Ngày 28/10/2020, Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội ra Quyết định số 47/QĐ-NPT-VC1- DS kháng nghị Bản án dân sự sơ thẩm số 16/2020/DS-ST ngày 29/9/2020 của TAND tỉnh Nghệ An.
Gần 40 năm nay, gia đình ông Lê Sỹ Ngũ đã nhiều gửi đơn đến các cơ quan chức năng để đòi lại mảnh đất của gia đình mình cho người bạn ở nhờ. Ông Ngũ cho biết, người bạn năm đó ở nhờ trên mảnh đất đã chết, nhà thì để hoang bao nhiêu năm nay nhưng các con của bạn lại không tháo dỡ nhà và trả lại đất.
Theo ông Ngũ, năm 1970, vợ chồng ông được bố mẹ cho đất ra ở riêng. Đến năm 1978, bạn là ông Thái Lam Hồng không có nhà ở đến xin ở nhờ. Hai vợ chồng ông đồng ý, và ông Hồng đã dựng ngôi nhà cấp 4 lên ở tạm. Đến năm 1982, ông Ngũ và vợ là bà Liên ly hôn. Sau khi phân chia tài sản, phần diện tích đất mà gia đình cho ông Hồng ở nhờ là phần của bà Liên. Cùng thời gian hai bên đã xảy ra tranh chấp khi các con ông Hồng góp tiền xây lại ngôi nhà cũ bị đổ sau đợt bão.
Năm 1983, bà Liên làm đơn khởi kiện ông Hồng và yêu cầu không được tiếp tục làm nhà trên phần đất gia đình bà đã cho mượn.
Tại Bản án dân sự sơ thẩm số 05 ngày 12/12/1983 TAND huyện Đô Lương đã quyết định buộc ông Hồng phải di dời nhà khỏi mảnh đất mà bà Liên đang ở. Sau đó, ông Hồng kháng cáo.
Tại Bản án dân sự phúc thẩm số 06 ngày 25/02/1984 của TAND tỉnh Nghệ Tĩnh (nay là tỉnh Nghệ An) đã quyết định hủy Bản án sơ thẩm và đình chỉ vụ án với lý do ông Ngũ, bà Liên và ông Hồng thỏa thuận và lập giấy cam đoan về việc giải quyết vụ việc. Trong giấy cam đoan ông Ngũ không thừa nhận đã bán hay cho ông Hồng mà chỉ đồng ý cho ông Hồng tiếp tục ở như trước, bà Liên trước khi về nhà mẹ đẻ đã để lại toàn bộ đất đai nhà cửa cho ông Ngũ và con trai.
Năm 1999 ông Hồng chết, các con của ông đi làm ăn xa nên đã nhờ ông Lê Công Hoa trông coi hộ. Ông Ngũ thấy các con mình đã trưởng thành cần thiết phải chia đất cho các con nên đã nói chuyện với ông Hoa trao đổi với ông Thái Lam Dũng là con trai ông Hồng tháo dỡ tài sản và trả lại đất cho gia đình ông. Sau đó, mặc dù đã nhiều lần ông Ngũ yêu cầu nhưng phía ông Dũng không trả lời.
Năm 2000, ông Lê Sỹ Ngũ và bà Tăng Thị Thìn (vợ 2 của ông Ngũ) đã được UBND huyện Đô Lương cấp GCNQSDĐ với tổng diện tích 300m2 và được cấp đổi vào năm 2010 với diện tích 354m2. Cho đến năm 2011, vợ chồng ông Ngũ tách một phần thửa đất cho con trai cả, phần đất còn lại 239m2 vợ chồng ông ở ổn định từ đó đến nay.
Năm 2006, ông Ngũ tiếp tục làm đơn gửi lên cơ quan chức năng yêu cầu phía gia đình nhà mượn đất phải trả lại cho gia đình ông. Về phía UBND xã Lưu Sơn gửi rất nhiều giấy mời, đăng tải thông tin 3 số liên tiếp trên báo chí yêu cầu ông Dũng cùng các con ông Hồng về địa phương để phối hợp giải quyết. Nhưng UBND xã không nhận được trả lời từ phía các con ông Hồng.
