Đất nước ta từ ngàn xưa đã có truyền thống hiếu học, truyền thống hiếu học có trong ca dao, tục ngữ “Không có thầy đố mày làm nên”. Vai trò của người thầy nó quyết định đến sự phát triển sự nghiệp một con người, câu này nó còn mang hàm nghĩa sâu rộng hơn là tôn sư trọng đạo là giá trị truyền thống tốt đẹp từ ngàn xưa của dân tộc Việt Nam bởi ngành Giáo dục có một vị trí hết sức quan trọng, Đảng ta xác định giáo dục, đào tạo là quốc sách hàng đầu của tương lai đất nước. Người Việt Nam tôn trọng thầy giáo, bởi thầy là người định hướng, dẫn dắt, truyền đạt kiến thức văn hoá mà cũng là tấm gương về đạo đức, nhân cách cho học trò noi theo.
Cha ông ta từ thời xa xưa đã từng dạy “Nhất tự vi sư bán tự vi sư” tức là học một chữ, học nửa chữ cũng là thầy. Vai trò người thầy được ghi nhận trong xã hội ta từ lâu. Công lao của thầy giáo, người giáo dục, đào tạo ra những công dân tốt cho xã hội. Dân gian ta có câu “Muốn sang thì bắc cầu kiều/ muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy” muốn nói với mọi người hãy chăm lo ngành Giáo dục, vì ngành Giáo dục làm cho con em mỗi gia đình chúng ta tốt hơn, xã hội tốt hơn. Chính vì thế nghề dạy học là một nghề cao quý.
Xuất phát từ vai trò của ngành Giáo dục nên Nhà nước ta có nhiều chính cách nhằm mang đến cho một thế hệ mới có tri thức cao sánh vai với cường quốc, châu lục trên thế giới. Nhà nước lấy ngày 20/11 hàng năm là ngày hội lớn toàn dân tôn vinh ngành Giáo dục Việt Nam.
Tôn sư trọng đạo làm cho con người sống có trên, có dưới, sống có nhân nghĩa, thủy chung, một người sống biết tôn sư trọng đạo thì người đó có thể gặt hái được nhiều trong học tập, tiến xa hơn trong sự nghiệp. Tôn sư trọng đạo dù thời xưa hay thời nay vẫn là một nét đẹp không bao giờ thay đổi của dân tộc ta. Dù ở đâu người thầy vẫn giữ môt vai trò quan trọng đối với sự phát triển, đi lên của xã hội.
Ngày đầu em đến lớp cô giáo như mẹ hiền.
Chúng ta có một quan niệm giáo dục tốt đó là "Tiên học lễ hậu học văn”, trước hết phải rèn luyện đạo đức, nhân cách, ứng xử ( học lễ) sau đó mới học kiến thức văn hóa ( học văn). Câu này có nghĩa nền tảng đạo đức là cơ sở quan trọng để con người học tập, sử dụng kiến thức đã được nhà trường trang bị cho một cách đúng đắn, trở thành người có ích cho xã hội.
Tiên học lễ tức là học lễ nghĩa, cách làm người, cách đối nhân xử thế. “Lễ" bao gồm phẩm chất lễ độ, trách nhiệm, liêm chính và danh dự. “Hậu học văn” có nghĩa một con người có nền tảng về đạo đức lúc đó mới học kiến thức văn hóa kỹ năng chuyên môn, chữ “văn” ở đây không phải chỉ về môn văn mà bao gồm kiến thức học thuật. “Tiên học lễ, hậu học văn” muốn nhắc nhớ mọi người lấy đạo đức làm nền tảng. Trong thực tế muốn đạt được kết quả tốt “học lễ” đi song hành cùng với “học văn” nó trở thành câu khẩu hiệu quan trọng của ngành Giáo dục Việt Nam.
