Tạo điều kiện thuận lợi cho Luật sư thực hiện trợ giúp pháp lý

(LSO) - Bộ Tư pháp đang dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 08/2017/TT-BTP ngày 15/11/2017 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định chi tiết một số điều của Luật Trợ giúp pháp lý và hướng dẫn giấy tờ trong hoạt động trợ giúp pháp lý; Thông tư số 12/2018/TT-BTP ngày 28/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp hướng dẫn một số hoạt động nghiệp vụ trợ giúp pháp lý và quản lý chất lượng vụ việc trợ giúp pháp lý. Trong đó, Bộ đề xuất sửa đổi quy định nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các Luật sư hoặc tổ chức tham gia ký hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý (TGPL).

Theo Bộ Tư pháp, đối với Thông tư số 08/2017/TT-BTP, qua theo dõi việc thực hiện quy định về hợp đồng thực hiện TGPL cho thấy, hiện nay quy định về trình tự lựa chọn Luật sư, tổ chức ký hợp đồng thực hiện TGPL còn mất thời gian, mỗi bước phải mất một khoảng thời gian tương đối dài (thời gian từ khi có thông báo đến khi nộp hồ sơ tối đa là 20 ngày, thời gian đánh giá hồ sơ tối đa là 20 ngày) phần nào chưa tạo điều kiện thuận lợi để các Luật sư hoặc tổ chức tham gia ký hợp đồng thực hiện TGPL.

Mặt khác, trước khi thực hiện mỗi vụ việc TGPL cụ thể thì tổ chức và Sở Tư pháp, cá nhân và Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương (Trung tâm) phải ký kết 1 phụ lục hợp đồng. Với trình tự như vậy sẽ mất thêm thời gian cho các bên trong quá trình thực hiện vụ việc TGPL.

Vì vậy, tại dự thảo, Bộ Tư pháp đề xuất sửa đổi quy định tại điểm d khoản 1 Điều 5 theo hướng rút ngắn thời hạn nộp hồ sơ từ 20 ngày xuống 15 ngày cho phù hợp với việc quy định điều chỉnh giảm thời gian ở các nội dung khác của dự thảo.

Về hồ sơ lựa chọn Luật sư (Điều 6), Bộ Tư pháp đề xuất bỏ quy định tại điểm c khoản 1 Điều 6, đồng thời bổ sung quy định: “trong đó có nêu rõ về quá trình hành nghề của luật sư, kinh nghiệm tham gia TGPL” vào điểm a khoản 1 Điều này để bao quát, đầy đủ hơn và giảm thiểu hồ sơ, giấy tờ theo yêu cầu.

Đồng thời, bổ sung cụm từ “qua fax, hình thức điện tử”, “Trường hợp hồ sơ gửi qua fax, hình thức điện tử thì Trung tâm quy định rõ về điều kiện để tài liệu giao dịch qua fax, hình thức điện tử có hiệu lực trên Thông báo” vào khoản 3 Điều 6 để đa dạng hóa các hình thức nộp hồ sơ của Luật sư đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và giảm thiểu thủ tục hành chính trong công tác TGPL.

Cụ thể, theo dự thảo, hồ sơ lựa chọn luật sư gồm:

- Giấy đề nghị tham gia lựa chọn ký hợp đồng thực hiện TGPL có xác nhận của tổ chức hành nghề Luật sư nơi Luật sư đang làm việc hoặc cơ quan, tổ chức mà Luật sư ký hợp đồng lao động đồng ý cho Luật sư tham gia ký hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý, trong đó có nêu rõ về quá trình hành nghề của luật sư, vụ việc tham gia tố tụng, kinh nghiệm tham gia trợ giúp pháp lý;

- Bản sao thẻ Luật sư;

- Các tài liệu khác theo thông báo lựa chọn Luật sư (nếu có).

Luật sư nộp trực tiếp hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính, qua fax, hình thức điện tử 1 bộ hồ sơ về Trung tâm. Trường hợp hồ sơ được nộp trực tiếp thì ngày nộp là ngày ghi trên giấy biên nhận hồ sơ. Trường hợp hồ sơ được gửi qua dịch vụ bưu chính thì ngày nộp được căn cứ theo ngày đến trên dấu của dịch vụ bưu chính. Trường hợp hồ sơ gửi qua fax, hình thức điện tử thì Trung tâm quy định rõ về điều kiện để tài liệu giao dịch qua fax, hình thức điện tử có hiệu lực trên Thông báo”.

Về đánh giá hồ sơ và ký hợp đồng với Luật sư (Điều 7), Bộ Tư pháp đề xuất sửa đổi quy định điều chỉnh giảm thời gian để rút ngắn quy trình đánh giá và ký hợp đồng thực hiện TGPL với Luật sư, cụ thể: tại khoản 1 Điều 7 thời gian đánh giá hồ sơ giảm từ 15 ngày xuống 7 ngày (giảm 8 ngày so với quy định hiện hành). Trường hợp phải kéo dài thời gian đánh giá thì giảm từ 5 ngày xuống 3 ngày (giảm 2 ngày so với quy định hiện hành).

Bổ sung cụm từ “trừ trường hợp bất khả kháng” sau cụm từ “Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày thông báo, Luật sư được lựa chọn có trách nhiệm ký hợp đồng với Trung tâm” tại khoản 4 Điều 7 để tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư. Bổ sung cụm từ “Trường hợp Luật sư nộp hồ sơ qua fax, hình thức điện tử thì khi đến ký hợp đồng với Trung tâm, Luật sư phải nộp đầy đủ hồ sơ tại khoản 3 Điều 1 Thông tư này” vào khoản 4 Điều 7 nhằm bảo đảm tính chính xác của thông tin khi Trung tâm ký hợp đồng thực hiện TGPL đối với Luật sư.

Cụ thể, theo dự thảo, trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày hết hạn nộp hồ sơ, Tổ đánh giá Luật sư phải hoàn thành việc đánh giá. Trường hợp cần thiết, có thể kéo dài thời gian đánh giá nhưng không quá 3 ngày làm việc.

Trung tâm có trách nhiệm thông báo kết quả lựa chọn đến các Luật sư đã nộp hồ sơ. Luật sư phải có số điểm đánh giá cuối cùng từ 50 điểm trở lên và được lựa chọn theo thứ tự từ cao xuống thấp đến đủ số lượng dự kiến lựa chọn. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày thông báo, Luật sư được lựa chọn có trách nhiệm ký hợp đồng với Trung tâm, trừ trường hợp bất khả kháng. Quá thời hạn trên mà Luật sư được lựa chọn không ký hợp đồng thì Trung tâm thông báo để ký hợp đồng với Luật sư có số điểm cao kế tiếp sau (nếu còn). Trường hợp Luật sư nộp hồ sơ qua fax, hình thức điện tử thì khi đến ký hợp đồng với Trung tâm, Luật sư phải nộp đầy đủ hồ sơ…

THANH THANH