Toàn cảnh Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Theo đó, kết quả biểu quyết điện tử tại phiên họp cho thấy, có 443 đại biểu Quốc hội tán thành thông qua luật, chiếm 88,96%. Như vậy, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở đã chính thức được thông qua với tỉ lệ tán thành cao.
Phát biểu tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, trong 05 dự thảo Luật được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này, dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở là luật mới và lần đầu được xem xét thông qua, là dấu ấn của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV trong việc kịp thời thể chế hóa đường lối Đại hội Đảng lần thứ XIII và định hướng chương trình xây dựng pháp luật cả nhiệm kỳ khóa XV.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng cho hay, quá trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật được tiến hành dân chủ, thận trọng và khẩn trương. Các đại biểu Quốc hội đã đưa ra nhiều ý kiến tâm huyết, trí tuệ, toàn diện để xây dựng dự án luật.
Trước đó, thay mặt UBTV Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đã giải trình một số vấn đề của dự thảo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Về bố cục của dự thảo Luật, sau khi tiếp thu, chỉnh lý theo ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật có 06 Chương, 91 Điều - giảm 01 Điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4.
Một nội dung đáng chú ý là về việc điều chỉnh việc thực hiện dân chủ ở cơ sở ở tổ chức có sử dụng lao động trong dự luật. Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến của các cơ quan, UBTV Quốc hội đã chỉ đạo tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng: Việc thực hiện dân chủ ở cơ sở do nhiều văn bản pháp luật điều chỉnh. Trong đó, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở tập trung quy định việc thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước.
Đối với doanh nghiệp, tổ chức khác có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động thuộc khu vực ngoài Nhà nước thì thực hiện theo các quy định chung tại Chương I của luật này; đồng thời dẫn chiếu thực hiện theo pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan về thực hiện dân chủ tại nơi làm việc (Điều 82).
Đáng chú ý, về thực hiện dân chủ ở cơ quan, đơn vị (Chương III), trong quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị không quy định về tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong dự thảo Luật vì nội dung này chủ yếu được kế thừa từ Nghị định số 04/2015/NĐ-CP của Chính phủ, trong khi việc thực hiện Nghị định này trên thực tế còn nhiều khó khăn, vướng mắc.
Nói rõ thêm về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh, một trong những phương thức hữu hiệu để cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện dân chủ tại cơ quan, đơn vị là thông qua hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, người lao động để trao đổi, bàn và quyết định.
Quá trình tổng kết cho thấy, nguyên nhân của việc tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hiện nay vẫn còn hình thức, chưa phát huy đầy đủ hiệu quả trong thực tế một mặt là do người đứng đầu cơ quan, đơn vị thiếu trách nhiệm trong việc triển khai thực hiện, nhưng mặt khác là do nội dung này đang được điều chỉnh trong các văn bản dưới luật với các quy định còn chưa đầy đủ, cụ thể.
“Vì vậy, việc luật hóa các nội dung này trong dự thảo Luật là cần thiết”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nói.
Tuy nhiên, cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, để khắc phục những tồn tại, bất cập nêu trên và bảo đảm tính khả thi, phát huy được hiệu quả thực chất, trên cơ sở tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, UBTV Quốc hội đã rà soát, chỉnh lý Điều 51 của dự thảo Luật theo hướng quy định cụ thể, chặt chẽ hơn việc tổ chức hội nghị cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.
NGUYỄN QUÝ