Ngày 02/10, liên quan đến ảnh hưởng của bão số 10, trên địa bàn TP. Hà Nội có mưa lớn kéo dài gây ngập úng trên diện rộng, Sở Xây dựng TP. Hà Nội đã nêu nguyên nhân ngập úng là do mưa quá lớn, liên tục, kéo dài vượt công suất thiết kế của hệ thống thoát nước đô thị (310mm/2ngày) như tại Ô Chợ Dừa là khoảng 527,2mm (vượt 170%); Hai Bà Trưng là 407,7mm (vượt 131,5%), gây quá tải hệ thống thoát nước.
Ngoài ra, khi hệ thống thoát nước quá tải, mưa lớn tiếp tục nên nước chảy tràn trên mặt đường dồn về các điểm trũng thấp làm các điểm trũng thấp ngập sâu.
Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 gây mưa lớn toàn vùng dẫn đến mực nước các sông ngoại thành Hà Nội dâng cao trên báo động I, II việc tiêu thoát nước tự chảy không thực hiện được.
Các công trình tiêu thoát nước nông nghiệp quá tải, nước rút chậm ảnh hưởng đến tiêu thoát nước đô thị.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Cũng theo Sở Xây dựng TP. Hà Nội, hệ thống thoát nước đang trong quá trình đầu tư xây dựng, chưa đồng bộ, các công trình đầu mối thoát nước, hồ điều hòa theo Quy hoạch thực hiện chậm.
Hạ tầng thoát nước tại một số đô thị mới chưa đồng bộ. Hệ thống thoát nước trong nội khu được đầu tư xây dựng nhưng chưa khớp nối đồng bộ với hệ thống tiêu thoát nước khu vực.
Cùng với đó, cao độ của các khu vực phát triển mới không đồng bộ với cao độ nền khu vực, một số khu đô thị có cốt nền thấp hơn khu vực xung quanh nên khi mưa lớn, nước chảy theo mặt đường dồn về nhanh gây ra các điểm ngập cục bộ, trong khi các nguồn xả và các trạm bơm đầu mối hiện nay chưa được xây dựng.
Đặc biệt, khu vực đô thị phát triển dọc theo các tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ được xây dựng có cốt cao độ cao hơn đường hiện trạng nên khi mưa lớn đường bị ngập.
Trước tình hình đó, về giải pháp trước mắt, Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, các phòng, trung tâm liên quan của Sở cùng các đơn vị thoát nước đã và đang vận hành tối đa công suất các công trình đầu mối thoát nước hiện có để hạ mực nước đệm trên sông, hồ nội đô, ưu tiên thoát nước cho lưu vực Tô Lịch qua sông Tô Lịch về trạm bơm Yên Sở bằng các cửa điều tiết A, B, C hồ điều hòa Yên Sở; phối hợp các đơn vị thủy lợi vận hết công suất các trạm bơm tiêu nông nghiệp như Yên Nghĩa, Khê Tang, Ngoại Độ, Vân Đình, Đông La, Đào Nguyên… đảm bảo thoát nước cho sông Nhuệ; triển khai các công trình xử lý chống úng ngập cục bộ, tiêu thoát nước trực tiếp ra hệ thống sông, mương, hồ hiện có.
Thông tin thêm về giải pháp trong thời gian tới, Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, đối với khu vực nội đô (lưu vực Tô Lịch) sẽ tăng khả năng tiêu thoát của hệ thống về trạm bơm Yên Sở đáp ứng yêu cầu lượng mưa lớn hơn lượng mưa thiết kế trên 310mm/2 ngày như cải tạo trạm bơm Yên Sở đáp ứng yêu cầu vận hành liên tục với trận mưa lớn kéo dài; cải tạo tăng khả năng tiêu nước của tuyến sông hạ lưu Kim Ngưu nối sông Tô Lịch với trạm bơm Yên Sở; triển khai các công trình xử lý úng ngập cục bể chứa nước (tại khu vực đất công, công viên, vườn hoa) kết hợp trạm bơm chuyển bậc, tăng khả năng tiêu thoát ra các nguồn tiêu.
