Hình ảnh tại Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II.
Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất “lạm quyền”
Trong đơn kêu cứu mới nhất kèm theo tài liệu làm bằng chứng gửi các cơ quan hữu quan và Tạp chí Luật sư Việt Nam, đại diện các hộ dân trình bày như sau: Ngày 08/10/2007, UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 2561/QĐ-UBND thu hồi 1.207.220m2 đất của 410 hộ gia đình xã Nhựt Chánh, để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng Dự án Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II.
Căn cứ Quyết định này, UBND huyện Bến Lức đã ban hành Quyết định “phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đợt I” ngày 08/10/2007. Do có nhiều hộ dân khiếu nại, tố cáo nên công tác thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư… kéo dài đến nay vẫn chưa kết thúc. Thế nhưng, toàn bộ khu đất của dự án đã bị ông Lưu Văn Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Long An chuyển nhượng từ năm 2006 cho Công ty cổ phần Liên Minh do ông Nguyễn Hùng Cường làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc.
Ngày 21/4/2006, ông Lưu Văn và ông Nguyễn Hùng Cường cùng ký Biên bản ghi nhớ với nội dung: Công ty cổ phần Liên Minh xin được giao toàn bộ quỹ đất 121ha của Dự án Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II, với giá 140.000 đồng/m2.
Ngày 22/12/2006, ông Lưu Văn Nghĩa và ông Nguyễn Hùng Cường tiếp tục ký Hợp đồng số 36/HĐ-TTPTQĐ “thỏa thuận giao quỹ đất 121ha” để Công ty cổ phần Liên Minh đầu tư xây dựng hạ tầng Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II với giá 140.000 đồng/m2, thành tiền 169,4 tỉ đồng.
Sau khi ký Hợp đồng số 36/HĐ-TTPTQĐ, từ cuối tháng 12/2006 đến tháng 2/2007, Công ty cổ phần Liên Minh đã thanh toán cho Trung tâm Phát triển quỹ đất số tiền 30 tỉ đồng. Thế nhưng, ông Nguyễn Hùng Cường đã mang hơn 100 ha đất dự án bán cho các doanh nghiệp, thu tiền, được nguỵ trang bằng hàng loạt Hợp đồng “hợp tác đầu tư”.
Ngày 05/01/2007, ông Nguyễn Hùng Cường ký Hợp đồng “hợp tác đầu tư”, giao 10ha thuộc Dự ám Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II, cho Công ty nhựa Hiệp Thành, với giá 220.000 đồng/m2, thu lợi đến 80.000 đồng/m2.
Ngày 17/01/2007, ông Nguyễn Hùng Cường mang 6ha đất ký Hợp đồng “hợp tác đầu tư” với Công ty Liên Hiệp, thu 220.000 đồng/m2.
Ngày 19/3/2007, ông Nguyễn Hùng Cường mang tiếp 400.500m2 (hơn 40ha) ký Hợp đồng “hợp tác đầu tư” Công ty Toàn Thắng, thu 240.000 đồng/m2 (hưởng lợi 100.000 đồng/m2)…
Theo các Luật sư trợ giúp pháp lý miễn phí cho các hộ dân, tại thời điểm ký Hợp đồng 36/HĐ-TTPTQĐ và các Hợp đồng “hợp tác đầu tư”, toàn bộ 121ha đất đang thuộc quyền quản lý, sử dụng của 410 hộ dân cùng với quyền sở hữu tài sản trên đất được pháp luật công nhận và bảo hộ. Cả Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Long An lẫn Công ty cổ phần Liên Minh đều không có quyền sử dụng đất đối với 121ha nên việc ký kết các Hợp đồng nêu trên là trái với quy định của pháp luật về đất đai, xây dựng, đầu tư…
Mặt khác, Trung tâm Phát triển quỹ đất cũng không có chức năng thẩm định giá đất, càng không có thẩm quyền chỉ định giao đất. Theo quy định của pháp luật, toàn bộ diện tích đất nêu trên phải được bồi thường, giải phóng mặt bằng, tạo ra quỹ đất sạch; sau đó, tiến hành thẩm định giá, tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất rộng rãi, công khai…
Tiếp đó, ngày 08/01/2009, ông Lưu Văn Nghĩa và đại diện Công ty cổ phần Liên Minh ký “Phụ lục số 1”, sửa đổi và bổ sung Hợp đồng 36/HĐ-TTPTQĐ ngày 22/12/2006. Hai bên xác định, tổng diện tích đất được giao là 1.207.222m2, bao gồm 1.062.346m2 xây dựng hạ tầng Cụm công nghiệp và 144.858m2 để đầu tư xây dựng hạ tầng khu tái định cư cho các hộ dân bị giải tỏa. Đơn giá đất được giữ nguyên giá của năm 2006 là 140.000 đồng/m2.
