LSVNO - Mạo danh luật sư để hành nghề luật sư dưới bất kỳ hình thức nào sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi giả mạo luật sư “hành nghề” trái luật hoặc có thể bị xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Thực tiễn đã xuất hiện không ít trường hợp cá nhân giả danh luật sư để người dân tin tưởng nhờ tư vấn pháp luật, nhờ nhận ủy quyền tham gia tố tụng để trục lợi Nhiều vụ kiện tụng, tố cáo luật sư giả đã diễn ra, đã có trường hợp giả danh bị xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo Điều 92 Luật Luật sư, cá nhân không đủ điều kiện hành nghề luật sư mà hành nghề luật sư dưới bất kỳ hình thức nào thì bị buộc phải chấm dứt hành vi vi phạm, bị phạt tiền theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại, thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật. Tổ chức không đủ điều kiện hành nghề luật sư mà hành nghề luật sư dưới bất kỳ hình thức nào thì bị buộc phải chấm dứt hành vi vi phạm, bị xử lý theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; nếu gây thiệt hại, thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Trước đây, Nghị định 60/2009/NĐ-CP ngày 23/7/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tư pháp thiếu quy định xử lý vi phạm hành chính đối với chế với cá nhân giả mạo luật sư hành nghề luật sư bất hợp pháp nên dẫn đến việc các đối tượng lợi dụng công khai xưng danh luật sư để trục lợi.. nhiều vụ vi phạm chưa đến mức phải truy cứu TNHS không thể xử lý vi phạm hành chính.
Khắc phục hạn chế này, Nghị định 110/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, có hiệu lực thi hành từ ngày 11/11/2013 và thay thế Nghị định số 60/2009/NĐ-CP đã bổ sung hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả trong hoạt động luật sư.
Theo đó, những trường hợp làm giả chứng chỉ hành nghề luật sư, giấy đăng ký hành nghề luật sư,giấy phép hành nghề luật sư tại Việt Nam, giấy chứng nhận về việc tham gia tố tụng, giấy chứng nhận người bào chữa; Mạo danh luật sư để hành nghề luật sư dưới bất kỳ hình thức nào... sẽ bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng. Biện pháp khắc phục hậu quả: Hủy bỏ giấy tờ giả; Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm nói trên.
Trong trường hợp có đủ dấu hiệu của hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản phải truy cứu TNHS theo quy định tại Điều 139 của BLHS 1999 (Điều 174 BLHS 2015).
Như đã thông tin, hiện Cơ quan CSĐT Công an quận Thủ Đức đang xác minh đơn của chị Văn Thị Thanh Thủy (34 tuổi, ngụ Q.9, TP.HCM) tố cáo ông Trần Văn Tuấn (32 tuổi, ngụ Q.Gò Vấp) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong đơn tố cáo, chị Thủy cho biết em trai của chị là Văn Tấn Ninh đang bị truy tố về tội giết người. Mong muốn có luật sư bào chữa cho em mình, gia đình chị Thủy tìm đến Trần Văn Tuấn. Tuấn tự xưng là luật sư thuộc văn phòng luật sư Vi Bảo, có thể bào chữa cho em trai chị Thủy.
Ngày 25/12/2017, ông Tuấn mang theo hợp đồng dịch vụ pháp lý của Công ty TNHH MTV Qua Naf (có địa chỉ trụ sở tại P.8, Q.Gò Vấp) do ông làm giám đốc đến nhà chị Thủy. Tại đây, ông Văn Giỏi - cha chị Thủy - ký hợp đồng bào chữa và đưa cho ông Tuấn 30 triệu đồng.
Trong thời gian này, ông Tuấn thường nhắn tin nói mình đang tiến hành làm thủ tục đăng ký bào chữa cho bị can Ninh. Chị Thủy xin được đi theo nhưng Tuấn từ chối. Nghi ngại, chị Thủy đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương để hỏi thủ tục bào chữa cho em mình đến đâu.
