Ảnh minh họa.
Tiền tử tuất là gì?
Theo Luật sư Nguyễn Thị Hồng Vân, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, tiền tử tuất là khoản tiền nằm trong chế độ bảo hiểm xã hội dành cho thân nhân của người lao động có đóng bảo hiểm xã hội mà chết. Theo Luật Bảo hiểm xã hội đang có hiệu lực, tiền tử tuất gồm trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất (hàng tháng và một lần).
Trong đó:
- Trợ cấp mai táng: Là khoản trợ cấp dành cho người lo mai táng cho người lao động đã đóng đủ 60 tháng trở lên hoặc người đang hưởng lương hưu mà chết (theo khoản 1 Điều 80 Luật Bảo hiểm xã hội).
- Trợ cấp tuất: Là khoản tiền của chế độ tử tuất mà cơ quan bảo hiểm xã hội trả cho người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội/bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà chết. Trợ cấp tuất được trả theo hai hình thức: Trả hàng tháng hoặc trả một lần.
Tiền tử tuất có phải là di sản thừa kế không?
Luật sư cho hay, theo quy định hiện nay, chỉ có một trường hợp duy nhất, tiền tử tuất được coi là di sản thừa kế. Trường hợp đó hiện đang được quy định tại khoản 4, Điều 69, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
Theo đó, khi người lao động chết mà không có thân nhân (con đẻ, con nuôi, vợ/chồng, cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi, cha mẹ vợ, cha mẹ chồng hoặc thành viên khác mà người lao động có nghĩa vụ nuôi dưỡng) thì tiền trợ cấp một lần được thực hiện theo quy định về thừa kế.
Với các trường hợp khác, tiền tử tuất là khoản tiền bảo hiểm xã hội chi trả cho thân nhân của người lao động khi người này chết hoặc khoản tiền hỗ trợ chi phí mai táng cho người thực hiện mai táng người lao động chết.
Trong khi đó, di sản thừa kế là tài sản riêng của người chết hoặc là phần tài sản của người chết trong phần tài sản chung với người khác theo quy định tại Điều 612, Bộ luật Dân sự.
Từ những phân tích trên có thể thấy, di sản thừa kế phải là tài sản do người chết để lại (là toàn bộ tài sản riêng của người chết hoặc là phần tài sản của người đó trong tài sản chung với người khác).
Còn tiền tử tuất là khoản tiền do bảo hiểm xã hội chi trả cho người thân của người lao động nên không thể coi đây là tài sản riêng của người lao động đã chết được.
Như vậy, chỉ có trường hợp người lao động không còn ai là người thân theo quy định tại khoản 4, Điều 69, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì tiền tuất một lần mới được xem là di sản và chia theo quy định về thừa kế. Các trường hợp khác thì tiền tuất không phải di sản thừa kế.
Mức hưởng tiền tử tuất của người lao động
Trợ cấp mai táng
Trợ cấp mai táng được trả cho người lo mai táng cho người lao động. Theo đó, mức hưởng tiền mai táng phí là 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người lao động chết.
Hiện nay, lương cơ sở là 1,49 triệu đồng/tháng. Nhưng từ 01/7/2023 trở đi, lương cơ sở đã tăng lên 1,8 triệu đồng/tháng. Do đó, tiền mai táng phí tính đến hết 30/6/2023 là 14,9 triệu đồng và từ 01/7/2023 trở đi là 18 triệu đồng.
Chế độ tử tuất
Hiện có hai hình thức chi trả trợ cấp tuất là tuất hàng tháng và tuất một lần. Trong đó, mức hưởng của hai hình thức này được quy định cụ thể tại Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành như sau:
Tiêu chí | Trợ cấp tuất hàng tháng | Trợ cấp tuất một lần |
Điều kiện | - Thân nhân:
Đặc biệt: Trừ con, thân nhân khác không có thu nhập hoặc thu nhập thấp hơn lương cơ sở (hiện đang là 1,49 triệu đồng/tháng, từ 01/7/2023 trở đi là 1,8 triệu đồng/tháng). - Người lao động:
| - Người lao động chết nhưng thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tuất hàng tháng. - Người lao động chết thuộc trường hợp thân nhân được hưởng tuất hàng tháng nhưng không có thân nhân đủ điều kiện hưởng. - Thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp hàng tháng có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất 1 lần trừ con dưới 06 tuổi, con/vợ/chồng bị suy giảm 81% trở lên khả năng lao động. - Người lao động chết không có thân nhân theo quy định thì trợ cấp tuất 1 lần chia theo thừa kế. |
Mức hưởng | - Mỗi thân nhân hưởng trợ cấp tuất hàng tháng:
- Thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng:
Lưu ý: - Chỉ có tối đa 04 thân nhân/người lao động được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng. Nếu có hai người chết trở lên thì thân nhân được hưởng 02 lần mức trợ cấp hàng tháng nêu trên. - Sau khi người lao động chết thì tháng liền kề sau đó thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàn tháng. | - Người lao động đang tham gia/bảo lưu thời gian đóng BHXH = (1,5 x mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x số năm đóng BHXH trước 2014) + (2 x bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x số năm đóng BHXH sau 2014). - Người lao động đang hưởng lương hưu = 48 |
HOÀNG VŨ