Song song với đó, các đơn vị liên quan điều chỉnh quy trình vận hành hạ mực nước sông, hồ trong mùa mưa, trước các trận mưa bão…; phối hợp điều tiết hỗ trợ tiêu thoát nước nội ngoại thị.
Sở Xây dựng TP. Hà Nội cũng khẩn trương hoàn thiện Đề án xử lý úng ngập cục bộ trong quý IV/2025 báo cáo UBND TP. Hà Nội phê duyệt để tổ chức triển khai thực hiện; tập trung đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án chống úng ngập cục bộ trong quý IV/2025, bổ sung các dự án cấp bách ứng phó các trận mưa cường độ lớn như bão số 10 vừa qua và cơn bão số 5 với lượng mưa trên 500mm/2 ngày.
Đối với khu vực thuộc lưu vực sông Nhuệ sẽ nạo vét sông Nhuệ để tăng khả năng tiêu thoát nước và dung tích chứa của sông Nhuệ.
Các đơn vị liên quan tập trung hoàn thành các công trình thoát nước nhằm phát huy công suất trạm bơm tiêu Yên Nghĩa 120m3/s (xây dựng hồ Yên Nghĩa 2, 3, kênh La Khê, cửa xả ra sông Đáy), bổ sung các họng xả vào kênh La Khê để đưa nước về trạm bơm Yên Nghĩa; nạo vét kênh tiêu T3A, T3B đưa nước về trạm bơm Yên Nghĩa, điều chỉnh, cải tạo trạm bơm Đông La, Đào Nguyên đáp ứng yêu cầu thoát nước đô thị.
Để tiêu thoát nước kịp thời, Sở Xây dựng TP. Hà Nội cũng nêu giải pháp triển khai hệ thống thoát nước lưu vực Tả Nhuệ giai đoạn I, Hữu Nhuệ khu vực Hà Đông tính toán với khả năng tiêu thoát nước với cường độ mưa lớn hơn 310 mm/2 ngày, kiểm soát được mực nước sông Nhuệ; tập trung triển khai cụm công trình đầu mối Liên Mạc; cải tạo trạm bơm Thụy Phương và hệ thống mương từ kênh tưới thành hệ thống tiêu thoát nước đô thị ra sông Nhuệ, bổ cập nước cho sông Tô Lịch; bổ sung công trình trạm bơm cục bộ giải quyết úng ngập tại các đô thị đã đầu tư xây dựng có cốt địa hình thấp như khu như: Linh Đàm, Yên Xá, Văn Phú, Việt Hưng, Geleximco, Dương Nội, An Hưng, Trung Hòa Nhân Chính…
Về giải pháp lâu dài phòng chống úng ngập, theo Sở Xây dựng TP. Hà Nội, trong quá trình triển khai lập Quy hoạch cao độ nền thoát nước thủ đô Hà Nội đến năm 2045 tầm nhìn đến năm 2065 sẽ được tính toán với khả năng ứng phó biến đổi khí hậu với trận mưa có cường độ lớn hơn 310mm/2 ngày; triển khai các công trình đầu mối thoát nước trên các hệ thống tiêu thoát nước chính của Thủ đô theo Quy hoạch thoát nước được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 725/QD-TTg...
Đồng thời, các sở, ngành, địa phương và đơn vị liên quan thực hiện nghiêm Kế hoạch số 312/KH-UBND ngày 28/12/2021 về phát triển hệ thống thoát nước và xử lý nước thải giai đoạn 2021-2025 của UBND TP. Hà Nội; đồng thời xác định các giải pháp thoát nước từng khu vực phù hợp với điều kiện tự nhiên, hiện trạng khu vực; nghiên bổ sung quy định bổ sung công trình chứa nước mưa tại các công trình xây dựng mới để tái sử dụng và điều tiết giảm thiểu úng ngập; tập trung nguồn lực triển khai sớm các dự án đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước chính...