Cơ quan này trả lời do chưa cung cấp giấy tờ có xác nhận về mối quan hệ của ông Trần Văn Tuấn với bị can Ninh nên chưa đủ cơ sở để làm thủ tục đăng ký bào chữa cho Ninh.
Thấy tình hình có vẻ không ổn, chị Thủy và ông Giỏi nhiều lần gọi điện yêu cầu ông Tuấn trả lại tiền nhưng ông Tuấn không hợp tác. Sau đó, tại Công an P.6 (quận Gò Vấp), ông Tuấn viết giấy cam kết trả tiền cho gia đình chị Thủy vào ngày 19/1 nhưng cho đến nay ông Tuấn vẫn không trả tiền.

Chị Văn Thị Thanh Thủy - người tố cáo ông Trần Văn Tuấn là luật sư "dỏm" - Ảnh: T.M.
Trong thời gian cơ quan công an thụ lý đơn tố cáo của chị Thủy, ông Tuấn nhiều lần nhắn tin thách thức chị Thủy và gia đình tố cáo ông Tuấn đến cơ quan công an.
Theo xác minh tại phòng đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch - đầu tư TP.HCM, Công ty TNHH MTV Qua Naf đăng ký kinh doanh 21 ngành nghề nhưng không có chức năng tư vấn pháp lý.
Trong hợp đồng dịch vụ pháp lý giữa Công ty TNHH MTV Qua Naf và ông Văn Giỏi, Tuấn giải thích Công ty TNHH MTV Qua Naf tức là văn phòng luật sư Vi Bảo.
Tuy nhiên, đại diện Sở Tư pháp TP. HCM cho biết hiện nay trên địa bàn TP. HCM không có văn phòng luật sư Vi Bảo như thể hiện trên hợp đồng. Liên đoàn Luật sư Việt Nam cũng xác nhận người tên Trần Văn Tuấn (sinh năm 1986) không phải là luật sư.
Tại địa chỉ có trụ sở Công ty TNHH MTV Qua Naf, chủ nhà cho biết: "Tôi cho thuê nhà một tháng chỉ 5 triệu đồng nhưng ông Tuấn không trả tiền nên tôi đuổi đi cách đây gần 3 năm, từ đó tới nay rất nhiều người đến đây đòi nợ như thế này".
Trao đổi qua điện thoại, ông Trần Văn Tuấn - người bị tố cáo - nói: "Khi dùng pháp nhân Công ty TNHH MTV Qua Naf ký hợp đồng pháp lý với ông Văn Giỏi, tôi có nói rằng đây chỉ là cam kết để thực hiện giao dịch, gia đình chị Thủy đồng ý.
Nhưng khi cơ quan điều tra yêu cầu cung cấp giấy tờ xác nhận mối quan hệ giữa tôi và bị can Ninh thì tôi có nói gia đình chị Thủy ký ủy quyền nhưng họ không đồng ý.
Sau đó tôi nói sẽ cử một người là luật sư tham gia vụ án, chị Thủy cũng không chịu và hủy hợp đồng. Trong hợp đồng, tôi không xưng danh là luật sư mà chỉ xưng là người bào chữa".
Tiếp nhận thông tin này, chị Thủy nói: "Ông Tuấn nói không đúng, khi đưa hợp đồng ông Tuấn nói ba tôi phải ký vô đó, khi nào ba tôi không còn thì tôi mới được ký. Ký xong, nộp công an thì mới cấp giấy cho luật sư bào chữa.
Ông Tuấn đưa ra nhiều thông tin để nói là luật sư, nhưng đến khi không thể làm thủ tục bào chữa, ông Tuấn mới yêu cầu gia đình tôi ký giấy ủy quyền nhưng ông Tuấn không là luật sư, không quan hệ gì với gia đình thì làm sao tôi ký ủy quyền cho ông ấy".
LS Hồng Hà