(LSO) – Liên quan đến dự án nuôi bò ở Hà Tĩnh của Công ty Bình Hà dẫn tới thiệt hại hơn 800 tỉ đồng cho BIDV, cơ quan điều tra xác định có sự liên quan của nhiều người trong đó có ông Đoàn Nguyên Đức - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai.
"Bầu" Đức liên quan dự án nuôi bò tại Hà Tĩnh
Làm việc với cơ quan điều tra, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Cty Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) cho biết, năm 2014 ông từng dẫn đoàn công tác của tỉnh Hà Tĩnh do ông Võ Kim Cự, Chủ tịch tỉnh làm trưởng đoàn đi tham quan trang trại nuôi bò ở Gia Lai.
Năm 2015, ông Trần Bắc Hà mời ông Đức ra Hà Tĩnh họp UBND do ông Võ Kim Cự chủ trì, có sự tham dự của đại diện các sở, ban ngành và ông Trần Bắc Hà cùng một số lãnh đạo cao cấp của BIDV. Tại buổi làm việc, BIDV đứng ra cam kết tài trợ dự án, ông Đức có tham gia với vai trò khách mời, không phát biểu và không cam kết gì.
Tiếp đó dự án kêu gọi Hoàng Anh Gia Lai đầu tư vào dự ánnuôi bò tại đây. Tuy nhiên, ông Đức thấy điều kiện khí hậu, đất đai tại Hà Tĩnhkhông hợp nuôi bò nên không tham gia.
Do HAGL là khách hàng vay vốn tại BIDV và phụ thuộc vào ôngTrần Bắc Hà, nên ông Đức không thể trả lời thẳng với ông Hà là "không thamgia đầu tư vào dự án".
Sau buổi làm việc trên khoảng 1-2 tháng, ông Hà nhờ ông Đứcgiới thiệu người có năng lực và kinh nghiệm để quản lý giúp khi thành lập côngty để đầu tư dự án.
Ông Đức sau đó giới thiệu bị can Đinh Văn Dũng - nhân viêncũ của Hoàng Anh Gia Lai tại Campuchia về đầu quân cho Trần Duy Tùng để nuôibò. Đáng chú ý, khi Cty Bình Hà được thành lập để nuôi bò thịt củaAustrailia, doanh nghiệp này vẫn chưa có giấy phép nhập khẩu bò từ BộNN&PTNT và không đủ tiêu chuẩn nhập khẩu bò theo chuẩn Escas.
Vì vậy, Trần Duy Tùng nhờ ông Đoàn Nguyên Đức hỗ trợ nhập khẩubò trong giai đoạn đầu. Ông Đức đồng ý và chỉ đạo cấp dưới đứng ra nhập khẩu bògiúp Cty Bình Hà thông qua 2 Cty con của HAGL. Sau đó, một số lò mổ tại ViệtNam bao gồm cả của Cty Bình Hà vi phạm tiêu chuẩn Escas nên bị cấm nhậpkhẩu bò, Bình Hà lại tiếp tục mua bò từ các công ty con của HAGL. Ông Đức khaitại cơ quan điều tra không biết, không tham gia việc mua bán này.
Cơ quan điều tra đánh giá, việc Bình Hà phải nhập khẩu bòthông qua Hoàng Anh Gia Lai góp phần tăng chi phí kinh doanh. Quá trình thẩm địnhcủa Công ty Bình Hà cũng không tính đến chi phí môi giới, vận chuyển và sựhao hụt trọng lượng bò trong quá trình di chuyển từ Hoàng Anh Gia Lai đến; vàbò từ Cty Bình Hà chuyển đến các lò mổ (chủ yếu tại Hà Nội). Việc này làm giảmhiệu quả kinh tế, tăng chi phí và là một trong những nguyên nhân dẫn tới việckinh doanh thua lỗ.
Quá trình điều tra, cơ quan chức năng phát hiện bị can Đinh Văn Dũng chiếm đoạt 47 tỉ đồng BIDV giải ngân cho Bình Hà.
