“Hộ chiếu vaccine” là một khái niệm được nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây, đây là chứng nhận về lịch sử tiêm chủng của một người và ở đây là vaccine ngừa Covid-19. Nhiều nước đã triển khai những chiến dịch tiêm ngừa lớn, trong số những trường hợp nhập cảnh về Việt Nam gần đây đã có những người có hộ chiếu vaccine ngừa Covid-19.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, tuy đã có hộ chiếu vaccine song những trường hợp này vẫn buộc phải cách ly tập trung 14 ngày và có 2 lần xét nghiệm âm tính; giống như những trường hợp nhập cảnh khác.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng Bộ Y tế cũng cho biết thêm đến thời điểm này Việt Nam chưa công nhận hộ chiếu vaccine và chưa có thay đổi trong các biện pháp phòng chống dịch cũng như biện pháp cách ly với người nhập cảnh dù có hộ chiếu vaccine.
Nhiều người kỳ vọng hộ chiếu vaccine là một giải pháp để thế giới sống chung với đại dịch, để mở cửa lại nền du lịch. Tuy nhiên, vấn đề này hiện nay vẫn còn rất nhiều tranh cãi. Sự thành công của hộ chiếu vaccine sẽ phụ thuộc vào hiệu quả của vaccine. Tuy nhiên, đến nay chúng ta vẫn còn biết chưa thật đầy đủ về hiệu quả của tất cả các loại vaccine trong việc ngăn chặn sự lây lan của Covid-19.
Tổ chức Y tế Thế giới kêu gọi thận trọng, yêu cầu các nhà chức trách và các nhà điều hành du lịch không đưa ra bằng chứng về việc tiêm chủng như một điều kiện để đi du lịch quốc tế. Lý do vì hiệu quả của vaccine trong việc ngăn ngừa lây truyền chưa rõ ràng và nguồn cung cấp vaccine toàn cầu còn hạn chế.
Đồng thời, nhiều chuyên gia cũng cho rằng, cũng cần phải lưu ý đến các rủi ro khi công nhận hộ chiếu vaccine vì những lý do sau đây:
Thứ nhất, trước đây để nghiên cứu ra một vaccine cần 4-5 năm, thậm chí 10 năm; trong khi đó vaccine phòng Covid-19 được nghiên cứu, cấp phép trong điều kiện khẩn cấp. Vì thế, có thể có một số vấn đề chúng ta chưa biết hết được như các vắc xin khác nhau, hiệu lực bảo vệ khác nhau; có vaccine chưa biết được giảm lây nhiễm như thế nào mà chỉ giảm mức độ nặng của bệnh, giảm triệu chứng; cũng chưa biết kháng thể bảo vệ tồn tại trong cơ thể bao lâu; người mới tiêm vaccine cũng chưa có miễn dịch bảo vệ ngay;
Thứ hai là do vấn đề biến đổi của virus, vaccine có thể không còn tác dụng;
Thứ ba là có thể xảy ra các trường hợp hộ chiếu giả;
Cũng theo chuyên gia tình hình dịch tại Việt Nam hiện đã ổn định, dù chưa tiêm vắc xin được như nhiều nước nhưng đang áp dụng các biện pháp chống dịch hiệu quả. Chung quan điểm này, một chuyên gia đầu ngành về bệnh truyền nhiễm tại Hà Nội cũng nhấn mạnh các vaccine có hiệu lực bảo vệ khác nhau, không có vaccine nào có hiệu lực bảo vệ 100%.
Do đó, dù tiêm vaccine nhưng vẫn cần áp dụng tốt các biện pháp dự phòng bệnh. Người tiêm vaccine có thể có miễn dịch nhưng virus biến thể thì có thể vaccine không có tác dụng.
VŨ THỦY
UNICEF cần bổ sung 1 tỉ USD hỗ trợ các nước nghèo tiếp cận vaccine