Sớm khắc phục tình trạng ngập úng do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 tại Hà Nội
Ngày 02/10, UBND TP. Hà Nội đã ban hành Văn bản số 5382/UBND-ĐT về việc khẩn trương thực hiện đồng bộ các giải pháp, sớm khắc phục tình trạng ngập úng do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 trên địa bàn Thành phố.
Theo văn bản, trong những ngày vừa qua (đặc biệt ngày 30/9/2025), do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10, trên địa bàn Thành phố có mưa lớn, với cường độ cao, trong thời gian dài (ghi nhận lượng mưa tại các khu vực: phường Ô Chợ Dừa là 421mm; phường Hai Bà Trưng là 323,9mm; phường Hoàng Liệt là 205,9mm; xã Vĩnh Thanh là 331,3mm, xã Thanh Trì là 205,5mm;…). Mực nước các hồ khu vực nội đô tăng cao, vượt mực nước khống chế, dẫn đến việc ngập úng cục bộ tại nhiều nơi, nhiều địa điểm trên địa bàn Thành phố, ảnh hưởng đến việc di chuyển và cuộc sống của Nhân dân.
Theo đó, UBND TP. Hà Nội giao Sở Xây dựng TP. Hà Nội chỉ đạo các đơn vị duy tu, duy trì hệ thống thoát nước trên địa bàn Thành phố: huy động 100% quân số, máy móc, trang thiết bị và có phương án giải tỏa ngay các điểm úng ngập (nhất là tại: các khu vực đô thị, khu vực trọng yếu,…); vận hành tối đa công suất các công trình đầu mối thoát nước hiện có (Trạm bơm: Yên Sở, Đồng Bông 1, Đồng Bông 2, Cổ Nhuế, Đông Trù,….) để hạ mực nước trên hệ thống theo đúng quy định.
Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Hà Nội phối hợp chặt chẽ với Sở Xây dựng trong công tác điều hòa, điều tiết giữa hệ thống thoát nước đô thị với hệ thống mương tiêu nông nghiệp, đảm bảo liên thông, liên tục; chỉ đạo các công ty duy tu, duy trì hệ thống thủy lợi có phương án vận hành tối đa công suất các trạm bơm tiêu nông nghiệp (Yên Nghĩa, Khe Tang, Ngoại Độ, Vân Đình, Đông La….) đảm bảo thoát nước ra sông Nhuệ được liên tục, an toàn.
UBND các xã, phường chủ động triển khai các biện pháp ứng phó đảm bảo an toàn tài sản, ổn định cuộc sống của Nhân dân; tuyên truyền, vận động Nhân dân phối hợp với các đơn vị công ích trên địa bàn tiến hành kiểm tra, tua vớt rác, thu dọn tấm chắn, vật cản tại các cửa ga, ghi thu, đảm bảo công tác thoát nước được liên tục; triển khai các giải pháp nhằm thoát nước cho khu vực ngõ, xóm, khu vực có cốt địa hình thấp (như lắp đặt trạm bơm cục bộ).
UBND Thành phố cũng giao Sở Xây dựng TP. Hà Nội khẩn trương thực hiện đồng bộ các chỉ đạo của UBND Thành phố tại Thông báo số 565/TB-VP ngày 09/9/2025 của Văn phòng UBND Thành phố (như: đẩy nhanh tiến độ triên khai Quy hoạch thoát nước và cao độ nền Thủ đô; đẩy nhanh tiến độ hoàn chỉnh hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư tuyến đường Nguyễn Hoàng Tôn,…); kịp thời tham mưu, đề xuất, báo cáo UBND Thành phố xem xét, giải quyết các nội dung còn vướng mắc.
Ngoài ra, các Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình thuộc Thành phố: Hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp, Dân dụng: khẩn trương tập trung đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư và triển khai các dự án đầu tư (các Dự án: Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa; công trình đầu mối Liên Mạc; hệ thống thoát nước Tả sông Nhuệ, hữu sông Nhuệ; các tuyến đường số 3, số 5 vào Khu đô thị Tây Hồ Tây,….) để tạo kết nối, liên thông hệ thống hạ tầng và hoàn chỉnh hệ thống thoát nước theo các lưu vực và theo quy hoạch.
