Nhà văn hóa thôn xóm Khe, xã Đại Bình bỏ hoang không sử dụng từ năm 2012 đến nay.
Lấy đất của dân xây dựng nhà văn hóa… rồi bỏ hoang không dùng!
Theo phản ánh của bà Bùi Thị Đa, thôn xóm Khe, xã Đại Bình, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh, ngày 10/02/2002 bà nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa đất diện tích khoảng 300m2 của bà Nguyễn Thị Nhân thửa đất số 579, 581, tờ bản đồ số 44, tại thôn xóm Khe, xã Đại Bình, huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh. Việc chuyển nhượng hai bên được lập thành văn bản và có chứng thực của UBND xã Đại Bình. Tại thời điểm đó thửa đất có nhà ở, cây lâu năm và hoa màu.
Năm 2004, UBND xã Đại Bình đã lấy đất của bà Đa để xây dựng nhà văn hóa nhưng không có quyết định thu hồi đất, không có phương án bồi thường, hỗ trợ, không có văn bản hiến tặng đất, hoặc mượn đất của bà Đa.
Đến năm 2012, UBND xã Đại Bình lại xây dựng nhà văn hóa thôn Xóm Khe ở một địa điểm khác. Từ đó, nhà văn hóa cũ (được xây dựng trên đất bà Đa) bỏ hoang, không sử dụng.
Theo xác minh của phóng viên, hiện nay là nhà bỏ hoang, xuống cấp nhiều năm không sử dụng, xung quanh cây cối mọc um tùm. Cũng từ thời điểm đó, gia đình bà Đa nhiều lần đề nghị bằng văn bản UBND xã Đại Bình, UBND huyện Đầm Hà trả lại đất để gia đình sử dụng.
Chính quyền giải quyết bất nhất, người dân lãnh đủ!
Sự việc tưởng như đơn giản khi chính quyền không dùng nhà văn hóa thì trả lại đất cho người dân sử dụng. Tuy nhiên, ròng rã hơn chục năm qua từ năm 2012, bà Đa liên tục làm đơn khiếu nại, đơn kêu cứu đến chính quyền từ xã, huyện đến tỉnh Quảng Ninh với mong muốn được trả lại đất để gia đình bà sử dụng nhưng vẫn chưa được giải quyết triệt để.
Cụ thể, năm 2017, UBND huyện Đầm Hà đã ban hành Văn bản số 833/UBND ngày 25/5/2017 kết luận rằng: “Hiện nay thôn Xóm Khe đã có nhà văn hóa mới, nếu không sử dụng nhà văn hóa cũ thì yêu cầu UBND xã Đại Bình khẩn trương phối hợp với Phòng Tài chính – Kế hoạch hoàn thiện thủ tục thanh lý nhà văn hóa cũ theo quy định; sau khi hoàn thiện thủ tục thanh lý nhà văn hóa cũ, yêu cầu UBND xã Đại Bình trả lại thửa đất trên cho hộ gia đình bà Đa sử dụng” và “không có giấy tờ gì thể hiện bà Bùi Thị Đa cho mượn hay hiến đất”.
Tiếp đó, ngày 17/8/2018, UBND huyện Đầm Hà ban hành Quyết định số 3654/QĐ-UBND về việc phê duyệt thanh lý nhà văn hóa thôn Xóm Khe (cũ) và Quyết định số 3655/QĐ-UBND đồng ý cho tháo dỡ nhà văn hóa cũ tại thôn Xóm Khe (trên thửa đất của gia đình bà Đa) do xuống cấp và không sử dụng được. Cũng theo quyết định trên, giá trị còn lại của nhà văn hóa là 10.889.000 đồng.
Tuy nhiên, đến năm 2022, UBND xã Đại Bình lấy lý do nhà văn hóa vẫn đang có nhu cầu sử dụng và từ chối trả lại đất cho gia đình bà Đa. Việc này đã và đang gây bức xúc cho gia đình bà Đa. Trong các văn bản gửi UBND huyện Đầm Hà và các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Quảng Ninh, bà Đa trình bày: Gia đình bà chưa bao giờ từ bỏ quyền sử dụng đối với thửa đất trên. Bà cũng chưa nhận được một giải pháp giải quyết thấu tình, đạt lý của chính quyền các cấp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà.
Quyết định phê duyệt thanh lý nhà văn hóa thôn xóm khe, xã Đại Bình.
Căn cứ khoản 2 Điều 44 Luật Đất đai năm 2003 thì UBND cấp xã không có thẩm quyền thu hồi đất trong trường hợp của hộ gia đình bà Đa. Nếu bà Đa không hiến tặng đất để thực hiện dự án xây dựng nhà văn hóa (cũ) của thôn thì UBND huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh phải ban hành Quyết định thu hồi đất và lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho hộ gia đình bà Đa. Tuy nhiên, tại Văn bản số 127/UBND ngày 08/6/2022 UBND xã Đại Bình trả lời đơn đề nghị của bà Bùi Thị Đa viện lý do hiện nay đã dừng việc thanh lý nhà văn hóa để dừng trả lại thửa đất cho bà Bùi Thị Đa.
Theo Điều 116 Luật Đất đai năm 2003 thì UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có trách nhiệm xem xét, giải quyết trả lại đất cho người đã cho mượn hoặc bồi thường bằng tiền, hoặc giao đất mới, chỗ ở mới nếu đất đó đã giao cho người khác sử dụng. Trong khi đó, theo quy định Luật Đất đai việc thu hồi đất cần phải có quyết định hành chính về việc thu hồi thửa đất cụ thể và bố trí phương án bồi thường, hỗ trợ để đảm bảo quyền lợi người có đất bị thu hồi.
Như vậy, trong vụ việc trên cách giải quyết của các cấp chính quyền đã gây ảnh hưởng đến quyền lợi hộ gia đình bà Đa. Dư luận đặt ra câu hỏi có hay không việc xem nhẹ quyền lợi người dân trong vụ việc trên? Cơ quan chuyên trách đã làm tròn trách nhiệm hay chưa? Hi vọng các cấp chính quyền trong tỉnh Quảng Ninh kịp thời quan tâm tháo gỡ vướng mắc vụ việc và sớm có phương án giao trả lại đất cho gia đình bà Bùi Thị Đa.
HƯNG NGUYÊN