Vị trí, chức năng và nguyên tắc tổ chức bộ máy
Nghị định làm rõ vị trí và chức năng của bộ theo Điều 22 và 23 Luật Tổ chức Chính phủ. Theo đó, tổ chức bộ máy được định hướng theo tinh thần quản lý đa ngành, đa lĩnh vực, bảo đảm tinh gọn, hiệu quả và rõ ràng về phân cấp, phân quyền.
Nghị định quy định Bộ trưởng chịu trách nhiệm toàn diện về mọi hoạt động của bộ. Số lượng cấp phó trong các cơ quan, tổ chức trực thuộc phải được xác định theo nguyên tắc không vượt quá số lượng cấp phó của tổ chức cấp trên trực tiếp, trừ trường hợp đặc biệt cần xem xét tăng thêm theo thẩm quyền. Bộ cũng được yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền và thực hiện công khai, minh bạch, hiện đại hóa trong quản lý.
Bộ có nhiệm vụ trình Chính phủ, Thủ tướng xem xét, quyết định hoặc trình cấp có thẩm quyền đối với chiến lược, chính sách, quy hoạch, kế hoạch về ngành, lĩnh vực; đồng thời tổ chức triển khai các chương trình, dự án đã được phê duyệt. Bộ thực hiện quản lý tài chính, tài sản, công chức, viên chức, biên chế, cải cách hành chính và các nhiệm vụ khác theo quy định pháp luật.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Cơ cấu tổ chức của bộ: Vụ, Cục, Văn phòng và đơn vị sự nghiệp
Cơ cấu tổ chức của bộ gồm Vụ và tương đương; Văn phòng; Thanh tra; Cục và tương đương; cùng các đơn vị sự nghiệp công lập. Các đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện chức năng nghiên cứu chiến lược, thông tin tuyên truyền, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.
Vụ thuộc bộ là đơn vị tham mưu tổng hợp hoặc chuyên sâu về quản lý nhà nước, không có tư cách pháp nhân, con dấu hay tài khoản riêng. Vụ trưởng được ký thừa lệnh Bộ trưởng các văn bản liên quan đến chuyên môn. Vụ được thành lập khi đáp ứng các tiêu chí về chức năng, phạm vi quản lý và có tối thiểu 15 biên chế công chức.
Văn phòng bộ thực hiện nhiệm vụ tham mưu tổng hợp về kế hoạch công tác, theo dõi, đôn đốc các đơn vị; đồng thời đảm nhiệm công tác hành chính, văn thư, cải cách thủ tục hành chính, quản trị nội bộ và quản lý cơ sở vật chất. Văn phòng có cơ cấu gồm các phòng và đơn vị sự nghiệp (nếu có).
Cục thuộc bộ là cơ quan tham mưu và tổ chức thực thi pháp luật đối với ngành, lĩnh vực. Cục loại 1 quản lý tập trung, thống nhất ở trung ương; Cục loại 2 tham mưu và xử lý các vấn đề cụ thể theo phân cấp của Bộ trưởng. Cục được thành lập khi có đối tượng quản lý rõ ràng, được phân cấp đầy đủ và có tối thiểu 30 biên chế công chức. Cơ cấu tổ chức của cục có thể gồm ban hoặc phòng, văn phòng, thanh tra, chi cục và đơn vị sự nghiệp công lập.
Nghị định quy định nguyên tắc không tổ chức phòng trong vụ, trừ trường hợp đặc biệt như vụ mới hợp nhất từ ba đầu mối trở lên hoặc có từ 45 biên chế công chức. Khi được thành lập, mỗi phòng phải có tối thiểu 15 biên chế.
Quy định về số lượng cấp phó tại các cấp tổ chức
Nghị định đưa ra quy định chi tiết về số lượng cấp phó ở từng cấp tổ chức nhằm bảo đảm bộ máy tinh gọn, hợp lý.
Số lượng cấp phó của người đứng đầu vụ, văn phòng, thanh tra, Cục loại 2 và đơn vị sự nghiệp công lập được bố trí bình quân không quá 03 người. Trường hợp các đơn vị được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ nhiều cơ quan, số lượng cấp phó có thể được tăng thêm theo mức quy định.
Đối với Cục loại 1, số lượng cấp phó tối đa bình quân là 04 người.
Tại cấp phòng của vụ, văn phòng, thanh tra, số lượng cấp phó không quá 03 người, trừ các trường hợp có số biên chế từ 07 đến 09 hoặc từ 10 đến 15 được bố trí tương ứng 01 hoặc tối đa 02 cấp phó.
Chi cục thuộc cục loại 1 được bố trí bình quân không quá 03 cấp phó, trường hợp đặc biệt có thể bố trí không quá 04 cấp phó. Chi cục thuộc Cục loại 2 được bố trí số cấp phó theo quy mô tổ chức và khối lượng công việc, có thể từ 01 đến tối đa 03 người tùy điều kiện.
Nghị định cũng quy định cụ thể số lượng cấp phó của các đội thuộc chi cục loại 1, không vượt quá số cấp phó của chi cục theo quy định hiện hành.
