất ở nên số tiền bồi thường nhận được rất ít. Nếu tiếp tục buộc họ nộp hàng trăm triệu đồng tiền sử dụng đất để có sổ đỏ thì điều đó vượt quá khả năng của người dân. Chính sách tái định cư cần nhân văn và hài hòa hơn để người dân thực sự an cư, qua đó đẩy nhanh tiến độ di dời 20.000 căn nhà trên và ven kênh rạch giai đoạn 2026 - 2030.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Cũng theo HoREA, cần nhìn nhận chính sách đất đai không chỉ là vấn đề tài chính mà còn là vấn đề xã hội và nhân đạo. Quan điểm của Đảng và Nhà nước ta rất rõ: Người dân tại nơi tái định cư phải có cuộc sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ. So sánh với đề xuất của Bộ Tài chính, cho phép hộ gia đình chuyển đất nông nghiệp sang đất ở chỉ phải nộp 30% giá đất trong hạn mức và 50% phần vượt hạn mức, người tái định cư vốn bị thu hồi đất bắt buộc xứng đáng được hỗ trợ hơn. Việc chỉ nộp 20% giá đất sẽ vừa đảm bảo công bằng, vừa giúp đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng cho các dự án hạ tầng trọng điểm.
Chính sách này nếu được thông qua sẽ là “chìa khóa” để TP. HCM gỡ nút thắt bồi thường, tái định cư, qua đó huy động thêm nguồn lực xã hội cho chỉnh trang đô thị, phục hồi thị trường bất động sản và cải thiện diện mạo thành phố. Khi người dân thấy được sự chia sẻ của Nhà nước, họ sẽ hợp tác. Đó chính là điều kiện tiên quyết để công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đạt hiệu quả. Còn nếu chính sách cứng nhắc, thiếu linh hoạt thì dự án sẽ chậm tiến độ.
