Cụ thể, theo Điều 4 Nghị quyết 01/2025/NQ-HĐTP kể từ ngày 01/7/2025, TAND cấp tỉnh thực hiện thẩm quyền sơ thẩm vụ án hình sự, hành chính, vụ việc dân sự, giải quyết phá sản và các vụ việc khác mà TAND cấp tỉnh đã thụ lý trước ngày 01/7/2025 nhưng chưa giải quyết xong.
Sơ thẩm vụ án, vụ việc mà bản án, quyết định sơ thẩm của TAND cấp tỉnh bị hủy để giải quyết lại theo thủ tục sơ thẩm; Phúc thẩm vụ án, vụ việc mà bản án, quyết định của TAND cấp huyện, TAND khu vực chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị...
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Đặc biệt, Nghị quyết 01/2025/NQ-HĐTP hướng dẫn chi tiết thẩm quyền xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND cấp huyện (trước đây), TAND khu vực trong các trường hợp cụ thể.
Đồng thời, giải quyết khiếu nại, kiến nghị, kháng nghị quyết định của TAND cấp huyện, TAND khu vực trong việc xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại TAND, việc đưa người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; Giải quyết đề nghị xem xét lại, kháng nghị quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản, quyết định tuyên bố doanh nghiệp, hợp tác xã phá sản của TAND cấp huyện, TAND khu vực.
Xem xét, ra quyết định công nhận hoặc không công nhận kết quả hòa giải thành, đối thoại thành tại Tòa án trong một số trường hợp; Giải quyết khiếu nại đối với quyết định, hành vi trong tố tụng của người tiến hành tố tụng; xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định của TAND cấp huyện đã có hiệu lực pháp luật mà TAND cấp cao đã thụ lý trước ngày 01/7/2025 nhưng chưa giải quyết xong...
Ngoài ra, Chánh án TAND cấp tỉnh kiến nghị Chánh án TAND Tối cao xem xét, kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao, TAND cấp cao, TAND cấp tỉnh đã có hiệu lực pháp luật theo quy định của luật.
Bên cạnh đó, TAND cấp tỉnh sau sắp xếp cũng kế thừa quyền, trách nhiệm của các TAND cấp tỉnh được sắp xếp theo quy định của pháp luật. Đồng thời, giải quyết các vụ việc, thực hiện nhiệm vụ khác thuộc thẩm quyền của TAND cấp tỉnh theo quy định của pháp luật.
Nghị quyết 01/2025/NQ-HĐTP này có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2025.
Nghị quyết gồm 09 Điều, hướng dẫn áp dụng một số quy định về tiếp nhận nhiệm vụ, thực hiện thẩm quyền của các TAND kể từ ngày 01/7/2025 theo quy định của Luật Tổ chức TAND, Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản, Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án và các luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội có liên quan.
TAND cấp tỉnh được trao thẩm quyền giám đốc thẩm, tái thẩm từ 01/7/2025
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Luật này sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025.
Trong đó đáng chú ý, khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính, Luật Tư pháp người chưa thành niên, Luật Phá sản và Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án sửa đổi Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về thẩm quyền của TAND cấp tỉnh.
Cụ thể, TAND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục phúc thẩm những vụ việc mà bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật của TAND khu vực bị kháng cáo, kháng nghị; giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của TAND khu vực nhưng bị kháng nghị theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
TAND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy phán quyết trọng tài, đăng ký phán quyết trọng tài vụ việc theo quy định của Luật Trọng tài thương mại.
Hiện nay, Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về thẩm quyền của TAND cấp tỉnh như sau:
TAND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những vụ việc sau đây:
- Tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, trừ những tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp huyện quy định tại khoản 1 và khoản 4 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
- Yêu cầu về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 27, 29, 31 và 33 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, trừ những yêu cầu thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp huyện quy định tại khoản 2 và khoản 4 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015;
- Tranh chấp, yêu cầu quy định tại khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
TAND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp huyện quy định tại Điều 35 của Bộ luật này mà TAND cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của TAND cấp huyện.
Như vậy, từ ngày 01/7/2025, Tòa án cấp tỉnh chính thức có thẩm quyền giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của TAND khu vực nhưng bị kháng nghị theo quy định pháp luật.
