Thẩm phán 'nại' đủ lý do cản trở đương sự nộp đơn kháng cáo

(LSVN) - Đơn kháng cáo được 5 người trong gia đình ông Nguyễn Nhật Dũng ký, trong đó có ông Dũng (bị đơn trong vụ án) nhưng Thẩm phán từ chối nhận đơn vì 4 người còn lại không có giấy ủy quyền cho ông Dũng nộp thay, như vậy đúng hay sai?

Ông Nguyễn Nhật Dũng là bị đơn trong vụ án dân sự sơ thẩm “Tranh chấp đòi tài sản” quyền sử dụng đất với nguyên đơn là ông Nguyễn Nhật Thất, bà Nguyễn Thị Sự, ông Nguyễn Nhật Tấn (trú tại xã Cò Lòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La).

Theo ông Nguyễn Nhật Dũng trình bày, vụ án được Tòa án nhân dân huyện Hoài Đức (Hà Nội) thụ lý giải quyết. Ngày 31/8/2023, Tòa án nhân dân huyện Hoài Đức, Hà Nội đưa vụ án ra xét xử và tuyên chấp nhận đơn khởi kiện của nguyên đơn. Ngày 11/9/2023, gia đình ông Dũng gồm 5 người là bị đơn và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong vụ án đã cùng ký đơn kháng cáo đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm hủy toàn bộ bản án sơ thẩm với lý do: Gia đình nguyên đơn và bị đơn có quan hệ họ hàng với nhau.

Năm 1993, gia đình nguyên đơn được giao thửa đất diện tích 406m2 cạnh đền không dùng đến. Trong đó, ông Nguyễn Nhật Thất có 305m2, ông Nguyễn Nhật Tuấn (con của ông Nguyễn Nhật Thất, bà Nguyễn Thị Sự) có 101m2 thuộc tờ bản đồ 06 tại đội 2, xã Cát Quế, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Năm 1995, gia đình ông Nguyễn Nhật Thất, bà Nguyễn Thị Sự cùng các con chuyển lên Sơn La làm kinh tế, không sử dụng thửa đất trên do đó đã bán lại cho gia đình ông Nguyễn Nhật Mai, bà Nguyễn Thị Tám sử dụng. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, do là anh em trong họ nên chỉ nói bằng miệng với nhau. 

Để đảm bảo quyền lợi của gia đình bị đơn, ngày 29/11/2000 gia đình nguyên đơn gồm ông Nguyễn Nhật Mai, bà Nguyễn Thị Sự, ông Nguyễn Nhật Tuấn, bà Nguyễn Thị Sáu (con dâu) đã ký: “Đơn xin chuyển nhượng đất màu” gửi Hội đồng ruộng đất xã Cát Quế để chuyển nhượng, đem cho toàn bộ 406m2 đất trên cho ông Nguyễn Nhật Dũng (con trai của ông Nguyễn Nhật Mai, bà Nguyễn Thị Sự). Từ khi nhận chuyển nhượng cho đến nay gia đình bị đơn cư trú ổn định, thực hiện nghĩa vụ thuế đối với nhà nước, trên đất đã tôn tạo, xây dựng nhà cấp 4 và công trình phụ trợ. Còn gia đình nguyên đơn thì đã chuyển lên cư trú ổn định tại xã Cò Lòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La từ đó cho đến nay. 

Đơn xin chuyển nhượng đất màu của gia đình nguyên đơn.

Sau khi Tòa án nhân dân huyện Hoài Đức tuyên án, gia đình ông Dũng chờ đợi hơn 10 ngày mà không nhận được bản án để nghiên cứu làm đơn kháng cáo nên rất lo lắng, bất an. Ông cũng nhiều lần gọi điện cho Thư ký Tòa án thì đều được thông báo là chưa có bản án. Ông Dũng trông chờ từng ngày để được đọc lại bản án vì ở phiên tòa không nghe rõ phần tuyên án. Nhưng ông Dũng nắm chắc được việc Tòa án chấp nhận đơn khởi kiện của nguyên đơn và gia đình ông phải trả lại mảnh đất đã nhận chuyển nhượng cho nguyên đơn là không công bằng, trái pháp luật và quá bất công với gia đình ông.

