Cụ thể, trước thông tin người dân sắp phải trả phí khi sử dụng nhiều tuyến cao tốc mới, Bộ GTVT cho biết vẫn đang nghiên cứu cơ chế thu cụ thể cho các tuyến đường này. Về cơ bản, hình thức thu vẫn sẽ thông qua các trạm thu phí áp dụng công nghệ ETC như đang triển khai. Tuy nhiên, các bộ ngành sẽ cần nhiều thời gian bàn thảo về cơ chế thu và cơ sở xác định mức phí.
Theo Bộ GTVT, mức thu phí các tuyến cao tốc do nhà nước đầu tư sẽ được xác định trên ba tiêu chí:
Thứ nhất là phù hợp với lợi ích và khả năng chi trả của người sử dụng đường cao tốc;
Thứ hai là mức thu được xây dựng trên cơ sở tổng số phí thu được sau khi bù đắp chi phí tổ chức thu, phải đảm bảo còn dư để cân đối vào ngân sách Nhà nước;
Thứ ba là mức thu được tính toán theo từng đoạn/tuyến đường cao tốc cụ thể để đảm bảo phù hợp với điều kiện khai thác, kinh tế xã hội theo từng khu vực.
Số tiền thu được sau khi trừ chi phí tổ chức thu sẽ nộp trực tiếp vào ngân sách Nhà nước. Trường hợp tuyến đường được xây bằng nguồn vốn góp giữa ngân sách Trung ương và địa phương, số tiền thu được sẽ được phân chia tương ứng theo tỷ lệ nguồn vốn đầu tư vào dự án.
Về hình thức thu phí, Bộ GTVT cho biết sẽ thu qua trạm thu phí, áp dụng công nghệ thu phí điện tử không dừng. Trước mắt, phạm vi thu phí bao gồm các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư, đưa vào khai thác trước năm 2025 (gồm 9 tuyến Cao Bồ - Mai Sơn, Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây, Cầu Mỹ Thuận 2 và TP.HCM - Trung Lương).
Về các bước triển khai, trước mắt, Bộ GTVT đề xuất Chính phủ cho phép bộ được xây dựng đề xuất cơ chế thí điểm thu phí sử dụng đường bộ với các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư. Tiếp theo, Quốc hội cần ban hành Nghị quyết chấp thuận cơ chế thí điểm như đề xuất của Bộ GTVT. Sau đó, Chính phủ sẽ ban hành nghị định hướng dẫn thu, nộp, quản lý tiền thu được. Khi các cơ sở pháp lý đã đủ, Bộ GTVT sẽ chỉ đạo các đơn vị được giao quản lý đường cao tốc xây dựng đề án khai thác (bao gồm cả việc tổ chức thu tiền).
PV
Tổng cục Đường bộ Việt Nam thông tin về việc thu phí cao tốc Nội Bài-Lào Cai