Lực lượng chức năng của Việt Nam và Lào xác định phòng chống ma túy (PCMT) là cuộc đấu tranh chung và trong cuộc đấu tranh ấy, thành công ở mỗi nước sẽ gắn chặt và là thắng lợi chung của cả 2 nước. Qua đó, phát huy tình đoàn kết hữu nghị sâu sắc giữa 2 Chính phủ, 2 dân tộc Việt Nam, Lào.
“Nóng” tuyến biên giới Việt-Lào
Biên giới Việt Nam - Lào có chiều dài 2.337 km với 7 cửa khẩu quốc tế, 9 cửa khẩu quốc gia và hàng trăm đường mòn, lối mở qua biên giới. Do đặc điểm địa lý gần vùng “Tam giác vàng” - một trung tâm sản xuất ma túy lớn trên thế giới nên Việt Nam cũng như Lào đã chịu tác động mạnh mẽ bởi tình hình ma túy từ khu vực này.
Khu vực biên giới (KVBG) Việt Nam - Lào bao gồm 155 xã biên giới, địa hình núi rừng hiểm trở, thời tiết khắc nghiệt, đa số là nơi cư trú của đồng bào các dân tộc thiểu số có mối quan hệ dân tộc, thân tộc với nhân dân bên kia biên giới và thường xuyên qua lại biên giới thăm thân, trao đổi hàng hóa.
Mặc dù Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Lào đã quan tâm đầu tư nhưng cơ sở hạ tầng ở KVBG vẫn còn thấp kém, đời sống kinh tế - xã hội khó khăn. Những năm gần đây, chính sách hội nhập kinh tế và miễn thị thực của Việt Nam khiến cho lưu lượng người, phương tiện, hàng hóa qua biên giới ngày càng gia tăng.
Lợi dụng những vấn đề trên, các đối tượng đã thiết lập các đường dây tội phạm ma túy (TPMT) xuyên quốc gia, tổ chức mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn từ khu vực “Tam giác vàng” qua các tỉnh Bắc và Trung Lào, móc nối với các đối tượng ở KVBG và nội địa Việt Nam để vận chuyển ma túy từ Lào vào Việt Nam tiêu thụ hoặc tiếp tục vận chuyển đi các nước, vùng lãnh thổ khác (Australia, Philippines, Trung Quốc, Đài Loan…) để tiêu thụ.
Từ năm 2019, do lực lượng chức năng 2 nước tập trung đấu tranh quyết liệt nên các đường dây TPMT có xu thế chuyển hướng vận chuyển qua biên giới các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên với số lượng ngày càng lớn (có vụ hàng trăm kg ma túy tổng hợp, heroin).
Thủ đoạn hoạt động của TPMT trên biên giới Việt Nam - Lào ngày càng tinh vi, xảo quyệt và nguy hiểm, các đường dây TPMT có sự móc nối chặt chẽ giữa các đối tượng bên trong và bên ngoài biên giới, giữa người Việt Nam với các đối tượng người Lào, kể cả đối tượng các nước thứ ba. Đã xuất hiện nhiều tổ chức TPMT do đối tượng người nước ngoài như: Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc… cầm đầu với phạm vi hoạt động không chỉ trong khu vực mà mang tính quốc tế.
Chủng loại ma túy ngày càng đa dạng, trong đó có nhiều loại ma túy mới, giá thành rẻ, dễ vận chuyển, dễ sử dụng. Đặc biệt nguy hiểm là hầu hết các toán nhóm vận chuyển ma túy qua biên giới đều có vũ khí, sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, truy bắt. Đáng chú ý, các đường dây TPMT thường phân chia nhiều công đoạn độc lập, các đối tượng cầm đầu chủ mưu thường không trực tiếp tham gia các hoạt động vận chuyển ma túy.
Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra trong đấu tranh phòng, chống TPMT ở biên giới là phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng của Việt Nam và Lào thì mới có thể đánh đúng, đánh trúng các đối tượng chủ mưu cầm đầu, bóc gỡ triệt để các đường dây TPMT trong khu vực.
Kiềm chế nguồn ma túy xâm nhập vào Việt Nam
Trước thực trạng trên, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) đã chỉ đạo lực lượng chuyên trách phòng, chống ma túy và tội phạm tập trung thực hiện quyết liệt các giải pháp, đồng thời tăng cường phối hợp với lực lượng chức năng Lào tích cực đấu tranh nhằm kiềm chế nguồn ma túy xâm nhập vào Việt Nam.
Theo đó, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm ((Bộ Tư lệnh BĐBP) cùng BĐBP các tỉnh trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào đã xây dựng nhiều kế hoạch phối hợp cụ thể, từ trao đổi thông tin tình hình đến phối hợp xác minh, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh chuyên án, hỗ trợ tập huấn nghiệp vụ…
Từ năm 2015-2020, lực lượng chức năng các cấp (cấp Bộ Tư lệnh, cấp cục và các tỉnh) của 2 bên đã tổ chức giao ban hơn 600 lần, tiến hành trao đổi hơn 500 tin có giá trị phục vụ trực tiếp cho công tác nắm tình hình, đấu tranh chống TPMT.