Do không có năng lực tài chính nên Công ty cổ phần Liên Minh phải trả nhiều lần, đến tháng 7/2009 mới thanh toán đủ số tiền hơn 169 tỉ đồng cho Trung tâm Phát triển quỹ đất.
Ngày 12/10/2009, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An thời điểm này là ông Nguyễn Văn Được, ký tờ trình giao đất cho Công ty cổ phần Liên Minh. Trong số 1.062.346m2 đất xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp, còn hơn 47.000m2 chưa bồi thường. Phần diện tích bồi thường xong là 1.015.161,8m2, được Giám đốc Nguyễn Văn Được ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng số BC 131409 ngày 21/5/2010 cho Công ty cổ phần Liên Minh, với thửa đất duy nhất số 1449.
Sau đó, ông Nguyễn Hùng Cường có đơn xin tách thửa đất số 1449 thành 12 thửa đất mới. Dù khu đất đang bỏ hoang, chưa đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng nhưng Giám đốc Nguyễn Văn Được đã chấp nhận yêu cầu của ông Cường, ký cấp cho Công ty cổ phần Liên Minh 12 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gắn với 12 thửa đất. Có trong tay 12 Giấy chứng nhận, ông Nguyễn Hùng Cường mang đi thế chấp tại Agribank Chi nhánh Hùng Vương, TP. Hồ Chí Minh để vay tiền. Sau đó, ông này tiếp tục ký hàng loạt Hợp đồng “hợp tác góp vốn bằng quyền sử dụng đất” với các doanh nghiệp khác, thực chất là mang khu đất dự án bán lần thứ hai trên giấy, thu lợi thêm hàng trăm tỉ đồng.
Các doanh nghiệp đã ký Hợp đồng “hợp tác góp vốn bằng quyền sử dụng đất” thực chất bỏ tiền mua đất, bao gồm: Công ty Trường Gia Phát bỏ ra hơn 33,4 tỉ đồng trả cho ông Nguyễn Hùng Cường để có thửa đất 95.494m2 theo Hợp đồng ký ngày 01/7/2011 (350.000 đồng/m2); Công ty Hoàn Gia Thành bỏ ra 36,57 tỉ đồng để có thửa đất 73.158m2 theo như Hợp đồng ký ngày 12/3/2014 (500.000 đồng/m2); Công ty Duy Thành Phát chi 24,86 tỉ đồng lấy thửa đất 54.051m2 ngày 23/4/2014 (460.000 đồng/m2); Công ty Hưng Lê Đạt trả gần 22 tỉ đồng lấy thửa đất 52.322m2 ngày 04/9/2014; Công ty Hưng Phát Bến Lức trả 43,62 tỉ đồng lấy thửa đất 90.888m2 ngày 10/11/2014; Công ty Thiên Long Phát trả 59,58 tỉ đồng lấy thửa đất 124.139m2 ngày 11/12/2015…
Đại diện các hộ dân cũng bày tỏ, Dự án hạ tầng Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II đến nay vẫn là khu đất bỏ hoang thế nhưng ông Lưu Văn Nghĩa đã tiếp tay cho ông Nguyễn Hùng Cường bán khu đất dự án 2 lần, thu về hàng trăm tỉ đồng.
Đại diện các hộ dân tại buổi họp ngày 11/3/2022.