Nhận thấy sự việc phức tạp kéo dài, UBND xã đã kiến nghị lên UBND huyện Đô Lương cùng các ngành có liên quan để đưa ra giải pháp giải quyết. Cùng với đó, UBND xã đã đề nghị ông Ngũ gửi đơn ra Tòa giải quyết theo đúng với quy định của pháp luật.
Về phía gia đình ông Hồng không những không trả đất mà lại khẳng định toàn bộ diện tích đang tranh chấp là của bố mẹ đã mua lại từ gia đình ông Ngũ, được sử dụng ổn định, liên tục, ngay tình từ năm 1978 và ông Hồng chết thì đó là tài sản thừa kế để lại cho các con. Hơn nữa, còn yêu cầu Tòa tuyên hủy 02 GCNQSDĐ mà trước đó UBND huyện Đô Lương đã cấp cho gia đình ông Ngũ.
Ông Ngũ đã làm đơn gửi lên TAND tỉnh Nghệ An, dù đã có đầy đủ giấy tờ chứng minh cùng xác nhận của địa phương trước đó về nguồn gốc đất cũng như sau 3 lần đăng ký biến động về sử dụng đất, nhưng kết luận tại Bản án dân sự sơ thẩm số 16/2020/DS-ST ngày 29/9/2020 của TAND tỉnh Nghệ An đã yêu cầu UBND huyện Đô Lương hủy GCNQSDĐ số BB 884186 ngày 22/02/2011 đã cấp cho vợ chồng ông trước đó với lý do: Phần tài sản là ngôi nhà cấp 4 của ông Hồng nằm trên cùng thửa đất mà UBND xã Lưu Sơn và UBND huyện Đô Lương đã vi phạm về thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, làm ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của gia đình ông Hồng.
Tại Bản án sơ thẩm số 16/2020/DS-ST đã căn cứ xác định thời gian sinh sống của gia đình ông Hồng và có nhiều công sức trong việc bảo quản, duy trì, tôn tạo làm tăng giá trị của thửa đất đang tranh chấp. Mặt khác, trên thửa đất có ngôi nhà xây dựng kiên cố là nơi thờ cúng của ông bà tổ tiên gia đình, tháo đi sẽ làm mất hết giá trị, công năng sử dụng của ngôi nhà và để tạm giao cho các con của ông Hồng được sử dụng 58,8m3, các con ông Hồng có trách nhiệm trả cho ông Ngũ số tiền chênh lệch một phần diện tích của ngôi nhà đang nằm trên phần đất còn lại của ông Ngũ là 87.500.000 nghìn đồng.
Trải qua gần 40 năm, với nhiều văn bản đề nghị của chính quyền địa phương cùng với các phiên tòa, những tưởng vụ tranh chấp đã khép lại khi nguyên đơn có đầy đủ căn cứ chứng minh mảnh đất cho mượn thuộc quyền sở hữu của gia đình. Nhận thấy Bản án số 16/2020/DS-ST ngày 29/9/2020 chưa công bằng với gia đình nên tiếp tục ngày 10/10/2020, ông Ngũ làm đơn kháng cáo tới TAND Cấp cao tại Hà Nội. Sau đó, ngày 28/10/2020, Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại Hà Nội đã ra Quyết định số 47/QĐ-NPT-VC1-DS kháng nghị Bản án dân sự sơ thẩm số 16/2020/DS-ST ngày 29/9/2020 của TAND tỉnh Nghệ An, vì nhận thấy Bản án sơ thẩm có những vi phạm về tố tụng, thu thập và đánh giá chứng cứ ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.
TAND Cấp cao tại Hà Hội đã ban hành Quyết định số 11524/2021/QĐ-PT ngày 24/12/2021 quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Ông Lê Sỹ Ngũ ngậm ngùi cho biết, từ việc thương bạn, giúp đỡ bạn cho bạn dựng nhà ở nhờ trên đất do bố mẹ để lại, nay có nguy cơ bị chiếm dụng mất đất trong khi ông có đủ căn cứ để chứng minh nguồn gốc đất cũng như nghĩa vụ nộp thuế đất. Nay ông đã già, sức khỏe ngày càng yếu, ông chẳng mong gì hơn chỉ mong TAND Cấp cao tại Hà Nội xét xử công minh để gia đình ông sớm ổn định cuộc sống.
PV
Quy trình vệ sinh nơi ở, xử lý chất thải khi có F0 cách ly, điều trị