Để thực hiện tốt công tác phối hợp đấu tranh triệt phá các đường dây TPMT xuyên biên giới, chỉ huy các đơn vị phòng chống ma túy và tội phạm, BĐBP Việt Nam đã quan tâm lựa chọn những cán bộ nhiều kinh nghiệm, thông thạo tiếng Lào, có khả năng nghiệp vụ, trực tiếp phối hợp với lực lượng của Lào.
Từ tháng 10/2015 - 5/2020, lực lượng Cục Phòng chống ma túy và tội phạm cùng BĐBP tuyến biên giới Việt Nam - Lào đã phối hợp với lực lượng của Lào đấu tranh thắng lợi 86 chuyên án, triệt phá hàng trăm đường dây vận chuyển ma túy xuyên quốc gia. Qua đó, bắt 204 đối tượng; thu giữ hơn 3,2 tấn ma túy các loại, 31 súng, 257 viên đạn, 58 ô tô, 52 xe máy cùng nhiều tang vật có liên quan.
Trong đó, Cục Phòng chống ma túy và tội phạm phối hợp với công an Lào đấu tranh thành công 20 chuyên án, bắt 50 đối tượng; thu giữ 556 kg ma túy, 12 súng, 53 viên đạn, 16 ô tô, 6 xe máy và nhiều tang vật khác. Các đơn vị BĐBP trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào phối hợp với công an Lào đấu tranh thành công 66 chuyên án, bắt 154 đối tượng, thu giữ 2.718 kg ma túy, 19 súng, 204 viên đạn, 42 ô tô, 46 xe máy.
Theo Đại tá Nguyễn Văn Hiệp, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống ma túy và tội phạm, kết quả trên đã khẳng định hiệu quả và tầm quan trọng của công tác phối hợp với lực lượng chức năng của Lào trong đấu tranh triệt phá các đường dây TPMT xuyên quốc gia trong thời gian qua.
Đến nay, quan hệ phối hợp giữa lực lượng chức năng đã đi vào nề nếp, 2 bên đã tạo sự tin tưởng và hỗ trợ giúp đỡ lẫn nhau, phát huy sức mạnh tổng hợp, điều kiện của mỗi bên, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, phối hợp điều tra, đấu tranh để đánh trúng, đánh đúng đối tượng cầm đầu.
Đồng thời, qua hợp tác thì khả năng chiến đấu của các nên đều tăng lên do học hỏi kinh nghiệm của nhau. Kết quả phối hợp đấu tranh đã góp phần quan trọng ngăn chặn, kiềm chế sự gia tăng hoạt động của TPMT, không để tạo điểm nóng về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở KVBG hai nước.
Thời gian tới, tình hình TPMT trên thế giới và khu vực vẫn diễn biến phức tạp, khu vực 2 bên biên giới Việt Nam - Lào vẫn là địa bàn hoạt động của nhiều đường dây TPMT với quy mô hoạt động xuyên quốc gia, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi và nguy hiểm.
Chính vì vậy, công tác phối hợp, hợp tác trong đấu tranh triệt phá các đường dây TPMT xuyên quốc gia giữa lực lượng phòng chống ma túy Việt Nam với lực lượng phòng chống ma túy Lào sẽ vẫn được duy trì một cách toàn diện ở các cấp. Lực lượng chức năng của 2 bên vẫn xác định đấu tranh PCMT là cuộc đấu tranh chung và trong cuộc đấu tranh ấy, thành công ở mỗi nước sẽ gắn chặt và là thắng lợi chung của cả 2 nước.
Đại tá Nguyễn Văn Hiệp cho biết, trong thời gian tới, Bộ Tư lệnh BĐBP sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị thực hiện hiệu quả các nội dung phối hợp đã thỏa thuận hợp tác bằng những kế hoạch phối hợp cụ thể; kịp thời trao đổi thông tin về hoạt động của TPMT, hoạt động trồng cây có chứa chất ma túy; tích cực triển khai các biện pháp nghiệp vụ, tập trung lực lượng của 2 bên để đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả.
Trong đó, đặc biệt chú trọng đẩy mạnh phối hợp đấu tranh chuyên án, điều tra mở rộng các vụ án ma túy, truy bắt các đối tượng chủ mưu, cầm đầu và các đối tượng bị truy nã lẩn trốn qua biên giới; hỗ trợ thực hiện các hoạt động nghiệp vụ, bắt giữ, xử lý đối tượng trên cơ sở pháp luật mỗi nước và các hiệp định, văn bản hợp tác quốc tế mà 2 nước đã ký kết.
Quan hệ phối hợp giữa lực lượng phòng chống ma túy và tội phạm Việt Nam và lực lượng phòng chống ma túy Lào đã và sẽ tạo thế trận liên hoàn 2 bên biên giới, đồng thời cũng tạo ý nghĩa chính trị đặc biệt, góp phần củng cố, phát huy tình đoàn kết hữu nghị sâu sắc, bền chặt, trong sáng giữa 2 Chính phủ, 2 dân tộc Việt Nam và Lào.
GIANG VŨ/VGP
