Hiệp định Thương mại và Hợp tác (TCA) đã được EU và Anh ký kết vào ngày 24/12/2020, nhưng chỉ được áp dụng tạm thời vì thiếu thời gian để cả các quốc gia thành viên và Nghị viện châu Âu thực hiện các thủ tục phê chuẩn.
Nghị viện châu Âu dự kiến cuối cùng sẽ phê chuẩn hiệp định vào ngày 24/3. Tuy nhiên, các quan chức cấp cao trong Quốc hội châu Âu đã quyết định trì hoãn quyết định về thời điểm phê chuẩn thỏa thuận. Một nội dung về việc phê chuẩn thỏa thuận đã không xuất hiện trong chương trình nghị sự của phiên họp toàn thể diễn ra vào ngày 24/3 và 25/3. Trong khi đó, Ủy ban châu Âu cho rằng, EU có thể đưa ra các thủ tục pháp lý chống lại Vương quốc Anh do hành động đơn phương.
Việc Vương quốc Anh vi phạm các nghĩa vụ theo Nghị định thư về Ireland / Bắc Ireland sẽ cho phép EU sử dụng các biện pháp pháp lý có sẵn theo Thỏa thuận Brexit. Bước đầu tiên, điều này liên quan đến việc khởi kiện vi phạm trong các trường hợp cụ thể do Nghị định thư quy định (Điều 12 (4)).
Các thủ tục hành động pháp lý hiện đang được tiến hành. Động thái của Vương quốc Anh là "vi phạm các điều khoản thực chất của Nghị định thư về Ireland / Bắc Ireland và nghĩa vụ thiện chí theo Thỏa thuận Brexit". Trong một tuyên bố mạnh mẽ đưa ra đêm ngày 03/3, Ủy ban châu Âu cho biết, Vương quốc Anh đã vi phạm điều khoản thiện chí của Thỏa thuận Brexit và được cho là sẽ vi phạm luật pháp quốc tế lần thứ hai.
Tháng 9 năm ngoái, Bộ trưởng Bắc Ireland Brandon Lewis trình bày trước Hạ viện rằng, Vương quốc Anh sẽ vi phạm luật pháp quốc tế bằng cách thực hiện hành động đơn phương về Nghị định thư Bắc Ireland thông qua Dự luật Thị trường Nội bộ. Điều này khiến Anh có thể trở thành một đối tác không được tin tưởng. Động thái của Vương quốc Anh thực sự không được hoan nghênh và chính "Chính phủ Anh về cơ bản đã phá vỡ Nghị định thư" và các cam kết của chính họ một lần nữa.
Tuy nhiên, người phát ngôn chính thức của Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết đã hợp tác chặt chẽ với EU trong suốt giai đoạn Brexit, không chỉ về Nghị định thư Bắc Ireland mà về hiệp định thương mại tự do hậu Brexit đạt được vào phút chót của đêm Giáng sinh năm ngoái. Anh tiếp tục hợp tác chặt chẽ với EU thông qua quy trình của Ủy ban Hỗn hợp và vẫn cam kết với Nghị định thư Bắc Ireland nhưng muốn giải quyết những lĩnh vực có vấn đề đã phát sinh. Người phát ngôn khẳng định Brussels và Dublin đã được thông báo trước về hành động mà Vương quốc Anh đang thực hiện. Anh đã thông báo cho Ủy ban châu Âu ở cấp chính thức vào đầu tuần tháng 3.
VIỆT DŨNG/CONGTHUONG
Sự im lặng của Tổng thống Biden với Thổ Nhĩ Kỳ: Lời cảnh báo hay làm ngơ?
