(LSO) - Ngày 9/7, Tòa án Tối cao Mỹ đã phán quyết Tổng thống đương nhiệm Donald Trump không thể được miễn các cuộc điều tra hình sự, đồng thời cho phép công tố viên thành phố New York có quyền tiếp cận kê khai thuế và các ghi nhận tài chính khác của ông chủ nhà trắng.
Với 7 phiếu thuận và 2 phiếu chống, Tòa án trên tuyên rằng tổng thống không được hoàn toàn miễn điều tra hình sự. Tòa nêu rõ: "Hai trăm năm trước, một luật gia vĩ đại của tòa án chúng tôi đã thiết lập (quy định) rằng không công dân nào, kể cả Tổng thống, hoàn toàn tránh được trách nhiệm thông thường là cung cấp bằng chứng khi được yêu cầu trong một vụ án hình sự. Ngày hôm nay, chúng tôi tái khẳng định nguyên tắc đó".
Phán quyết trên đồng nghĩa Tổng thống Trump sẽ phải giao nộp các báo cáo tài chính, bao gồm tài liệu kê khai thuế, cho các công tố viên ở New York. Bên cạnh đó, Tòa án Tối cao cũng ra phán quyết đối với một vụ việc khác liên quan tới yêu cầu của các ủy ban của Quốc hội do phe Dân chủ đứng đầu về hồ sơ thuế và các báo cáo tài chính của Tổng thống. Cả hai trường hợp này sẽ được chuyển trở lại cho tòa án cấp dưới để xem xét thêm.
Trong phản ứng mới nhất, trên tài khoản Twitter, Tổng thống Trump cho rằng mình là nạn nhân của "cuộc truy tố chính trị", đồng thời khẳng định sẽ tiếp tục đấu tranh chống "tình trạng tham nhũng chính trị" ở New York.
Trước đó, Tổng thống Trump luôn từ chối công khai hồ sơ thuế cá nhân và các tài liệu tài chính khác dù không ít lần được yêu cầu, trong đó có cả yêu cầu từ phía Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát.
Các luật sư của ông cho rằng Tổng thống đương nhiệm được miễn các cuộc điều tra hình sự như vậy. Họ cũng viện dẫn hướng dẫn của Bộ Tư pháp Mỹ trong đó nhấn mạnh Tổng thống đương nhiệm không thể bị truy tố hay kết tội.
Công tố viên New York Cyrus Vance, một thành viên đảng Dân chủ, đã yêu cầu công khai hồ sơ thuế cá nhân của Trump, cũng như công ty do ông sở hữu trong giai đoạn 2011-2018. Các luật sư của Trump nhiều lần cho rằng Tổng thống Mỹ có quyền miễn trừ điều tra khi còn tại nhiệm, khẳng định Hiến pháp Mỹ quy định công tố viên phải chờ tới khi Trump rời Nhà Trắng.
Vance năm ngoái gửi trát tới Mazars USA nhằm tìm cách tiếp cận hồ sơ thuế cá nhân của Trump. Cuộc điều tra của Vance tập trung vào các khoản tiền bịt miệng cho nhiều người, trong đó có hai phụ nữ tuyên bố từng qua đêm với Trump trước khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 diễn ra. Ông chủ Nhà Trắng bác bỏ cáo buộc này.
Cuối năm ngoái, Tòa án phúc thẩm ở New York ra phán quyết buộc công ty kế toán Mazars USA chấp hành trát của Vance. Tuy nhiên, Vance khi đó cam kết chưa thi hành trát cho đến khi Tòa án Tối cao ra phán quyết.
LÂM HOÀNG(t/h)