BIDV mất 890 tỉ đồng từ dự án nuôi bò
Theo kết luận điều tra, thời điểm tháng 3-2015, ông Trần Bắc Hà, lợi dụng chức vụ chủ tịch HĐQT BIDV, trực tiếp làm việc với Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh để xúc tiến đầu tư, đề nghị chấp thuận chủ trương dự án chăn nuôi bò tại tỉnh Hà Tĩnh, cấp đất và áp dụng chính sách ưu đãi cho liên danh giữa Công ty CP Tập đoàn An Phú (do Trần Duy Tùng - con ông Hà, thành lập) với HAGL (công ty đang có dự án chăn nuôi bò hiệu quả tại tỉnh Gia Lai), dưới sự bảo trợ vốn của BIDV.
Nhưng sau đó ngày 10-4-2015, ông Hà lại dùng 3 cá nhân không có năng lực tài chính và không có kinh nghiệm nuôi bò để thành lập công ty "sân sau" là Công ty Bình Hà, vốn điều lệ 200 tỉ đồng.
Công ty này lập dự án nuôi bò với tổng mức đầu tư 4.223 tỉ đồng, quy mô dự kiến 150.000 con bò/năm, để xin vay vốn tại BIDV.
Dù Công ty Bình Hà mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng, vốn tự có và tài sản bảo đảm không đủ điều kiện để cấp tín dụng, hồ sơ pháp lý của dự án chưa đầy đủ, cũng chưa được Ngân hàng Nhà nước đưa vào diện được cho vay thí điểm nhưng lợi dụng chức vụ, quyền hạn và lợi dụng chủ trương của Chính phủ về cho vay thí điểm trong nông nghiệp, ông Hà vẫn chỉ đạo cấp dưới cho Công ty Bình Hà vay 2.687 tỉ đồng với nhiều điều kiện ưu đãi.
Từ đó, Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, sử dụng vốn không đúng mục đích và để các cổ đông thông qua các nhà thầu chiếm đoạt, chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò. Tổng dư nợ đến tháng 11-2018 là 1.459 tỉ đồng, trong đó không có khả năng thu hồi hơn 890 tỉ đồng.
HAGL tham gia tái cơ cấu Công ty Bình Hà Ngày 15-11-2019, Cơ quan CSĐT Bộ Công an nhận được văn bản của BIDV, gửi kèm phương án đề nghị hợp tác của Công ty TNHH thương mại - đầu tư - phát triển Do Holdings, HAGL và các đối tác với Công ty Bình Hà, để tái cơ cấu và chuyển đổi dự án chăn nuôi bò thành dự án trồng cây ăn quả xuất khẩu. Sau thời gian hợp tác (khoảng 3 năm), Công ty Do Holdings, HAGL và các đối tác sẽ nhận chuyển nhượng dự án/cổ phần và cam kết đảm nhận nghĩa vụ trả nợ còn lại của Công ty Bình Hà cho BIDV trên cơ sở xác định giá trị còn lại của tài sản và dư nợ tại BIDV. Sau đó, cơ quan điều tra cũng đã trực tiếp làm việc với BIDV và Công ty Do Holdings (đại diện cho các đối tác tham gia tái cơ cấu Công ty Bình Hà) ghi nhận: BIDV đã xem xét và đánh giá đối tác có năng lực tài chính, phương án hợp tác kinh doanh khả thi, đảm bảo trả nợ gốc trong vòng 9 năm. Đồng thời, Công ty Do Holdings, HAGL và các đối tác đã xác nhận và cam kết với cơ quan điều tra về hiệu quả của phương án hợp tác kinh doanh đảm bảo trả toàn bộ dư nợ gốc 1.252 tỉ đồng của Công ty Bình Hà cho BIDV trong vòng 9 năm nếu được tham gia hợp tác. |
Hà Phong (t/h)