Thu 169 tỉ đồng, ngân sách chi hơn 402 tỉ
Các bằng chứng được đưa ra thể hiện Dự án này đã được Chủ tịch UBND tỉnh Long An chỉ đạo thanh tra và có Kết luận thanh tra số 4042/KL-UBND ngày 19/10/2015. Các hộ dân phát hiện nhiều vấn đề mấu chốt chưa được làm rõ, nhất là các khoản tiền đặc biệt lớn liên quan đến ông Lưu Văn Nghĩa và ông Nguyễn Hùng Cường. Chủ tịch UBND tỉnh Long An chỉ đạo thanh tra toàn diện dự án, trong đó có những nội dung liên quan đến tố cáo ông Lưu Văn Nghĩa.
Tại Kết luận thanh tra số 5867/KL-UBND ngày 25/9/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Long An chỉ ra nhiều vướng mắc, tồn tại đồng thời quy trách nhiệm cho các đơn vị liên quan. Tuy nhiên, điều mà các hộ dân quan tâm vẫn chưa được làm rõ, đó chính là việc gây thất thoát, lãng phí khủng khiếp từ dự án, trách nhiệm chính thuộc về ông Lưu Văn Nghĩa.
Trong nhiều đơn thư gửi lãnh đạo tỉnh Long An và các cơ quan chức năng, đại diện các hộ dân luôn cập nhật con số thiệt hại. Tính đến nay, tỉnh đã xuất chi các khoản lớn như 208.992.316.040 đồng để giải phóng mặt bằng; 93.054.034.835 đồng hỗ trợ tái định cư; 76.634.389.586 đồng hỗ trợ chênh lệch giá đất năm 2007-2008; 24.149.000.000 đồng xây dựng nghĩa trang. Tổng số tiền đã chi cho dự án là 402.829.740.461 đồng cùng nhiều chi phí khác. Trong khi ông Lưu Văn Nghĩa thu về cho tỉnh chỉ 169.011.080.000 đồng, dẫn đến thiệt hại cho ngân sách ít nhất 233 tỉ đồng và con số này vẫn chưa dừng lại.
Không chỉ ngân sách bị thiệt hại, 410 hộ dân hộ dân cũng chịu nhiều tổn thất về tài sản khi bị thu hồi đất làm dự án rồi bỏ hoang. Trong hơn 121ha đất, có 93,5ha là đất nông nghiệp màu mỡ, sản xuất 3 vụ lúa, cho năng suất khoảng 21 tấn/năm. Còn lại 27,5 ha là đất ở và phi nông nghiệp, các hộ dân buôn bán, chăn nuôi, trồng trọt, làm nghề tiểu thủ công… với thu nhập 15 triệu đồng/năm. Tổng thiệt hại mà 410 hộ dân phải gánh chịu trong gần 15 năm ước tính 251 tỉ đồng.
Chủ tịch UBND tỉnh chuyển đơn tố cáo đến Giám đốc Công an tỉnh
Sau khi có kết luận thanh tra lần thứ hai, các hộ dân tiếp tục không đồng tình, đề nghị làm rõ cũng như giải quyết các quyền lợi chính đáng, hợp pháp của mình. Cụ thể, đối với ông Lưu Văn Nghĩa, các hộ dân tố cáo, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Long An không có chức năng, thẩm quyền giao quỹ đất, định giá đất, ấn định thời gian sử dụng đất. Nhưng ông Lưu Văn Nghĩa lợi dụng chức vụ quyền hạn thực hiện hành vi chuyển nhượng quyền sử dụng đất 121ha và tài sản trên đất cùng gần 800 ngôi mộ, cho Công ty cổ phần Liên Minh bằng Biên bản ghi nhớ ngày 21/4/2006 và Hợp đồng số 36/HĐ-TTPTQĐ ngày 22/12/2006, nhận hàng chục tỉ đồng, trước khi có Quyết định thu hồi đất số 2561/UBND-UBND ngày 08/10/2007 của UBND tỉnh Long An. Công ty cổ phần Liên Minh hai lần bán khống đất dự án cho nhiều doanh nghiệp, thu lợi hàng trăm tỉ đồng.