Không những ở Việt Nam mà trên thế giới người ta cũng rất tôn trọng ngành Giáo dục. Vào tháng 7 năm 1946 một tổ chức quốc tế các nhà giáo được thành lập ở Paris ( thủ đô nước Pháp) lấy tên là Liên hiệp quốc tế các công đoàn giáo viên. Năm 1949 tại hội nghị ở Warszawa ( thủ đô Ba Lan) Liên hợp quốc tế các công đoàn giáo viên đã soạn ra bản “ Hiến chương các nhà giáo” gồm 15 chương với nội dung chủ yếu đấu tranh chống nền giáo dục tư sản, phong kiến xây dựng nền giaó dục trong đó bảo vệ những quyền lợi của nghề dạy học, đề cao trách nhiệm và vị trí của nghề dạy học và nhà giáo. Từ ngày 09 đến ngày 11/8/1954 tại Moscow cuộc họp thứ XIX của Ủy ban hỗn hợp Liên đoàn quốc tế các nhà giáo đã nhất trí thông qua “ Hiến chương các Nhà giáo” với 15 chương.
Bồi hồi xúc động trong buổi Lễ tri ân và trưởng thành cho học sinh của Trường THCS Thuần Mỹ.
Công đoàn giáo dục Việt Nam là thành viên của FISE từ năm 1953. Tại cuộc hội nghị của FISE từ ngày 26 đến ngày 30/8/1957 ở Warszawa (hội nghị có 57 nước tham dự) lấy ngày 20/11/1958 hàng năm là ngay “Quốc tế hiến chương các Nhà giáo”.
Ngày này ở Việt Nam được tổ chức đầu tiên vào năm 1958 trên toàn miền Bắc, khi đất nước thống nhất ngày 20/11 trở thành ngày truyền thống của ngành Giáo dục Việt Nam. Ngày 28/9/1982 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ban hành Quyết định số: 167-HĐBT thiết lập ngày 20/11 hàng năm là ngày lễ mang tên “Ngày Nhà giáo Việt Nam”. Tại Điều 1 Quyết định này nêu rõ: "Từ nay hàng năm sẽ lấy ngày 20/11 là Ngày Nhà giáo Việt Nam".
Ngày này là dịp để thể hiện lòng biết ơn đối các thầy, cô giáo thầm lặng dạy giỗ, truyền đạt kiến thức và đạo đức cho thế hệ trẻ, đây cũng là ngày lễ quan trọng của ngành Giáo dục tôn vinh nghề dạy học và những đóng góp của nhà giáo đối với đất nước. Ngày 20/11 là biểu hiện cho sự sống động truyền thống hiếu học và tôn sư trọng đạo tốt dẹp của dân tộc Việt Nam.
Kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt năm nay 20/11/2025 các nhà trường tổ chức đợt thi đua “Dạy tốt, học tốt” để khuyến khích nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ giáo viên, cũng là dịp để thầy, cô giáo thể hiện năng lực của mình, đồng thời, tổ chức các hoạt động “Hội học - Hội giảng, thi hồ sơ”. Các thầy giáo, cô giáo đầu tư công phu vào các tiết, giờ giảng, bài giảng, chú ý đổi mới phương pháp giảng dạy, tổ chức hoạt động dạy học linh hoạt, hấp dẫn, sôi động, phát huy được năng lực, phẩm chất của học sinh. Mỗi bộ hồ sơ chuẩn bị hết sức chu đáo, cẩn thận như một cách thể hiện sự tôn vinh nghề giáo, cũng như thể hiện tình cảm yêu thương học trò.
Tổ chức làm báo tường, báo ảnh tri ân các thầy cô, với thông điệp “Nâng cánh ước mơ”; “Nhớ ơn thầy cô”; “Tình thầy nghĩa cô”, mỗi bài viết của các em đều chứa đựng tình cảm sâu sắc gửi gắm tới thầy cô - Người tận tình truyền đạt kiến thức, chấp cánh dìu dắt mình vươn tới chân trời ước mơ. Tổ chức lễ kỷ niệm trang trọng, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn. Qua mỗi lần kỷ niệm ngày 20/11 làm cho các em, cũng như toàn dân hiểu sâu sắc hơn tầm quan trọng của ngành Giáo dục. Bác Hồ khẳng định “Nhiệm vụ của giáo dục là rất quan trọng và vẻ vang, vì nếu không có thầy giáo, thì không có giáo dục. Không có giáo dục, không có cán bộ thì cũng không nói gì đến kinh tế-văn hóa”. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ tiến lên chủ nghĩa xã hội Đảng ta nhận định “Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng phát triển đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam”.