Ngày 11/9/2023, mặc dù chưa có bản án sơ thẩm nhưng gia đình vẫn cùng ký vào đơn kháng cáo cho kịp thời hạn 15 ngày luật định và cử ông Nguyễn Nhật Dũng đến Tòa án nhân dân huyện Hoài Đức nộp đơn. Khi gặp Thẩm phán xử sơ thẩm là bà Nguyễn Thị Đoan thì Thẩm phán này cho rằng chữ ký 5 người trong đơn bằng mực màu đen là không đúng quy định phải về ký lại bằng chữ mực màu xanh. Ông Dũng phải trở về xin lại chữ ký các thành viên trong gia đình. Do đã cuối ngày làm việc nên ông không thể nộp đơn cho Tòa án. Sáng ngày 12/9, ông Dũng lên Tòa án nộp lại đơn kháng cáo theo yêu cầu và hướng dẫn của Thẩm phán thì bà Nguyễn Thị Đoan tiếp tục không nhận đơn và yêu cầu nếu 5 người ký đơn thì cả 5 người phải cùng lên nộp. Nếu cử ông Dũng nộp thay thì 4 người còn lại phải có giấy ủy quyền cho anh Dũng. Thẩm phán còn giải thích chỉ cần ông Dũng, hoặc một người trong gia đình có đơn kháng cáo là được nên ông Dũng lại ra về. Không yên tâm, ông Dũng đành nộp đơn kháng cáo bằng đường bưu điện để Tòa án tùy nghi xử lý vì thời hạn kháng cáo chỉ còn 2 ngày. 

Đơn kháng cáo của 5 thành viên trong gia đình ông Dũng đề ngày 11/9/2023 bị từ chối vì ký mực đen.

Trong vụ án này các thành viên trong gia đình ông Dũng tham gia tố tụng với nhiều tư cách khác nhau, quyền lợi, nghĩa vụ của họ khác nhau nên không thể một người ký đơn kháng cáo là đảm bảo quyền lợi cho tất cả như Thẩm phán Nguyễn Thị Đoan giải thích. Việc Thẩm phán lấy lý do không nhận đơn kháng cáo vì họ ký bằng ‘mực đen’, bắt phải về ký lại bằng ‘mực xanh’ có đúng hay không? Đơn kháng cáo được 5 người trong gia đình ông Dũng ký, trong đó có ông Dũng (bị đơn trong vụ án) nhưng Thẩm phán từ chối nhận đơn vì 4 người còn lại không có giấy ủy quyền cho ông Dũng nộp thay như vậy đúng hay sai? Trước khi ra về ông Dũng còn hỏi lại bản án đã có chưa thì Thẩm phán này vẫn trả lời là chưa có. Lời khẳng định của Thẩm phán này lần nữa làm rõ thêm thái độ sự coi thường quyền lợi đương sự và cố tình vi phạm quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự, “Quy tắc đạo đức và ứng xử của Thẩm phán” về trách nhiệm tống đạt bản án đúng thời hạn và không được gây khó khăn, cản trợ quyền của đương sự trong đó có quyền kháng cáo của họ.

Theo Luật sư Hồ Văn Sơn, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội: Khoản 2 Điều 269 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 quy định về cấp trích lục bản án; giao, gửi bản án: “Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày tuyên án, Tòa án phải giao hoặc gửi bản án cho các đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện và Viện kiểm sát cùng cấp”. Luật đã quy định rõ ràng như vậy mà Thẩm phán không thực hiện là chưa làm đúng quy định.

Luật sư Nguyễn Nhật Hoài, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội phân tích thêm: “Quyền kháng cáo của đương sự đã được quy định rõ trong Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015. Do đó, các đương sự không có lợi ích đối lập nhau (trong cùng gia đình) thì có quyền ký chung trên một đơn kháng cáo và có thể nộp trực tiếp hoặc bưu điện cho Tòa án, Tòa án nhận được đơn kháng cáo phải vào sổ thụ lý đơn kháng cáo và thông báo cho đương sự để đóng án phí kháng cáo (nếu có) và nếu Thẩm phán nại ra các lý do không chính đáng để cản trơ quyền kháng cáo của đương sự là làm trái quy định của pháp luật”.

Hy vọng, cơ quan có thẩm quyền sớm quan tâm giải quyết vụ việc thấu tình đạt lý để dư luận được sáng tỏ, người dân khỏi bức xúc. 

HƯNG NGUYÊN