Ông Lưu Văn Nghĩa lộ rõ hành vi cấu kết với ông Nguyễn Hùng Cường để giao quyền sử dụng đất cho Công ty cổ phần Liên Minh không thông qua đấu giá, trái quy định pháp luật. Dự án Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II sau gần 18 năm triển khai vẫn là bãi đất trống, bỏ hoang gây lãng phí khủng khiếp về nguồn tài nguyên đất. Ông Lưu Văn Nghĩa có dấu hiệu cố ý làm trái, gây thất thoát ngân sách Nhà nước, số tiền đặc biệt lớn, hơn 233 tỉ đồng. Theo Luật sư, hành vi của ông Nghĩa có dấu hiệu cấu thành tội “Vi phạm các quy định về quản lí đất đai” và “Vi phạm quy định về quản lí, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Đối với ông Nguyễn Hùng Cường, các hộ dân tố cáo có dấu hiệu “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Vi phạm các quy định về sử dụng đất đai”.
Ngày 29/6/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Long An có Văn bản số 6092/UBND-NCTCD gửi Giám đốc Công an tỉnh với nội dung: “Ngày 29/6/2021, Chủ tịch UBND tỉnh nhận đơn ghi ngày 15/6/2021 của ông Phan Văn Giang cùng 4 hộ dân ngụ xã Nhựt Chánh, huyện Bến Lức, tỉnh Long An. Nội dung đơn của công dân: Đề nghị khởi tố vụ án hình sự ông Lưu Văn Nghĩa, nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cùng ông Nguyễn Hùng Cường, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Liên Minh đã chiếm đoạt 121ha, tài sản trên đất của 410 hộ dân tại ấp 6, ấp 7, xã Nhựt Chánh, huyện Bến Lức rồi hợp thức hóa, làm thiệt hại ngân sách Nhà nước trên 233 tỉ đồng và tài sản kinh tế của 410 hộ dân. Căn cứ quy định của pháp luật, Chủ tịch UBND tỉnh chuyển đơn đến Giám đốc Công an tỉnh kiểm tra nội dung đơn, xem xét giải quyết theo thẩm quyền”.
Ngày 11/3/2022, tại trụ sở Ban Nội chính - Tiếp công dân tỉnh Long An diễn ra buổi tiếp đại diện 26 hộ dân bị thu hồi đất. Ghi nhận các ý kiến trình bày, đại diện Ban Nội chính - Tiếp công dân đề nghị các hộ dân liên hệ với Công an tỉnh về nội dung chuyển đơn tại Văn bản số 6092/UBND-NCTCD ngày 29/6/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh. Đồng thời, vị cán bộ tiếp dân cho biết UBND tỉnh Long An sẽ đôn đốc Công an tỉnh giải quyết đơn theo quy định của pháp luật.
Theo các hộ dân, họ đã nhiều lần gửi đơn, đăng ý đối thoại với lãnh đạo tỉnh Long An, trong đó có Chủ tịch UBND tỉnh, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được hồi âm. Đại diện các hộ dân, ông Phan Văn Giang bày tỏ sự tin tưởng: “Tập thể các hộ dân chúng tôi vô cùng phấn khởi khi hay tin Đoàn công tác số 2 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã về làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Long An để triển khai Kế hoạch số 18-KH/BCĐTW, kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế tiêu cực và công tác giám định, định giá tài sản trong giải quyết các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, tiêu cực. Dù trong hoàn cảnh khốn khổ, nhưng chúng tôi luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước, luôn quan tâm đến người dân, trong đó có các hộ gia đình bị thu hồi đất tại Dự án Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II. Vì tỉnh đã có hai Kết luận thanh tra nhưng vẫn chưa làm rõ vấn đề mấu chốt nên các hộ dân rất mong Thanh tra Chính phủ vào cuộc, kết luận đầy đủ, rõ ràng để người dân tâm phục, khẩu phục”.
TRUNG DUY
Thông qua dự án Nghị quyết trình UBTVQH về thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu
